organismen en hun omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

thema 6 Ecologie en duurzaamheid

6.1 Organismen en hun omgeving

wat gaan we vandaag doen?

nieuw thema: Thema 6 Ecologie en duurzaamheid

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 6.1 Organismen en hun omgeving

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

kan je biotische en abiotische factoren onderscheiden.

- kan je de niveaus van de ecologie beschrijven.

Inleiding

Elk organisme is afhankelijk van zijn omgeving.

De omgeving bestaat uit andere organismen, maar ook uit levenloze factoren, zoals licht, lucht en water.

Veel organismen leven samen in groepen.

6.1 Organismen en hun omgeving

Ecologie is het onderzoeken van de relaties tussen organismen en hun milieu (hun leefomgeving).

Het milieu heeft invloed op organismen.

Maar organismen hebben ook invloed op hun milieu.

Planten geven bijvoorbeeld zuurstof af aan de lucht en regenwormen maken gangen waardoor de bodem luchtiger wordt.

6.1 Organismen en hun omgeving

De invloeden uit het milieu kun je indelen in 2 groepen:

- biotische factoren

- abiotische factoren

6.1 Organismen en hun omgeving

Invloeden van de levende natuur zijn biotische factoren. deze invloeden zijn afkomstig van andere organismen.

Een roodborstje wordt bijvoorbeeld beïnvloed door de insecten die hij kan vangen en de roofdieren die hij moet ontwijken.

6.1 Organismen en hun omgeving

Een roodborstje wordt ook beïnvloed door de temperatuur, de hoeveelheid licht, de wind en de regen.

Invloeden van de levenloze natuur zijn abiotische factoren.

6.1 Organismen en hun omgeving

Er zijn verschillende niveaus waarop ecologen onderzoek doen.

Van klein naar groot zijn dit:

- individu

- populatie

- levensgemeenschap

- ecosysteem

6.1 Organismen en hun omgeving

Een individu is 1 enkel organisme.

Bijvoorbeeld 1 wild zwijn.

Een populatie is een groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied die zich onderling voortplanten.

Bijvoorbeeld een groep wilde zwijnen in een bos.

6.1 Organismen en hun omgeving

In een gebied leven populaties van verschillende soorten.

Al deze populaties samen noem je een levensgemeenschap.

Bijvoorbeeld wilde zwijnen, bomen, planten, wormen, muizen, enz.

De populaties in een levensgemeenschap beïnvloeden elkaar. Roofvogels eten bijvoorbeeld muizen; herten eten gras.

6.1 Organismen en hun omgeving

De abiotische factoren in een gebied zijn onder andere de lucht, de wind en het water.

De abiotische factoren en de levensgemeenschap samen vormen een ecosysteem.

Een ecosysteem is een gebied waarbinnen de biotische en abiotische factoren een eenheid vormen.

Voorbeelden van ecosystemen zijn een duingebied, een bos en een sloot.

VRAGEN??

zelf aan de slag

6.1 Organismen en hun omgeving: lees de tekst en maak de opdrachten:

opdracht 1 t/m 7 maken

(vanaf blz. 184)

herhalen leerdoelen

Aan het einde van de les:

kan je biotische en abiotische factoren onderscheiden.

- kan je de niveaus van de ecologie beschrijven.