Karel ende Elegast 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Karel ende Elegast: bekend verhaal of niet? 

Hoert hier wonder ende waerhede,
 
Wat den coninc daer ghevel
 
- Dat weten noch die menighe wel -

Uitdaging aan het adres van de toehoorders: 

ik ga jullie een koningsverhaal vertellen, waarvan jullie de inhoud misschien reeds kennen. Mijn kracht is echter dat dit verhaal wonder en waarheid bevat. 

Leg uit op welke manier het verhaal van Karel en de Elegast afwijkt van het verwachtingspatroon dat de oorspronkelijke luisteraars hebben van Karelverhalen. (blz. 6)

Hoe ziet de feodale piramide er ook alweer uit?

Feodale piramide

Welke functie heeft de hofdag in de feodale maatschappij?

Hoe vaak werd er een hofdag gehouden?

1. één keer per jaar
2. twee keer per jaar
3. drie keer per jaar
4. vier keer per jaar

Symboliek in de middeleeuwen

De keizer zelf staat tegenover God als een leenman tegenover zijn leenheer. Door trouw en volgzaamheid aan Gods bevel laat hij zich leiden, zelfs wanneer het gaat om een opdracht, waarvan doel en inhoud hem raadselachtig blijven. En juist deze trouw wordt hem tot redding. 

Waar speelt het getal drie een prominente rol in Karel ende Elegast?

Hoe zou het met Karel zijn afgelopen als hij geen gehoor had gegeven aan de opdracht van de engel?

De middeleeuwen: hoofsheid

• Hoofsheid: regels die voorschreven hoe men zich beschaafd diende te gedragen. 
• Een hoofse ridder kende tafelmanieren, kleedde zich netjes en vocht op een ridderlijke en eervole wijze. 
• Belangrijkste regel: je moet je beheersen!
• Hoofsheid wordt als ideaal voorgesteld in de literaire teksten. 

Welk voorbeeld van hoofsheid kom je tegen in Karel ende Elegast? (blz. 42)

Vrouwbeeld

Is Karel ende Elegast meer voorhoofs of hoofs?

1. voorhoofs
2. hoofs

Voorhoofse ridderlijke verhaalkunst

Naar geest en sfeer hoort Karel en de Elegast thuis in de ridderlijk-feodale periode

De beschavingstoestand van de 11e en 12e eeuw

Teert meestal op overleveringen, legenden en motieven uit oudere beschavingslagen

Populair motief --> overmoed: gedreven door zucht naar roem drijft de ridder zijn m oed en dapperheid tot uiterste vormen

Voorhoofse ridderlijke verhaalkunst

Het gaat in hoofdzaak om heldendaden, ridders op het slagveld en de vete tegen adellijke rivalen

Het liefdesmotief dat centraal staat in de hoofse ridderlijke verhaalkunst, speelt geen enkele rol

Sluit nauw aan bij het Franse ridderlijke epos: het chanson de geste 

Chanson de geste

Frankisch-Karolingische legenden en tradities

Mondelinge overlevering

Feodaliteit: Karel treedt op als vorst

Ridderlijke idealen verbonden door leenrechtelijke verplichtingen

Thema's: riddereer en riddertrouw / verraad en opstandigheid

Onmisbare eigenschappen: strijdvaardigheid en dapperheid

Hoe zie je de kenmerkende thematiek die bij het genre voorhoofse ridderepiek hoort terug bij Elegast?

Hoe zie je de kenmerkende thematiek die bij het genre voorhoofse ridderepiek hoort terug bij Eggerik?

Waarom gaat Karel onmiddellijk in op het voorstel om te gaan stelen bij Eggerik van Eggermonde?

Welke rol speelt God in het tweegevecht in het slot?

speld.nl