Stijlfiguren herhaling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Cursus 4 Taal

stijlfiguren

herhaling 

 Beeldspraak: vergelijking, metafoor,  metonymie en personificatie)

Stijlfiguren: herhaling, tegenstelling, opsomming, hyperbool, understatement, eufemisme, pleonasme, tautologie

 

Beeldspraak

Bij beeldspraak is er een overeenkomst tussen object en beeld.

Vergelijking: een kwal van een vent

Metafoor: Dat is zo klaar als een klontje

Personificatie: De zon streelde onze wangen

metafoor

• een vergelijking tussen twee zaken die op het eerste gezicht niets met elkaar te maken hebben:

                      Mijn vader is een boom van een kerel.

Beeldspraak:

"Hij is een sluwe vos."

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Beeldspraak

Welke vorm van beeldspraak?

1. Metafoor
2. Personificatie
3. Vergelijking

Welke vorm van beeldspraak?

1. Metafoor
2. Personificatie
3. Vergelijking

Beeldspraak:

"Wat een nachtegaal is die zangeres!"

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Synesthesie

Herhaling klas 2

herhaling

• Drommels, drommels en nog eens drommels.
• Geld, ja, geld is het enige waar hij voor leeft.
• Ik ga nooit, nooit meer in een achtbaan.

opsomming: drieslag

Een opsomming van drie woorden, zinnen of zinsdelen.

Bloed, zweet en tranen.

Veni, vidi, vici.

Heerlijk, helder, Heineken.

opsomming: climax

Een steeds sterker wordende reeks.

Goed, beter, best.

Hij voelde zich goed, nee geweldig, hij voelde zich fantastisch.

tegenstelling

• Wij steunen elkaar door dik en dun.
• De grootste ondernemer van de stad moest op de kleintjes letten.
• Een grote mond, maar een klein hartje hebben.

opsomming: omgekeerde climax

een steeds zwakker wordende reeks

Hij dacht een auto te hebben gewonnen, maar het bleek zelfs nog geen fiets. Nee, hij won een bal.

hyperbool

• overdrijving :  We hebben ons kapot gelachen.

In welke zin zit een hyperbool?

1. Op dit moment is er veel krapte op de arbeidsmarkt.
2. Met mijn goedlopende bedrijf heb ik wel een paar centjes verdiend.
3. Na dat feestje dronk ik eerst een hele sloot water tegen de kater.
4. Ik heb lak aan jouw mening.

'Je hebt de toets heel goed gemaakt, wel een beetje onder je niveau, en met een paar fouten, maar toch best oké, in ieder geval een krappe voldoende.'

1. Climax
2. Omgekeerde climax

In welke zin staat een climax?

1. fout, fout, fout
2. Eerst wandelde hij, toen ging hij over in een draf en uiteindelijk begon hij te sprinten.
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud.
4. rust, reinheid, regelmaat

Wat is een voorbeeld van een drieslag?

1. fout, fout, fout
2. Eerst wandelde hij, toen ging hij over in een draf en uiteindelijk begon hij te sprinten.
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud.
4. rust, reinheid, regelmaat

Cursus 4 Paragraaf 2

understatement

• afzwakking, je zegt dat iets minder groot, mooi, belangrijk, .. is dan dat het in werkelijkheid is
• vaak: ironisch effect, je moet de situatie kennen om de understatement te begrijpen                                                                                                                                                                                              Messi kan wel een aardig balletje trappen.

eufemisme

• verzacht de werkelijkheid
• bij nare situaties
• Je zegt iets op zo'n manier dat het minder erg of hard overkomt:   Hij gaat creatief om met de waarheid.

Gisteren hebben we opa naar zijn laatste rustplaats gebracht.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement
4. tegenstelling

Ik had een twee voor het proefwerk, ik had dus wel een paar foutjes gemaakt.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement
4. opsomming

Je wordt doodgegooid met informatie over de verkiezingen.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement
4. tegenstelling

De dierenarts kreeg het kleine dier met de grootste moeite in slaap.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement
4. tegenstelling

Wat ben jij een miezerig, vervelend, irritant, misselijk ventje.

1. tegenstelling
2. eufemisme
3. understatement
4. opsomming

Cursus 4 Paragraaf 5

metoniem

Stijlfiguur waarbij in plaats van het bedoelde, iets anders wordt genoemd:

-Nederland won met 2-0.  (i.p.v. het Nederlandse elftal)

-Doe mij nog maar een bakkie.  (i.p.v. kopje koffie)

-Mijn oma heeft een Van Gogh in huis hangen. (i.p.v. een schilderij van Vincent van Gogh)

Metafoor of metoniem?
Met carnaval heeft hij te diep in het glaasje gekeken.

1. metafoor
2. metoniem

metafoor of metoniem?
Iemand een veilige haven bieden

1. metafoor
2. metoniem

Met zo'n diploma gaan alle deuren voor je open.

1. Metafoor
2. Metoniem

Vergelijking (met als)

Personificatie

Metafoor

Die zoon van jou wordt een boom van een vent.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Metafoor

Die beer was te groot om van de glijbaan te gaan.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Metafoor

Metonymia

Als het vriest, bind ik mijn ijzers onder.

Pleonasme

Er wordt een woord gebruikt waarvan de 'betekenis' al in een ander woord zit. 

Wil jij even van die houten boomstam af gaan?

Kijk uit, die witte sneeuw kan glad zijn!

Tautologie

Je zegt twee keer hetzelfde, maar dan met andere woorden.

Blij en verheugd deel ik je mee dat ik mijn diploma heb gehaald.

Bovendien moet ik ook nog mijn huiswerk afmaken.

Verschil tussen Pleonasme en Tautologie

Hoewel een pleonasme en tautologie op elkaar lijken, is er een subtiel verschil. Bij een pleonasme wordt dezelfde eigenschap dubbelop benoemd, terwijl bij een tautologie het begrip herhaald wordt in andere woorden.

Leg uit wat het verschil is tussen een pleonasme en tautologie met behulp van voorbeelden.

Oefenen

Welke van de volgende zinnen bevat een pleonasme? 'De stille stilte' of 'De oude antieke klok'?

Laat de leerlingen zelfstandig of in groepjes de oefenvraag beantwoorden.

Antwoord oefenvraag

De zin 'De stille stilte' bevat een pleonasme.

Geef het juiste antwoord op de oefenvraag en licht dit kort toe.

Oefenen

Welke van de volgende zinnen bevat een tautologie? 'De rode kleur' of 'De natte regen'?

Laat de leerlingen zelfstandig of in groepjes de oefenvraag beantwoorden.

Antwoord oefenvraag

De zin 'De natte regen' bevat een tautologie.

Geef het juiste antwoord op de oefenvraag en licht dit kort toe.

Oefenwebsites

http://meneerooms.nl/oefeningen/stijlfiguren-en-beeldspraak-2/stijlfiguren-en-beeldspraak/

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-eufemismen/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-herhaling-tautologie-of-pleonasme/

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-3-herhaling-tautologie-of-pleonasme/

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-2-herhaling-tautologie-en-pleonasme/