5.1 De VN en dekolonisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H5 Europa en de wereld (1945-1989)

5.1 De VN en de dekolonisatie

Deze les:

1. Testen voorkennis
2. Uitleg  conferentie van Jalta, VN en Indonesië wordt onafhankelijk
3. Aan de slag

Doelen:

1. Je kunt uitleggen waarom en hoe de VN werden opgericht
2. Je kunt beschrijven hoe Indonesië onafhankelijk werd

Wat weet je al over de Verenigde Naties (VN)?

Franklin Delano Roosevelt

President van de Verenigde Staten

Jozef Stalin

Leider van de Sovjet-Unie

Winston Churchill

Minister-President van Groot-Brittannië

Conferentie van Jalta (februari 1945)

• Churchill (GB), Roosevelt (VS) en Stalin (SU)
  

• Hoe zien Europa en de wereld er na de oorlog uit?

• Wie heeft macht en invloed in Europa?

• Wat doen we met Duitsland én de Duitsers?
  

Conferentie van Jalta (afspraken) (1)

• Oprichting van de Verenigde Naties (VN)

• Democratische (door het volk gekozen) regeringen in Europa

• Stalin wordt bondgenoot in de oorlog tegen Japan

• Straffen van oorlogsmisdadigers

Conferentie van Jalta (afspraken) (2)

• Denazificatie en democratiseren van Duitsland

• Invloedssferen

• Bezettingszones: Duitsland en Berlijn worden verdeeld in 4 zones

Verenigde Naties

• opgericht in oktober 1945, inmiddels 193 landen lid

• Veiligheidsraad:
  

5 permanente leden (Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, China, Sovjet-Unie)

10 wisselende leden

Belangrijk: de permanente leden van de Veiligheidsraad hebben vetorecht.  Wat betekent dat?

Waarom en hoe werden de VN opgericht?

Hoe werd Indonesië onafhankelijk? 

Aan de slag!

Wat?  Maak opdracht 1 t/m 6 

Hoe? Overleg zachtjes en stel vragen

Tijd? We werken tot einde les

Klaar? maak opdr. 8 en 9

Moment uit de Linggadjati-conferentie met van links naar rechts: Wim Schermerhorn, Lord Killearn en Soetan Sjahrir. Bron: Fotocollectie Anefo. Nationaal Archief, Den Haag

Deze les:

1. Terugblik Verenigde Naties (VN)
2. Uitleg politionele acties en dekolonisatie 
3.  Aan de slag

Doel van de les:

- Je kunt uitleggen waardoor en hoe nieuwe staten ontstonden

Waarom en hoe werden de VN opgericht?

De Japanse bezetting! - 1942-1945

Nederlands-Indië is bezet geweest door de Japanners. Veel Nederlanders werden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

Nationalisme

Voor de oorlog was er een nationalistische stroming ontstaan die opkwam voor een eigen Indische staat; Indonesië. Dit Nationalisme was ontstaan uit de onderdrukking van het inheemse volk.

Nederland had dit Nationalisme onderdrukt en de leiders, Soekarno en Hatta, gevangen gezet.

Tijdens de oorlog hadden Soekarno en Hatta samengewerkt met de Japanners omdat zij ze als bevrijders zagen. Ze hoopten op de hulp van Japan bij het vestigen van een eigen staat. In plaats daarvan harde bezetting. 

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Verklaring Indonesië - 17 aug 1945

Soekarno roept een paar dagen na de capitulatie van Japan een eigen staat uit; de onafhankelijke Republiek Indonesia. 

Nederland

ging ervan uit dat het gebied een onderdeer van nederland bleef ...

Nederlands- indië

Indische nationalisten

gingen ervan uit dat na het vertek van de Japanners het eindelijk een eigen staat zou zijn ...

Indonesia

Nederlandse politiek:

Nederland neemt Marshallhulp aan; verklaart dat het zal dekoloniseren

maar... zegt dat ze de inheemse bevolking willen helpen zelfstandig te zijn en daar is tijd voor nodig.  Misschien wel 10 of 20 jaar.

Politionele acties - 1947/48

Nederland stuurt militairen naar Ned.- Indië om het gezag te herstellen. De militaire operaties van Nederland worden politionele acties genoemd.  De politie komt in actie bij een binnenlands conflict. Het ging de VS en de VN dus niets aan. Maar het was in werkelijkheid een oorlog.
Na twee politionele acties weet Nederland de controle weer in handen te krijgen en wordt Soekarno gevangen gezet.

Soevereiniteitsoverdracht - 27 december 1949

De Verenigde Staten en de Verenigde Naties vinden dat Nederland te ver gaat. 

De VS dreigt zelfs met stopzetten van Marshallhulp

In 1949 werd Indonesië dan echt onafhankelijk en waren alle Nederlandse troepen weg.

Dekolonisatie

Dekolonisatie

Dekolonisatie is het onafhankelijk worden van kolonies. 

Vanaf 1945 verliezen Europese landen hun buitenlandse gebieden. 

• Amerika en de Sovjet-Unie hadden de macht, zij wilden onafhankelijkheid. 
  
• Europese landen verzwakt, geen kracht om terug te vechten. 
• Groeiend nationalisme vanaf 1900.

Aan de slag!

Wat?  Maak opdracht 5, 6 en 8 t/m 13

Hoe? Overleg zachtjes en stel vragen

Tijd? We werken tot einde les

Klaar? Laat je werk eerst even aan mij zien, kijk dan 5.1 na