H3_P1_Tsjechie_dl2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Centrum-periferie in Tsjechië

3.1 Modernisering in transitieland Tsjechie 

• Verband globalisering en sociale ongelijkheid binnen het land
• Ontwikkeling van transitieland Tsjechie binnen Europa
• Verkleinen regionale ongelijkheid Tsjechie 

Splitsing --> Tsjechië

• Tsjecho-Slowakije was een republiek in Midden-Europa
  
• Slowakije verklaarde zich op 17 juli 1992 soeverein
  
•  Officieel splitste het land op 1 januari 1993. 
  
• Sinds 1 mei 2004 EU
  

Brno & Ostrava --> splitsing --> relatieve ligging?

Antwoord

Door de afscheiding van Slowakije in 1993 veranderde de relatieve ligging van de steden Brno en Ostrava. Toen beide staten nog een geheel vormden, lagen deze plaatsen centraal in het land; nu liggen ze in de Tsjechische periferie. 

Ertsgebergte

 

                       mijnbouwgebied

Atlas - mijnbouw Ertsgebergte

Waar zoek je?

Wat zoek je?

55e: 83A

Welke delfstoffen?

Erstgebergte

Mijnbouwgebied. 

Delfstoffen als zilver, tin, ijzererts, bruinkool en kobalt 

 In de DDR tijd tot aan de Wende in 1989 was de streek een wingewest voor de Russische nucleaire industrie: uranium. 

Meeste kolenmijnen inmiddels gesloten 

Groot deel uitgeput: productiekosten daardoor steeds hoger. 

Kolenmijnen dicht positief

• 
  
  

Kolenmijnen dicht negatief

• 
  
  

Kolenmijnen dicht positief

• Milieu: lokaal bijv 
• De stank verleden tijd
• Bossterfte verleden tijd
  
• Aantal mijnencomplexen  met steun EU omgezet in natuur- of recreatiegebied. 
  
• Toerisme bloeit op
  

Kolenmijnen dicht negatief

• Werkloosheidscijfer hoog
  
• Vertrekoverschot
• Lonen onder het landelijke gemiddelde
• Sterftecijfer hoog
• Regio Most van centrumgebied --> periferie
  

In noordwesten van Tsjechië Ertsgebergte met steden Most en Chomutov. 

De winning mijnen leverde veel werk op en bracht de regio in de communistische periode grote welvaart. 

Meeste kolenmijnen in Noordwest-Bohemen inmiddels gesloten, omdat ze voor een groot deel zijn uitgeput en de productiekosten daardoor steeds hoger werden. Een aantal mijnencomplexen is met steun van de EU omgezet in natuurterrein of recreatiegebied. De stank en de bossterfte zijn verleden tijd, maar veel werk is verdwenen. De regio heeft als woongebied nog steeds een slechte naam en kampt met een groot vertrekoverschot. De lonen liggen er onder het landelijke gemiddelde, en het sterftecijfer en het werkloosheidscijfer liggen daar ver boven (figuur 3.8 en 3.9). De regio Most is van centrumgebied afgezakt tot een perifere regio, t

Aan de slag

Maken 3.3 opdracht 7 AB en D

Het Ruhrgebied 

Spreadeffecten

Economische en sociaal voordelige effecten in een gebied, vanwege de ontwikkeling in een ander gebied. 

Backwasheffecten

Economische en sociaal nadelige effecten in een gebied, vanwege de ontwikkeling in een ander gebied. 

Landen vergelijken

• Spreadeffecten: Positieve uitwerking van een bepaald fenomeen voor een ander gebied
• Voorbeeld: Economische groei in Berlijn zorgt er voor dat sommige bedrijven zich vestigen net buiten de stad. 
• De omliggende plaatsen hebben dus een positief effect.
• Backwaseffecten: negatieve uitwerking van een bepaald fenomeen voor een ander gebied
• Voorbeeld: Mijnsluiting zorgt voor werkloosheid en mensen die wegtrekken.
• Bedrijven gaan failliet, huizenprijzen in de omgeving dalen.

Overgang naar Ruhrgebied Duitsland

www.bnnvara.nl

Aan de slag

• H3 §1: vraag 1, 3, 5, 6, 7, 9 
  
• Klaar maak start met H3 §2