V5 Thema 7 B2 Hormonale regeling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 7 

B2 Hormonale regulatie

Pittige basisstof met heel veel 

videomateriaal over veel soorten hormonen!

Leerdoelen

7.2.1 Je kunt beschrijven op welke manieren hormonen de cellen van weefsels en organen kunnen beïnvloeden.

7.2.2 Je kunt de werking van hormoonklieren en hun hormonen beschrijven en afleiden hoe doelwitorganen op de hormonen reageren.

Je kunt ook goed gebruiken maken van de tabellen 89A-C en 67-K in Binas

We beginnen met drie algemenere video's over hormonen:

- Inleiding

- Algemene werking van hormonen

- Hypothalamus-hypofyse-as

Doelwitorganen

Klieren

Verschillende werkingen

Steroïdhormoon

Peptidehormoon

Hormoonklieren

Bekijk afbeelding 12 

+ 

BiNaS Tabel 89A

https:

Zet de hormoonklieren op de juiste plek

Eierstokken

Bijnieren

Eilandjes van Langerhans

Teelballen

Hypofyse

Schildklier

Hypofyse en hypothalamus

• De hypothalamus is een onderdeel van de hersenen.
  
• Beïnvloedt de hypofyse

• De hypofyse is de hormoonklier
  
• Er is een hypofysevoorkwab (adeno-hypofyse) en een hypofyseachterkwab (neurohypofyse)

Regulatie en afgifte hormonen

Neurosecretie

inhibiting en releasing

Maak opdracht 14 en 15

Hypofysehormonen

• ACTH: geproduceerd bij stress
•  Groeihormoon (GH): regelt groei en ontwikkeling
• FSH en LH: productie geslachtscellen + productie geslachtshormonen door geslachtsorganen
• Prolactine: vergroten melkklieren
• Oxytocine: ontstaan weeen + melksecretie
  
• ADH: resorptie van water in nieren

https:

Schildklier

- TSH

- thyroxine

Schildklier 

• produceert thyroxine

TSH           schildklier

thyroxine           TSH
+ thyroxine           + stofwisseling 
- thyroxine            - stofwisseling 

Spijsverteringsklieren

• gastrine
• secretine
• cholecystokinine

Eilandjes van Langerhans

• glucagon 
• insuline

Eilandjes van 

Langerhans

alfa-cellen produceren glucagon en beta-cellen produceren insuline

• door insuline meer glucosetransporteiwitten in celmembraan
• insuline stimuleert omzetting glucose naar  glycogeen, vetten en eiwitten

• glucagon stimuleert afbraak glycogeen naar glucose

https:

Wat was je procentuele score?

Nieren en bijnieren

• epo
• adrenaline 
• cortisol

Nieren

•     onvoldoende zuurstof 

•           productie epo

• rode beenmerg: productie rode bloedcellen 

Bijnieren

Bij stress productie adrenaline door merg 

* effect op cellen van meerdere organen: 

 - bevordert dissimilatie

 - bevordert omzetting glycogeen in glucose

 - snellere hartslag en ademhaling

 - bloedvaten verwijden

Productie cortisol door schors 

* verantwoordelijk voor chronische stress 

- onderdrukt afweer

- verhoogt glucoseconcentratie in bloed

Huiswerk

• Maak opdracht 16 t/m 23

• Oefen de Flitskaarten en controleer de leerdoelen 

van B2 met de Test Jezelf

Klaar?

• Neem de Context 'Diabetes mellitus' door en maak opdracht 24 t/m 26

Extra: Calcium

- calcitonine

- parathormoon

Lesafsluiter

7.2.1 Je kunt beschrijven op welke manieren hormonen de cellen van weefsels en organen kunnen beïnvloeden.

7.2.2 Je kunt de werking van hormoonklieren en hun hormonen beschrijven en afleiden hoe doelwitorganen op de hormonen reageren.

Hormonale communicatie duurt even. Waardoor komt dit?

1. omdat het signaal via de zenuwen traag is
2. omdat hormonen via bloed worden vervoerd.
3. er vindt eerst translatie plaats.
4. vanwege hydrofiele interacties.

De reactie op hormonen wordt beïnvloed door:

1. temperatuur en pH
2. concentratie v.h. hormoon en de temperatuur
3. de pH en het aantal receptoren.
4. concentratie v.h. hormoon en aantal receptoren.

Waarom is het belangrijk dat de hormonen worden afgebroken in de lever?

1. anders blijven ze werkzaam.
2. anders blijft de concentratie stijgen.
3. vers hormoon werkt beter.
4. dat is beter voor de zenuwcellen.

Zet de hormonen op de juiste plek.

FSH and LH

testosteron

groeihormoon

oxytocine

oestrogenen

thyroxine

antidiuretisch hormoon

TSH

Iets moeilijker...

Pak BiNaS tabel 89A als je het echt niet weet...

https:

Wat was je procentuele score?

Extra oefentoets

Hormonen

https:

Wat was je procentuele score?

Examen-oefenvragen

https: