DNA-technieken 2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Goedemorgen!

Ga je alvast naar LessonUp?

Vandaag hebben we het over DNA-technieken

Programma van deze les

1. Terugblik vorige les
2. Nieuwe lesstof: meer DNA-technieken
3. Afsluiting 

Noem een voorbeeld van een genetisch gemodificeerd organisme. En de reden waarom het DNA van dit organisme is aangepast.

Wat weet je nog van Crispr-cas?

Baby met 3 ouders

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5383408/drieouderbaby-dna-ivf-mitochondriale-aandoeningen-mitochondrien

5.6: DNA-technieken

Leerdoel

5.6.12 Je kunt enkele DNA-technieken in de biotechnologie beschrijven.

Genomics (genomica)

Genomics is de studie van het hele genoom (dus al het DNA) van een organisme.

Met behulp van genomics kunnen afwijkingen in het DNA snel worden opgespoord door deze te vergelijken DNA van gezonde organismen.

DNA testen

Doordat moderne computers steeds meer rekenkracht hebben wordt DNA onderzoek steeds toegankelijker en worden DNA testen voor steeds meer doeleinden ingezet.

eDNA

eDNA staat voor environmental DNA. Ofwel DNA sporen die in de omgeving worden gevonden. 

Bij deze techniek wordt eDNA vergeleken met DNA uit een database.

Synthetische biologie

Het vakgebied binnen de biologie waarin biologisch materiaal kunstmatig wordt nagemaakt heet synthetische biologie. Ook DNA kan al kunstmatig worden nagemaakt.

https://www.newscientist.nl/nieuws/synthetisch-dna-werkt-net-als-echt-dna/

Nog een toepassing: Geautomatiseerde dataopslag op DNA. 

1 Computers vertalen het woord HELLO van bytes naar A,C,T,G.

2 Een DNA-maakmodule zet het molecuul in elkaar.

3 Het gemaakte DNA zit in een fles.

4 Een apparaatje maakt het DNA klaar voor analyse.

5 Een module leest de volgorde van de basen af.

6 Een computer vertaalt de code naar het woord HELLO.

Zelfstandig werken

Wat: Paragraaf 5.6: opdr. 1 t/m 3 (kennis), 5 t/m 9 (inzicht)

Hoe:  Je mag zacht overleggen met je buur. Heb je een vraag, steek dan je hand op (oranje). Tip: Weet je een vraag niet, kijk dan eerst terug in de lesstof.

Tijd: tot 11:15

Klaar?: Maak een samenvatting van deze paragraaf of

vorige paragrafen of oefen op je eigen manier.

Afsluiting

• Quiz
• Volgende les 

Wat is eDNA?

1. elektrisch DNA
2. DNA van een genetisch gemodificeerd organisme
3. Kunstmatig DNA
4. DNA uit een omgeving

Met behulp van welke DNA techniek kun je een aardappel creëren die resistent is tegen aardappelziekte?

1. Genomics
2. Crispr-cas
3. eDNA
4. synthetisch DNA

Voor welke toepassing kun je een DNA test niet gebruiken?

1. Het vaststellen van een nieuwe soort.
2. Het opsporen van misdadigers.
3. Het voorspellen van je levensverwachting
4. Het onderzoeken van je afstamming.

Volgende les

Waarschijnlijk: PO (natuurlijke selectie) voor een cijfer

Indien nog niet mogelijk: Extra oefenen met de onderwerpen uit dit thema.