4.4 Spieren

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

4.4 Spieren

Terugblik!

Waaraan levert het skelet GEEN bijdrage?

1. stevigheid
2. bescherming
3. beweging
4. vertering

Juist of onjuist?
Het skelet beschermt het hart

1. juist
2. onjuist

Hoe heet het groene bot?

1. Sleutelbeen
2. Dijbeen
3. Schoudergordel
4. Schouderblad

Hoe heet bot nr 14?

1. Rib
2. Sleutelbeen
3. Wervel
4. Borstbeen

Wat zit er tussen de wervels?

1. kraakbeen
2. botten
3. niks

De beenderen van een kind bevatten meer kalk dan de beenderen van een oudere

1. ja
2. nee

Gewrichtskogel

Gewrichtskom

Gewrichtkapsel

Gewrichtsmeer

Kraakbeenlaagje

Welk deel van de wervelkolom zit vast aan je heupbeenderen?

1. Staartbeen
2. Wervelkolom
3. Lendenwervels
4. Heiligbeen

Leerdoelen

4.4.7 Je kunt de werking van spieren beschrijven.

Zonder spieren kunnen botten niet bewegen. Ook op andere plaatsen in je lichaam zitten spieren. Bijvoorbeeld in je maag en in je huid.

Spierstelsel

Aan de botten zitten spieren vast. Door deze spieren kan je lichaam bewegen. Alle spieren in het lichaam samen vormen het spierstelsel.

Spieren in je organen

Je hebt ook spieren in je organen. Bijvoorbeeld in de wand van je maag en je darmen. Deze spieren zorgen ervoor dat het voedsel wordt gekneed en vervoerd. Zelfs in je huid zitten spieren. Aan elk haartje zit een klein spiertje vast. Als je kippenvel krijgt, trekken die spiertjes samen. Ook je hart is een spier. De hartspier pompt het bloed door je lichaam.

Spiertje

Waar zitten al je spieren?

• spieren zitten onder je huid
  
• spieren zitten in organen (bijvoorbeeld maag, darmen)
• je hart is een spier
  

Pezen

Spieren, zitten vast aan beenderen met pezen. Dit zijn de witte delen aan het einde van de spier. 

Pezen zijn taaie "kabels". Pezen kunnen zich niet samentrekken. 

Werking van een spier

Als je een spier aanspant, wordt hij korter en dikker. De spier trekt dan de botten naar elkaar toe.

De werking van spieren

Je ziet de spieren die je onderarm bewegen. 

• Om je arm te buigen, gebruik je de armbuigspier. (biceps). Deze is dan gespannen (kort en dik). De buigspier trekt aan het spaakbeen. Hierdoor buigt de arm.

• Om je arm te strekken, gebruik je de armstrekspier (triceps). Als deze spier aanspant, trekt hij aan de ellepijp. Daardoor wordt de arm gestrekt. 

Om een bot te bewegen heb je altijd twee spieren nodig: een buigspier en een strekspier.

armbuigspier

(biceps)

armstrekspier

(triceps)

0

Onthoud

• Spierstelsel: alle spieren in het lichaam.

• Spieren zorgen voor bewegingen.

– De meeste spieren zitten vast aan botten met pezen.

• Spieren kunnen aanspannen.

– Een spier die aanspant, wordt korter en dikker.

De spier trekt de botten dan naar elkaar toe.

• Om een bot te bewegen zijn twee spieren nodig: een buigspier en een strekspier.

Voorbeeld:

– Met de buigspier in de bovenarm kun je je arm buigen.

– Met de strekspier in de bovenarm kun je je arm strekken.

Aan het werk! Biologie

Wat? 4.4  Spieren - opdrachten 1 t/m 7

Waar? in het boek. Blz 28 t/m 32

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Test Jezelf!

Neem onderstaande antwoorden over in je boek. Vergelijk met jou antwoorden in de methode

korter

14.1

Nee

14.1

Hiervoor is een ander spier (antagonist) nodig

14.3

De voorste dijspier

14.4

In de onderarm

14.5

De armbuigspier is dan samengetrokken

14.6

Antagonisten zijn spieren die een tegengesteld effect hebben

14.7

Rugspieren

14.8

Aan het scheenbeen

14.9

De achterste dijspier

14.10

Als deze spier samentrekt buigt je been

14.11

Zin in een quizje?

Waar bestaan spieren uit?

1. Pezen
2. Spiervezels
3. Vlies

Waar kan je lichaam door bewegen

1. Alleen door botten
2. Door botten en spieren samen
3. Alleen door spieren

Wat zit er tussen een bot en een spier?

1. Spierbundel
2. Spiervezel
3. Pees
4. Vlies

Als de armbuigspier samentrekt wordt hij:

1. langer en dunner
2. langer en dikker
3. korter en dikker
4. korter en dunner

De spieren zitten met pezen vast aan de botten

1. juist
2. onjuist

Wat is een antagonist?

1. een spier met een tegengestelde werking
2. een spier met dezelfde werking
3. allemaal pezen bij elkaar

Wat is de antagonist van de biceps?

1. armbuigspier
2. armstrekspier

Wat is de antagonist van de triceps?

1. armbuigspier
2. armstrekspier

Wat zal ik de volgende les nog eens herhalen?