Bijvoeglijke bepaling, ondergeschikte bijwoordelijke bepaling en bijstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Neem de zin over, zet zinsdeelstrepen en benoem pv, ow, wg/ng, lv, mv, vv &

bwb

1. Na dit teleurstellende seizoen zal PSV vermoedelijk de trainer

 ontslaan.

2. Johannes de Jong heeft ons alweer zo'n superlange e-mail

 gestuurd.

Antwoord (zin 1)

1. Na dit teleurstellende seizoen | zal | PSV | vermoedelijk | de trainer | ontslaan.

pv = zal

ow = PSV

wg = zal ontslaan

lv = de trainer

mv = X

bwb = na dit teleurstellende seizoen , vermoedelijk

Antwoord (zin 2)

2. Johannes de Jong | heeft | ons | alweer | zo'n superlange e-mail | gestuurd. |

pv = heeft
ow = Johannes de Jong

wg = heeft gestuurd

lv = zo'n superlange e-mail

mv = ons

bwb = alweer

Wat gaan we vandaag doen?

1. Zinsontleding oefenen (al gedaan)
2. Uitleg nieuwe theorie (15 minuten)
3. Zelf aan de slag (rest van de les)

Zinsdelen en zinsdeelstukken

- Werkwoordelijk gezegde

- Onderwerp

- Lijdend voorwerp

- Meewerkend voorwerp

- Bijwoordelijke bepaling

----------------------------------

- Bijvoeglijke bepaling

- Ondergeschikte bijwoordelijke

bepaling

Zinsdelen

Zinsdeelstukken

De bijvoeglijke bepaling (bvb)

• De bijvoeglijke bepaling is GEEN zinsdeel, maar een deel van een andere zinsdeel.
• De bijvoeglijke bepaling zegt iets over het zelfstandig naamwoord of voornaamwoord (kern) in een zinsdeel.
•  De bijvoeglijke bepaling kan voor of achter een zelfstandig naamwoord of voornaamwoord staan.

Bijvoeglijke bepaling

- Een bijvoeglijke bepaling zegt iets over een zelfstandig naamwoord of voornaamwoord.

- Een bijvoeglijke bepaling vind je door te vragen: welk/wat voor + het zelfstandige naamwoord?

Voorbeeld: 

De slimme jongen \ is \ lid \ geworden \ bij onze voetbalclub.

slimme = bijvoeglijke bepaling bij jongen (welke/wat voor + jongen?) 

onze = bijvoeglijke bepaling bij voetbalclub (welke/wat voor + voetbalclub?)

Voorbeeldzin bvb

Ze / speelt / het mooiste melodietje uit de musical.

ow pv+wg                               lv

• Wat is het belangrijkste zelfstandig naamwoord?
  
• Melodietje
• Welk / wat voor +  melodietje?
• mooiste = bijvoeglijke bepaling bij melodietje
  
• uit de musical = bijvoeglijke bepaling bij melodietje
  

De ondergeschikte bijwoordelijke bepaling (obwb)

• De obwb is GEEN zinsdeel, maar een deel van een ander zinsdeel.
• De obwb zegt iets over een niet-zelfstandig naamwoord of -voornaamwoord in een zinsdeel.
• De obwb kan voor of achter een niet-zelfstandig naamwoord of - voornaamwoord staan.
• Soms zit een obwb binnen een bijvoeglijke bepaling zoals: (heel > lekkere, ontzettend > saaie etc.)

Voorbeeldzin obwb

De ijscoman / was / bijzonder tevreden.

ow                       pv/wg       lv

• Wat is de kern in het lijdend voorwerp?
  
• tevreden = geen zelfstandig naamwoord
• dus bijzonder = obwb

Zo vind je de zinsdeelstukken

1. Noteer eerst alle zinsdelen.

2. Zoek van elk zinsdeel het belangrijkste woord, de kern, en bepaal woordsoort: is de kern een zelfstandig naamwoord of voornaamwoord (A) of een andere woordsoort (B)?

3. Noteer de woorden die extra informatie geven over de kern; dat zijn de bepaling: A = bvb en B = obwb

Zoek bvb en obwb

In dit prachtig gerestaureerde gebouw uit de middeleeuwen werden jaarlijks duizenden waardevolle zilveren munten geslagen. 

Stap 1. Noteer de zinsdelen 
Stap 2. Zoek de kern (belangrijkste woord). ZN/VNM of geen ZN/VNM?

Stap 3. Welke woorden geven extra informatie over die kern?

ZN/VNM - bvb
geen ZN - obwb

Antwoord

In dit prachtig gerestaureerde gebouw uit de middeleeuwen werden jaarlijks duizenden

waardevolle zilveren munten geslagen. 

bvb en obwb

Na de bijna afgelopen finale zal de hoofdscheidsrechter in de fraai versierde sportkantine de zware, zilveren wisselbeker uitreiken aan de winnaar.

Zet zinsdelen en ontleed de zinnen: pv, ow, wg/ng, lv, mv, bwb, bvb en obwb

bvb en obwb

Na de bijna afgelopen finale | zal | de hoofdscheidsrechter | in de fraai versierde sportkantine |
                            bwb                        pv/wg              ow                                                             bwb

 de zware, zilveren wisselbeker | uitreiken | aan de winnaar.
                      lv                                                   wg                   mv

bijna

fraai

Bijstelling (bijst.)

• Ook een bijstelling is geen zinsdeel, maar een zinsdeelstuk.
• Staat vaak tussen komma’s of na een komma.
• Gaat over hetzelfde object (zaak/persoon) als het woord ervoor.

Voorbeelden: 

Ik ga graag naar Artis, de Amsterdamse dierentuin. Bijst = de Amsterdamse dierentuin

Met mijn lieve hond, Spooky, ga ik graag wandelen. Bijst. = Spooky

Amsterdam, de hoofdstad van Nederland, is erg mooi.  Bijst = de hoofdstad van Nederland

ZELFSTANDIG WERKEN

Wat :	Maak opdracht 1 t/m 6 van cursus 5, paragraaf 7.
Hoe :	Online. Je mag fluisterend overleggen.
Hulp :	Theorie of filmpje in de online methode.
Tijd :	Eind van de les.
Klaar :	Maak opdracht 7 en 8.