Bogerman Koudum 26 nov '20

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Programma vandaag

1. Terugblik vorige les
   




2. Grammatica - zinsontleding (bwb + bvb)
   
3. Pauze (15.00 - 15.10 uur)
   
4. Spelling - werkwoordspelling (pv tt + pv vt + vt dw)
   
5. Zelfstandig werken / extra uitleg
6. Evaluatie
   

Lesdoel: werkwoordspelling

• Je kunt de bijwoordelijke bepaling (bwb) in een zin benoemen
• Je kunt de bijvoeglijke bepaling (bvb) in een zin benoemen
  

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

• Geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, waardoor, waarmee, waarnaar, hoe, hoeveel?
• Een bwb begint vaak met een voorzetsel
  
• Blijven vaak als laatste over in de zin (= prullenbakzinsdeel)
  
• Niet elke zin heeft een bijwoordelijke bepaling (bwb)

Op het station van Zwolle vroeg ik iemand de weg.

Op het station van Zwolle / vroeg /ik /iemand /de weg.

pv: vroeg

wwg: vroeg

ond: ik

lv: de weg

mv: iemand

bwb: op het station van Zwolle

bvb: van Zwolle (station)

Ik oefen de grammatica elke week.

Ik oefen de grammatica elke week.

pv: oefen

wwg: oefen

ond: ik

lv: de grammatica

bwb: elke week

Bijvoeglijke bepaling (bvb)

• Het is geen apart zinsdeel, maar een deel van een ander zinsdeel
• Het zegt iets over een zelfstandig naamwoord
  
• Het noemt een bijzonderheid, kenmerk of eigenschap
  
• Het kan voor of achter een zelfstandig naamwoord staan
• Niet elke zin heeft een bijvoeglijke bepaling (bvb)
  

Op het station van Zwolle / vroeg /ik /iemand /de weg.

pv: vroeg

wwg: vroeg

ond: ik

lv: de weg

mv: iemand

bwb: op het station van Zwolle

bvb: 

De kapitein is naar een onbewoond eiland gevaren.

De kapitein is naar een onbewoond eiland gevaren.

pv: is

wwg: is gevaren

ond: de kapitein

lv: x

mw: x

bwb: naar een onbewoond eiland

bvb: onbewoond (eiland)

Stappenplan zinsdelen

Persoonsvorm (pv): tijdsproef of zin vragend maken

Werkwoordelijk gezegde (wwg): pv + alle werkwoorden in de zin

Onderwerp (ond): wie/wat + wwg

Lijdend voorwerp (lv): wat/wie + wwg + ond

Meewerkend voorwerp (mv): aan/voor wie + wwg + ond + lv

Bijwoordelijke bepaling (bwb): waar/wanneer/waardoor/waarmee/waarnaar/wanneer/hoe/hoeveel?

Bijvoeglijke bepaling (bvb): geen zinsdeel/ zegt iets over een zelfstandig naamwoord

Lesdoel: werkwoordspelling

• Je kunt de pv in de tt juist spellen
• Je kunt de pv in de vt juist spellen
• Je kunt het voltooid deelwoord juist spellen

Persoonsvorm tt

Stam: hele werkwoord -en

Hele ww    Stam            ik-vorm        jij/u/hij/zij/het       wij/jullie/zij

                                                                       (ik-vorm + t)

Werken       werk              werk              werkt                             werken

Lopen          lop                 loop               loopt                              lopen

Beloven      belov            beloof           belooft                          beloven

Ik krijg geen t en jij ook niet als je er om vraagt

Ik word gek van al die regels.

Word jij ook gek van al die regels?

Persoonsvorm vt (zwakke ww)

Enkelvoud: ik-vorm + te of de

Meervoud: ik-vorm + ten of den

Hele ww    Stam            ik-vorm        jij/u/hij/zij/het       wij/jullie/zij

Werken           werk              werkte          werkte                 werkten

Vissen             viss                 viste              viste                    visten

Spelen            spel                speelde       speelde             speelden

antwoorden antwoord   antwoordde  antwoordde  antwoordden

't ex-kofschip

Kijk naar de laatste letter van de stam.

Zit de medeklinker in 't exkofschip?

        JA --> schrijf een t

        Nee --> schrijf een d

ww                    stam                                 ik-vorm + te(n)/de(n)

beloven          belov                                ik beloofde

verhuizen      verhuiz                           ik verhuisde

Voltooid deelwoord

Gaat altijd samen met een vorm van hebben, zijn of worden.

           bijvoorbeeld: Ik heb een Nintendo Swich gekocht.

Maak het woord langer:

Passen - ik paste een jas -> je hoort een t -> ik heb gepast

Gooien - ik gooide een bal -> hoort een d -> ik heb gegooid

't ex-kofschip

Kijk naar de laatste letter van de stam.

Zit de medeklinker in 't exkofschip?

        JA --> schrijf een t

        Nee --> schrijf een d

ww                    stam       ik vorm                          ik-vorm + te(n)/de(n)

beloven          belov       ik beloof                        ik heb beloofd

verhuizen      verhuiz    ik verhuis                     ik ben verhuisd

Evaluatie

Zijn de lesdoelen behaald?

Hoe ging de les vandaag?

Vragen?