Thema 5: vakantie H2 spelling en grammatica les 2

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Thema 5: vakantie 

H2 spelling en grammatica les 2

Doel van deze les

* Je kunt samenstellingen maken uit meerdere woorden en deze schrijven.

Samenstellingen

Een woord dat is opgebouwd uit meerdere woorden, noem je een samenstelling. 

Een samenstelling moet je aaneenschrijven. 

Aaneenschrijven is aan elkaar vast schrijven.

voorbeelden:

vakantie + pret =

vakantiepret

reis + budget =

reisbudget

tent + stok =

tentstok

Koppelteken (-)

Je zet een koppelteken (-)  tussen de woorden van een samenstelling als twee klinkers die achter elkaar staan samen een andere klank vormen.

Voorbeelden:

vakantie en uittocht =

vakantie-uittocht

cadeau en idee =

cadeau-idee

auto en onderdelen=

auto-onderdelen

Koppelteken (-)

je gebruikt een koppelteken tussen woorden van een samenstelling als één van die woorden uit een afkorting bestaat.

Ook als er een aparte letter of een symbool in de samenstelling staat, gebruik je een koppelteken.

voorbeelden:

tv-programma

S-bocht

€-teken

Tussenletter -en-

Als het eerste deel van een samenstelling in het meervoud eindigt op -en krijgt de samenstelling als tussenletter -en.

-flessenpost

-woordenboek

Tussenletter -e-

Als het eerste deel van een samenstelling in het meervoud zowel op -en als -s kan eindigen, krijgt de samenstelling een -e- als tussenletter.

-ziektebeeld: ziekten en ziektes

-groentesoep: groenten en groentes

Je schrijft ook -e- als het verwijst naar een persoon of zaak waar er maar een van bestaat.

-zonnestraal: zon

-maneschijn: maan

Tussenletter -er-

Als het eerste deel van de samenstelling in het meervoud op

 -eren eindigt, schrijf je in de samenstelling -er- in plaats van 

-en.

-kinderprogramma: kinderen

-eierwekker: eieren

Tussenletter -s-

Een samenstelling die bestaat uit twee zelfstandige naamwoorden krijgt een -s- als tussenletter wanneer je die hoort als je het woord uitspreekt.

-meningsverschil

-jongensdroom

-tasjesdief

Aan het werk

Boek: Opdracht 9 t/m 15 (vanaf blz. 126)

                                                  Tijd over? Studiemeter thema 5!

Afsluiten

Heeft iedereen de opdrachten goed kunnen maken?

Weet je nu hoe je twee woorden samenstelt tot één woord?

Was de les duidelijk?

Zijn er nog tips?