Zinsdelen les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom O1A

- Ga rustig zitten op je plek

- Op tafel graag je lesboek A, leesboek, pen en papier

Lesdoelen

- Aan het einde van de les hebben we onderwerp, persoonsvorm en zinsdelen herhaald.

- Aan het einde van de les hebben we een dictee gehad.

- Aan het eind van de les heb je of opdrachten gemaakt of geleerd voor werkwoordspelling.

Lezen

- pak je leesboek (C)

- Ga in stilte, voor jezelf lezen.

- Noteer 3 verschillende onderwerpen (en leg ook uit waarom)

Dictee

- Pak je schrift en een pen.

10 woorden. 

Controleer

1. bellengeblazen

2. geëxporteerd

3. ge-e-maild

4. Geïrriteerd

5. tennisend

6. gesaboteerd 

7. verspreid

8. boksend

9. Geanalyseerd 

10. geïnstalleerd

Schrift mag weg

Pak je iPad en ga naar LessonUp

Wat doe je als je een zin redekundig ontleedt?

In welke vormen kun je de persoonsvorm tegenkomen?

Hoeveel zinsdelen kunnen voor de persoonsvorm staan

1. 1
2. 2
3. 3
4. meer

Werkwoordelijk gezegde (=wg) 

• Soms staan er in een zin meer werkwoorden dan alleen de persoonsvorm
• Alle werkwoorden van een zin vormen samen het werkwoordelijk gezegde

• Sommige werkwoorden vallen in twee delen uiteen als ze worden vervoegd, zoals meevallen en opbellen. We noemen ze daarom splitsbare werkwoorden:  Eigenlijk | viel | het klusje | mee.
• wg = viel mee (meevallen)

• In sommige zinnen wordt 'aan het' + infinitief of 'te' + infinitief gebruikt:
• Harry is zijn huiswerk aan het maken.
• wg = is aan het maken

Lijdend voorwerp (=lv)

• Het onderwerp van een zin is de ‘hoofdrolspeler’. In sommige zinnen kun je nog meer rollen aanwijzen, bijvoorbeeld die van het lijdend voorwerp (lv).
• Het onderwerp doet iets met een lijdend voorwerp:
• Je vindt het lijdend voorwerp door de vraag te stellen: wie/wat + wg + o?
• Lv begint, net als het onderwerp, nooit met een voorzetsel.

• Gisteren bakten mijn zusje en ik chocoladekoekjes voor ons broertje. 
• pv= bakten,  wg = bakten, ow = mijn zusje en ik
• wie of wat bakten mijn zusje en ik? chocoladekoekjes  = lv

Meewerkend voorwerp (=mv)

• Naast de rollen van onderwerp en lijdend voorwerp is er nog een rol: het meewerkend voorwerp (mv). Het woord zegt het al: het werkt mee met het onderwerp, werkwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp: Ik gaf mijn tante een cadeautje.

• Hoe? Door de vraag te stellen: aan/voor wie/wat + wg + o + lv?
• Aan wie/wat geef ik een cadeautje? Antwoord: aan mijn tante.

• En met de aan/voor-proef:
• Een zinsdeel is een meewerkend voorwerp:
• - als het begint met aan of voor en als je dat voorzetsel kunt weghalen; Emma stuurt een berichtje aan Liz. Emma stuurt Liz een berichtje

Wat kan GEEN lijdend voorwerp zijn?

1. De kat met het gebroken pootje
2. de pan met tomatensoep
3. in de tuin van de buren
4. wij

Wat is het lijdend voorwerp?

Deze klas / kan / het lijdend voorwerp/ vinden.

1. Deze klas
2. kan
3. het lijdend voorwerp
4. vinden

Wat is het meewerkend voorwerp?

Joris heeft mij de betekenis van het meewerkend voorwerp uitgelegd

1. Joris
2. de betekenis
3. het meewerkend voorwerp
4. mij

Wat is het meewerkend voorwerp?

Zij heeft het ons toch verteld.

1. zij
2. heeft
3. ons
4. toch

Planning

Dinsdag 11 februari

Nederlands

Maken uit Talent 

§2.7: opdracht: 3, 5, 6, 9, 10

Klaar? 

Werkbladen maken van Arnoud Kuijpers (zie Magister bericht)

Zet je naam neer en geef antwoord op de volgende vraag: Welk onderdeel van werkwoordspelling vind je nog lastig? (Alleen ik lees de antwoorden).