17.4 en 17.5

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

17.4 Eiwitten

1. Vragen tot en met 21?

2. Lezen 17.4 pagina 74 en 75 + Binas 67 H1 en 2

3. Maken en nakijken 22 tot en met 26

4. Geef de structuurformule van ---APDK en ----Ala-Pro-Asp-Ala----

5. Wat zijn de interacties (bindingen) tussen de restgroepen en van Glu en watermoleculen?

6. bindingen: waterstofbruggen, dipool-dipool, dipool - ion - voorbeeld op het bord. Waterstofbrug mag vaak!

Aminozuren

20 verschillende aminozuren

• 12 kan je lichaam zelf maken
• 8 moet je uit je eten halen. 
• Deze 8 heten essentiële  aminozuren

Van losse aminozuren kun je 

nieuwe eiwitten maken.

Z'on COOH groep noemen we een zuur groep;

Een NH₂ groep is een aminogroep

Vorming van een dipeptide

Als het goed is herken je de condensatiereactie!

Zoals je misschien kent van Snollebollekes is het van links -> rechts

Hydrolyse van eiwitten -> spijsvertering

Hydrolyse van eiwitten geeft losse aminozuren.

Dit was waar we mee begonnen!

Peptidebinding

• De peptidebinding kan worden gebroken met behulp van een watermolecuul.
  
• Een watermolecuul kan worden opgesplitst in een OH groep en een waterstofatoom

Hydrolyse

• Het eiwit molecuul is opengebroken;
• Het watermolecuul heeft zich verdeeld over de twee ontstane moleculen;
• Het zorgt dat het eiwit wordt opgebroken in veel kleinere moleculen.

Aan de slag

Maken en nakijken 22 tot en met 26

Checkvragen laatste 15 minuten. 

Checkvragen

1. Geef de structuurformule van ---APDK en ----Ala-Pro-Asp-Ala----

2. Wat zijn de interacties (bindingen) tussen de restgroepen en van Glu en watermoleculen?

3. bindingen: waterstofbruggen, dipool-dipool, dipool - ion - voorbeeld op het bord. Waterstofbrug mag vaak!

Les 17.5 Eiwitten in actie

1. Vragen tot en met 26?

2. Lezen 17.5 pagina 76 + 77

3. Filmpje! 

4. Maken en nakijken 27, 28, 29 en 30

5. Uitleg opgave 30

Eiwitten en enzymen

Eiwitten vouwen zich op basis van restgroep eigenschappen:

- Hydrofiel (polair) stoot Hydrofoob (apolair) af.

- Hydrofiel (poliar) trekt Hydrofiel (polair) aan.

- Hydrofoob (apolair) trekt Hydrofoob (apoliar) aan.

- Zwavelbrug

Hydrofiel: Aminogroep of zuurgroep aanwezig in rest groep

Structuur van eiwitten T6H2

Primaire structuur

...de volgorde van de aminozuren 

Secundaire structuur

Door waterstofbruggen tussen de C=O en de H-N kunnen delen van het eiwit een spiraalvorm krijgen of een (golf)plaatstructuur.

de spiraalstructuur heet  α-helix

de plaatstructuur heet   ß-sheet. 

Secundaire structuur

   

                                                            Zie Binas T67 H2

Tertiaire structuur  

De ruimtelijke bouw van het gehele 

eiwitmolecuul noemen we de 

tertiaire structuur. Doordat de R 

groepen van de verschillende 

aminozuren interactie kunnen 

hebben krijgt het eiwit zijn 

uiteindelijke vorm. 

Optimale werking enzymen

Denatureren van eiwitten

Bij een te grote afwijking in pH en/of temperatuur, zullen eiwitten denatureren: ruimtelijke bouw gaat verloren doordat bindingen tussen moleculen (H-bruggen, vanderwaalsbindingen, ionbindingen, zwavelbruggen) verbreken.

Aan de slag

Maak 27 t/m 30. 

30 starten we samen op!