1.4 Egypte: geschenk van de Nijl

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

even herhalen..

- oorzaak: Antwoord geven op de vraag waardoor?

Je kunt een oorzaak herkennen aan het woordje 'doordat'

-gevolg: Een gebeurtenis zorgt weer andere gebeurtenissen dit is weer het gevolg. 

Jagers en verzamelaars of jagers en boeren ? Leg uit!

1.4Egypte: geschenk van de Nijl

Egypte

Lees op blz. 16 de eerste alinea. vul het schema aan

klimaat

verandering

geen voedsel

meer vinden

Egypte

Rondom de Nijl was er genoeg vruchtbare grond voor de eerste boeren om planten te laten groeien. De Egyptenaren leerden de Nijl's overstromingen te gebruiken voor de landbouw

Mesopotamië

Tussen de grote rivieren de Eufraat en de Tigris ontstond voldoende vruchtbare grond door het slib van de rivieren. Hier ontstonden de eerste grote samenlevingen. 

Wij noemen in deze kaart het gekleurde deel de "Vruchtbare 
Halve Maan."

Sleep de nummers naar de juiste plek in de kaart

Nijldelta

4

Middellandse Zee

3

Nijldal

2

Nijl

1

Overstromingsperiode

• september-december
  

• Tijd van de overstroming van de Nijl

• Op het land kan niet worden gewerkt

• Meehelpen aan de bouw van bijvoorbeeld de piramides en de tempels

Hoe noem je het gebouwde systeem van de vorige dia?

Hoe heet de vruchtbare grond
die achterblijft door de overstroming van de Nijl?

1. Modder
2. Vruchtbare grond
3. Slib
4. Mest

Oorzaak-gevolg

irrigatielandbouw

voedseloverschot

beroepen 

(ambachten)

En vooral: samenwerken!

• Hiervoor heb je een leider nodig
  

• Elke stam heeft een leider (dorpshoofd)

• Die dorpshoofden krijgen ruzie met elkaar

• Uiteindelijk blijft er één leider over: de farao ('Groot Huis')

De Farao

De Farao was:

• Legeraanvoerder
• Hoogste priester
• Hoogste rechter

De Farao

• Bestuur was nodig om de irrigatielandbouw te regelen.
• Eerst waren dit dorpsleiders en later koningen van opper en neder Egypte, maar rond 3100 v.Chr werd dit een Farao.
• Egyptenaren zagen de Farao als een god en betaalden hem een deel van hun oogst als belasting.

Hoe zag een farao eruit?

• Nep sik
• Grote kroon
• Slang op voorhoofd

Bestuur

• De farao is koning, legeraanvoerder én god

1.Ambtenaren: bestuur

1. priesters: godsdienst
2. officieren: leger

• Betalingen gaan via belastingen: betalen van geld of goederen aan bestuur. 
  
  

Belasting

In ruil voor het gebruik van de grond moesten boeren een deel van de oogst afstaan.
De farao betaalde er zijn ambtenaren, soldaten en ambachtslieden mee.

In ruil voor het gebruik van de grond moesten de boeren belasting afstaan aan de farao.

Ambtenaren konden de belastingen bijhouden en wetten opschrijven dankzij het schrift

hiërarchie

Sociale verschillen: Verschil in status/positie van mensen in de samenleving

hiërarchie: Samenleving in lagen op sociaal gebied, van hoog naar laag

Slaven:Mensen die het bezit zijn van andere mensen

Rijk en Arm

• Ambtenaren: belastingophalers, rechters, soldaten, schrijvers, dorpsbestuurders etc. 
  

• Werden betaald vanuit de belastingen.
   
• Ambachtslieden: grootste laag, mensen die iets maakte als beroep.
  
  
• Slaven stonden onderaan, zij hadden het minste aanzien.
  

• Verschillen in rijk en arm veel groter dan in de tijd van Jagers en Verzamelaars > bezit werd steeds belangrijker. 

• Egypte werd een samenleving met verschillende Sociale Lagen. 
  

Farao of ambtenaar?

• Schrijft wetten en regels
• werd gezien als god
• hij maakte wetten en regels.
• controleren of iedereen zich hield aan wetten en regels.
• belasting ophalen
• onderhoud wetten en regels
• bevelhebber van leger en vloot
• baas van priesters en ambtenaren

sociale lagen

1. farao en daaronder belangrijke bestuurders

2. goed opgeleide mensen zoals schrijvers

3. ambachtslieden

4. boeren

5. slaven

Sleep de begrippen naar de juiste plaats in de sociale piramide. 

De belangrijkste groep bovenaan en de minst belangrijke groep onderaan.

Sociale piramide van de Egyptische samenleving

Uitleg sociale lagen

boeren en slaven

soldaten

farao 

lagere ambtenaren (schrijvers) 

hoge ambtenaren en priesters

handelaren 

ambachtslieden

Ramses II

• leefde rond 1300 v. Chr.
• 66 jaar Farao
• Grote veldslag
• Egypte verliest
• Ramses ontsnapt
  

Lees in je leerboek blz.16 het kopje 'het bestuur van Egypte'. Welke drie taken had een ambtenaar.

Farao Ramses II in gevecht

Strijd tegen de Hittieten

Rijk en arm

• De Farao kon niet alles alleen en dus stelde hij ambtenaren aan. 

Staatsinrichting

Koninkrijk: Land met als staatshoofd een koning of koningin.

Staatshoofd: Koning of president van een land. 

Ramses II

Noem 1 verschil tussen Ramses II en koning Willem- Alexander

Belangrijke vorsten: Ramses II

Wie Toetanchamon meteen opvolgt? Al snel is dat Horemheb, zijn beste generaal. Zijn kleinzoon Ramses II (ca. 1300 v.Chr. - 1213 v.Chr.) deed veel aan propaganda: 

Hij is o.a beroemd vanwege zijn vele kinderen, de slag om Kadesh en de tempel van Aboe Simbel.

Vb Ramses II

19e dynastie rond 1224 v C

Ramses II deed aan propaganda, op bestaande tempels en een nieuwe. Bijv. Abu Simbel opgedragen aan Ptah, Amon, Re.

Ramses bouwde een kleinere tempel naast zijn eigen ter ere van zijn vrouw koningin Nefertari en de godin Hathor. 

Gevecht tegen de Hittieten

• Slag bij Kadesh
• Waarschijnlijk de grootste strijdwagenslag ooit (ongeveer 5000 voertuigen)
• Egypte verliest, maar Ramses II kon nog net ontsnappen

mummie van 

Ramses II

1279 - 1213

v. Chr.

Tempel van Nefertari

Monumenten voor de eeuwigheid

• Zodra een farao aan de macht kwam begon hij met de bouw van een monument
  
  
• De eerste farao's lieten grote piramides bouwen, de latere farao's lieten graven en tempels bouwen

De tempel van Ramses II werd uit een berg gehakt in de 13e eeuw v.Chr. om zijn buren onder de indruk te brengen en om zichzelf en zijn koningin Nefertari te eren.

Hoe lang was Ramses II farao?

1. 65 jaar
2. 66 jaar
3. 90 jaar
4. 91 jaar

extra

Mooie samenvatting maar in het Engels