§2.4 Bronnen - Gevolgen en §2.5 Klimaatbeleid

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Welkom!

Hoofdstuk 2: 

Spanje en Nederland 

vergeleken

§2.4 Bronnen - Gevolgen

en 

§2.5 Klimaatbeleid

Lesplanning 

Aanwezigheid en boekencontrole 

Mededelingen:  

Neem zelfstandig door: §2.4 'Bronnen - Gevolgen' en §2.5 'Klimaatbeleid'

Maak van §2.4 vraag 1 t/m 4 en §2.5 1 t/m 6

Lesafsluiter: examenvraag

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Kun je beschrijven waarom en hoe landen wereldwijd afspraken maken om klimaatverandering te voorkomen en een voorbeeld van zo’n afspraak geven.
2. Kun je beschrijven hoe landen duurzamer willen handelen om klimaatverandering te voorkomen, en je kunt voorbeelden noemen die te maken hebben met energie, consumeren, produceren en afval.
3. Kun je beschrijven hoe Spanje en Nederland zich aanpassen aan de klimaatverandering, vooral aan de verhoging van de gemiddelde temperatuur, veranderingen in het neerslagpatroon, hoosbuien, piekafvoeren, verdroging en verzilting.

Neem de vragen over en beantwoord ze tijdens de uitleg!

Examenvraag 1

Examenvraag 2

Examenvraag 3

Bron 33

Bron 1: Verdroging

Temperatuurstijging en verminderde neerslag leiden tot verdroging en vergroting kans op verzilting (irrigatie).

Bron 1: Verzilting

Verzilting:

• oppompen grondwater (zout uit grote diepte komt aan oppervlakte)
• stijgende zeespiegel (zout zeewater dringt via ondergrond land binnen)

Verzilting

Verzilting is een vorm van landdegradatie en betekent het zouter worden van de bodem, met als gevolg een afname in vruchtbaarheid.

Hoe?

1. Irrigatie in droge gebieden (water verdampt snel, zout blijft achter).
2. Oppompen van grondwater (zout water diep uit de bodem komt omhoog).
3. Stijgende zeespiegel (zout zeewater komt via ondergrond het land binnen (kwel)).

Bron 3: Risico op verwoestijning

4 factoren:

• hoe droog een gebied is
• hoeveel erosie er optreedt
• hoe vaak er bosbranden zijn
• of er duurzaam met grondwater wordt omgegaan

voorkomen tijgermug, langer hooikoorts, meer kans op overlijden

Bron 4: Gezondheid

Temperatuurstijging heeft gevolgen voor de gezondheid, zoals:

• meer hart- en vaatziekten
• slechtere luchtkwaliteit
• meer allergiedagen
• meer besmettelijke ziekten, zoals de Aziatische tijgermug

Verwoestijning

Verwoestijning is de uitbreiding van de woestijn in een gebied.

Vier factoren die de kans op verwoestijning vergroten:

1. Hoe droger een gebied, hoe meer kans.
2. Hoe meer erosie, hoe meer kans.
3. Hoe meer bosbranden, hoe meer kans.
4. Hoe minder duurzame omgang met grondwater, hoe meer kans.

Bron 5: Meer kans op bosbranden

Door klimaatverandering kunnen in natuurparken:

• planten en dieren verdwijnen. (gevolg: de voedselpiramide in deze gebieden stort in)
• meer bosbranden voorkomen.

www.nu.nl

Bron 6: Veranderingen in de landbouw

Een hogere CO₂-concentratie en de hogere temperatuur kunnen in de toekomst leiden tot hogere landbouwopbrengsten. Maar: alleen als er voldoende water beschikbaar is: 

• Spanje: te weinig water, dus minder landbouwopbrengst
• Nederland: extreem weer kan leiden tot minder landbouwopbrengst (hagel, buien, droogte).

Gezondheid

• Hoe warmer de zomer, hoe groter de kans op hart- en vaatziekten.
• Hoe heter de zomers hoe slechter de luchtkwaliteit (astma, bronchitis).
• Hoe warmer de gem. temperatuur, hoe langer het bloeiseizoen (toename allergiedagen)
• Hoe hoger de temperatuur, hoe groter de kans op besmettelijke ziektes (Tijgermug, zika-virus).

Klimaatbeleid

Je kunt twee dingen doen om de gevolgen te beperken:

1. klimaatverandering tegengaan
2. aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering
   

Klimaatbeleid

1. Klimaatverandering tegengaan

• energietransitie = van fossiel naar groen
  

Van                                                                  Naar

Klimaatbeleid

• Duurzaamheid: reduce, reuse, recylce

reduce	Reuse	Recyle
Gebruik minder spullen	Gebruik spullen opnieuw	Hergebruik oude spullen

Voorbeeld

Koop alleen nieuwe kleding als je het nodig hebt, en gebruik dat meerdere jaren

Voorbeeld

Gebruik een herbruikbare tas voor alle aankopen in de winkel/supermarkt

Voorbeeld

Scheid je afval, zodat de gemeente kan zorgen voor nieuwe producten

Duurzaam 

consumeren

Klimaatbeleid

2. Aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering

klimaatverandering is al een feit, de snelheid kan wel verminderd worden

Maatregelen in Nederland

Maatregelen in Spanje

Aanpassingen voor gevolgen stijgende water:

• Ruimte voor de rivieren
• Rivierdijken verstevigen
• Kades en duinen aan zee ophogen
• Stranden verbreden
  

Aanpassingen voor gevolgen watertekort:

• Betere irrigatie in landbouw toepassen
• Kleinere veestapels
• Ontziltingsinstallaties
• Watervoorraad vergroten: stuwmeren
  

Tegengaan van klimaatverandering

Klimaatadaptatie

Aan het werk 

Wat?	§2.5 vraag 3t/m 6
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daarna sluiten we af met een examenvraag
Klaar?	-Examenvragen maken blz 54/56 =huiswerk

Aan het werk 

Ik begrijp het wel	Extra oefenen	Lastig?
Zelfstandig werken: §2.3 'Klimaatverandering en extremer weer' vraag 1 t/m 6 Klaar? Anders actief: Bronnen - Klimaten in de wereld	Maak de herhaling Klaar? Examentrainer extra	Extra uitleg van de docent