H1 Inleiding de negentiende eeuw

• Kua
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Cultuur van het moderne

Inleiding 

de negentiende eeuw

tijdvlakken  KUA

cultuur van de kerk

hofcultuur

cultuur van de burgerij (gouden eeuw)

romantiek en realisme 

cultuur van het moderne

massacultuur

Waar weet jij het meeste van?

bladmuziek

moderne dans 

theater

schilderij jackson pollock 

film voyage dans la lune van  george melies

19e eeuw

industriele revolutie

stoommachine veroorzaakt revolutie 

vooruitgang voor kleine groep mensen

armoede en kinderarbeid voor andere groep

massaproductie in plaats van handwerk

kunstenaars vluchten in onderwerpen als natuur

heftige emoties in de natuur,, overweldigend

dit schilderij is van de engelse kunstenaar william Turner, hij bindt zichzelf aan de mast van een schip om natuurkracht te ervaren en vervolgens te schilderen

vergis je niet; romantiek heeft in dit geval weinig te maken met romantische liefdesgevoelens; het is een stroming die intuitie, emotie, de verbeelding en raadselachtigheid centraal stelt 

aandacht in de kunst voor arbeiders en boeren.

gewone mensen tot onderwerp maken

realisme

Afbeelding: Jean Francois Millet, "De arenleesters", 1857, olieverf op doek, 84 x 112 cm, Musée d’Orsay, Parijs;

Aan het begin van de 19e eeuw werd de schilderkunst gedomineerd door het neoclassicisme zoals onderwezen aan de academie en het door de romantiek. Hoewel beide stromingen heel verschillend waren, het neoclassicisme probeerde een ideale wereld te tonen en de romantiek juist de innerlijke gevoelswereld, hadden beide stromingen de overeenkomst dat ze veel bijbelse, mythologische en historische onderwerpen afbeelden. Rond 1850 ontstaat er een tegenstroming in Frankrijk, die zich afzet tegen het neoclassicisme en de romantiek, en teruggrijpt op de Nederlandse schilderkunst van de Gouden Eeuw.

Kenmerken

Deze nieuwe stroming vindt het geïdealiseerde neoclassicisme en het grote gebaar van de romantiek allemaal erg overdreven. Daarom gaan realistische schilders de wereld om zich heen schilderen zonder opsmuk. Realisten houden van onderwerpen als het simpele boerenleven, landschappen en scènes uit het stadsleven. Ook de schilderstijl en het kleurgebruik van de realisten is sober.

Opkomst nationalisme: nationale scholen 

Vanaf de 19e eeuw (1800-1900) voelden meer mensen zich verbonden met hun land

Het nationalisme nam toe = trots op eigen volk en vaderland 

(inspiratie uit geschiedenis, sprookjes, folklore)

Duitsland:

• Schubert
  
• Mahler
• Wagner

• Chopin
• Berlioz
  
• Liszt

Frankrijk:

Italië:

• Verdi
  
• Puccini

Rusland:

• Moussorgsky
• Tchaikovsky

veel moderne landen zoals we die nu kennen ontstaan in de negentiende eeuw, zoals duitsland en italie. wat eerst een verzameling kleine graafschappen en hertogdommen was wordt nu verenigd onder een nationale noemer. 

NEO-CLASSICISME 

- teruggrijpen naar stijlen uit de oudheid .

-   mengsel van stijlen = eclectisme 

opgravingen van Heraloneum en Pompeji in de jaren 1730 op de achtergrond geven een enorme boost voor opkomst neostijlen

Vooral binnen de architectuur.

gietstaal en gietijzer: nieuwe materialen en bouwtechnieken

ingenieursbouw: grote overspanningen mogelijk en veel glas

prefab onderdelen 

zie vorige dia

interesse in het exotische

- wereldtentoonstelling 

- fotografie

- kolonisatie

neostijlen in architectuur. Soort van renaissance/ klassieke architectuur

Concertgebouw: tijd van klassieke muziek, orkestmuziek om gevoelens te vertalen in complexe muziekstukken

programmamuziek, wagner (opera)

0

opera wagner populair

emotioneel

gesammtkunstwerk

interesse in verleden

klassiek ballet

witte tutu en spitzen maakt het gewichtloos

elegante bewegingen volgens academische regels

sprookjes 

invloed fotografie op schilderkunst, toevallige afsnijdingen, niet geposeerde groep mensen

ballerina's van het ballet blanc

stoomtrein en schip maken reizen gemakkelijker

impressionisten aandacht voor eigentijdse onderwerpen, licht en sfeer (mistige nevel van de rook)

moderne leven, vrije tijd, amusement: dansen en drinken

het leven wordt toch wat beter en leuker

en het alledaagse in de schilderkunst

het zijn ook burgers die kunst kopen

realisme in het theater, sociale betrokkenheid