2.3. De stad verandert

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Even het geheugen opfrissen

Nodig: Pen en schrift: 

1. Wat is verstedelijking?

2. Wat is de verstedelijkingsgraad?

3. Wat is het verschil in verstedelijkingstempo tussen rijke en arme landen?

4. Wat is het verband tussen verstedelijkingsgraad, verstedelijkingstempo en welvaart?

Hoe verandert het stedelijk patroon?

• Aan de verstedelijkingsgraad kan je zien welk percentage van de bevolking van een land in steden woont.
  

• Het verstedelijkingstempo is het percentage waarmee de verstedelijkingsgraad jaarlijks toeneemt. --> In ontwikkelingslanden vaak hoog. Vanaf 1970 trekken hier miljoenen mensen van het platteland naar de stad (verstedelijking), in bijv. Afrika en Azië. Veel jonge gezinnen trekken naar de stad en stichten een gezin, met als gevolg dat er in deze steden een groot vestigingsoverschot is. 

• De natuurlijke groei is de voornaamste reden dat de stadsbevolking in ontwikkelingslanden zo snel groeit. 

De ontwikkeling van Afrikaanse steden

Enorme groei door:

• groot vestigingsoverschot 
• hoog geboortecijfer 
  

Gevolg: 
De stad groeit enorm en slokt omliggende gebieden op. 

Verstedelijkingsgraad
Verstedelijkingstempo
Vestigingsoverschot

Er komen meer mensen in een plek wonen dan er vertrekken.

Het percentage mensen in een land dat in een stad woont.

Percentage waarmee het aantal bewoners van steden jaarlijks toeneemt.

Megastad

Wereldstad

Hoofdstad

Hier wonen meer dan 10 miljoen mensen.

Liggen grotendeels in Azië. 

Veel inwoners en veel invloed op de wereld.

New York, Tokyo, Londen. 

Hier zit vaak de regering.

Amsterdam.

Global cities

Maak de stelling kloppend:
"Hoe ................ de welvaart, hoe ............... het verstedelijkingstempo"

1. hoger / hoger
2. lager / lager
3. lager / hoger

2.3. De stad verandert 

Wat gaan we leren? 

• Je weet hoe een westerse en een niet-westerse stad is opgebouwd.
  
• Je begrijpt dat verstedelijking steeds vaker plaatsvindt in de randzone van de stad.
  
• Je kunt met een kaart of model de opbouw van een Amerikaanse stad beschrijven.

Urbanisatie  

Urbanisatie: proces waarbij mensen van het platteland naar de steden trekken. (verstedelijking)

Urbanisatiegraad: percentage van de
bevolking dat in de stad woont.
(verstedelijkingsgraad) 

Urbanisatietempo: percentage waarmee 
de urbanisatiegraad jaarlijks toeneemt. 
(verstedelijkingstempo)

Grens tussen stad en platteland vervaagt 

Te druk in de stad? 

1960: Nederlandse- en de wereldwijde welvaart in de lift

Gevolg?  Suburbanisatie

Korte termijn gevolg suburbanisatie:

Ontstaan eerste file's 

Migratie van mensen van de stad naar het omliggende platteland 

Gevolg: 

Ontstaan 'edge cities' 

Lange termijn gevolg

Verpaupering in de stad 

Waar woon jij?

1. In de stad.
2. Op het platteland.
3. In een overgangsgebied

https:

• Welk gebied zien we? 
• Verklaar hoe dit is ontstaan.  

Westerse stad 

Twee soorten:

• Amerikaanse stad
•  Europese stad 

Amerikaanse stad

1 = Central Business District (CBD)

2 =  Industrie / Goedkope woningen

3 = Goedkope woningen

4 = Middenklasse wijk

5 = Suburbs 

Model is een sterke vereenvoudiging van de werkelijkheid. 

buitenland.digitaal.noordhoff.nl

Central Business District 

Super Duur!

Suburbs

Hoe verschilt de Amerikaanse stad van een stad in Nederland?

Hoe verschilt de ligging van het CBD tussen Europese en Amerikaanse steden? 

Gentrificatie 

Het proces waarbij oude stadsbuurten worden opgeknapt. Wonen wordt er wel duurder

Gentrificatie

Maar niet iedereen verliet de stad:

Studenten, kunstenaars, jonge werkende mensen bleven graag

Het Honigcomplex in Nijmegen. De voormalige Honigfabriek is tot 2022 dé nieuwe hotspot in Nijmegen. Het karakteristieke complex ligt in het westen van de stad en is goed bereikbaar. Je kunt er heerlijk eten en drinken, sporten, winkelen, muziek maken en veel meer. Je vindt er kunst, cultuur en er worden wekelijks kleine en grote evenementen georganiseerd.

(Gentrification)  Bewoners knappen hun woning of een stadsdeel op om hun wijk aantrekkelijker te maken, waardoor de woningprijzen stijgen

Aan de slag...

Maken opdracht 2 van paragraaf 2.3. 

Niet-westerse stad 

Niet westerse steden zijn veel chaotischer dan westerse steden, dit komt omdat deze steden razendsnel groeien, zonder veel planning.

Toch zit er enige orde in de chaos, zo heeft de stad:

• Een of meer zakencentra
  
• Verspreid liggende industrieterreinen
  
• Woonwijken van de rijken met villa’s achter hoge hekken
  
• Krottenwijken 

Krottenwijken

Ook in veel arme landen zie je dat de bevolking in steden en stadjes in de randzone sneller groeit dan in de megastad.

Ook in veel arme landen zie je dat de bevolking in steden en stadjes in de randzone sneller groeit dan in de megastad.

Waarom vestigen migranten zich liever in de randzone?

• je woont er goedkoper
  
• er is meer ruimte
  
• je kunt er nog voedsel verbouwen
  
• de stad is dichtbij
  

Niet westerse stad

Westerse stad      Niet-westerse stad

Welke kenmerken horen waarbij?

verspreid liggende industrieter-reinen

Historische binnenstad (vooral in Europa)

Krottenwijken

Woonwijken voor de rijken

Central Business District

Oude woonwijken met veel immigranten

Weinig structuur door explosieve groei.

Suburbs rond de stad (hoge inkomens

Aan de slag...

Maken opdracht 4-6-7 van paragraaf 2.3.

Maken boxopdracht 2.3 het verschil tussen een westerse en niet-westerse stad. 

https:

Wat is er bijzonder aan deze wijk?

Transnationale gemeenschappen

- etnische minderheden die vaak nog op tal van manieren verbonden zijn met het land van herkomst. 

Bv via Social Media, internet

Opbouw van de niet-westerse stad

1 Één of meer zakencentra (CBD)

2 Verspreid liggende industrieterreinen

3 Woonwijken voor de rijken, achter hoge hekken

4 Krottenwijken. Vaak op gevaarlijke plekken. (langs spoorlijn, vuilnisbelt, steile helling, fabriek. 

2.3 De stad verandert 

Voor de volgende keer: 
-Bestuderen 1 tm 3. 

Gentrificatie 

Suburbanisatie

Veel mensen en bedrijven verlieten de stad