BIO vmbo 4 Proefles

• Biology
• Secondary Education

Biologie

Wat is Biologie precies?

• Wat studeren we in biologie?
• Waarvoor wordt het gebruikt?
• Bekende biologen?

Wat is Bio?

Studie van álle levende organismen, hun werking, structuur, oorsprong, evolutie etc etc

Wat kan je ermee?

• Theoretische onderzoek ( Freek Vonk)
• Praktisch gebruik (Geneeskunde, boeren, leraren etc.)

Biologie Vragen!

Een bloedbank verzameld bloedproducten om zieke mensen te behandelen. Welke cellen zijn aanwezig?

1. Rood bloed en blauw bloed
2. Bloedplaatjes, bloedplasma, witte en rode bloedcellen
3. Bloed, geel gal, zwart gal en slijm
4. Zuurstofarm bloed en zuurstofrijk bloed

Rode bloedcellen vervoeren zuurstof door het lichaam. 
Als jij bloedarmoede hebt; is (een deel hiervan) wat jij mist. 

Deze zijn de kleinste bloedcellen en hebben geen celkern 

Zij helpen bij de bloedstolling (vormen bijvoorbeeld het korstje op een wond)

Witte bloedcellen zijn de soldaten van het bloed, zij helpen mee met de verdediging van het lichaam. 

Zij zijn deel van het Imuunsysteem

Bloedplasma

Bloedplasma kan je zien als het "water" van het bloed. 

Hier zit alles in:

Hormonen, glucose , de vorige bloedcellen etc

Examenvraag!

Bloed bevat hormonen. Hormonen hebben effect op veel dingen in het lichaam. Welk bloedproduct bevat de meeste hormonen?

Geef nog geen antwoord! 

Bloed bevat hormonen. Hormonen hebben effect op veel dingen in het lichaam. Welk bloedproduct bevat de meeste hormonen?

1. Bloedplaatjes
2. Rode bloedcellen
3. Witte bloedcellen
4. Bloedplasma

Chromosomen!

Wat zijn chromosomen?

Waar bevinden chromosomen zich?

Wat doen chromosomen nou precies?

Wat?

Chromosomen zijn draadachtige structuren

Zij bevatten ons "recept" oftewel DNA

Een mens heeft gemiddeld gezien 46 chromosomen 

Waar

Chromosomen bevinden zich ín de celkern

Waar

Chromosomen bevinden zich ín de celkern

Werking

Wat doen chromosomen?

Geslachtschromosomen bepalen of wij worden geboren met een vagina of een penis

Geslachtschromosomen

Chromosomen X en Y 

Je krijgt er één van je papa, één van je mama

Mama heeft XX papa heeft XY 

Uitzonderingen :)

Bio zou Bio niet zijn zonder uitzonderingen:

• XXY (Kleinfelter syndroom)
• XXX (Triple X syndroom)
• 47 chromosomen ipv 46 (Syndroom van Down)
• etc

Examenvraag!

Tijdens de zwangerschap kan er onderzoek gedaan worden naar de chromosomen van de baby. Het geslacht van de baby kan o.a. ook getest worden. Hoe kan je het geslacht van een kind in de chromosomen zien?

Geef nog geen antwoord!

Tijdens de zwangerschap kan er onderzoek gedaan worden naar de chromosomen van de baby. Het geslacht van de baby kan o.a. ook getest worden. Hoe kan je het geslacht van een kind in de chromosomen zien?

Gedrag!

Biologen onderzoeken ook het gedrag van mens en dier. 

De studie naar diergedrag noemen wij "ethologie"

Gedrag van mensen in Sociologie, Psychologie, Anthropologie en economie

Waarom?

Waarvoor kan je kennis van menselijk gedrag gebruiken? 

Waar gebruik je kennis van het gedrag van dieren?

Wat is gedrag?

Gedrag...

Is alles wat een dier of mens doet

Is een reactie op prikkels

Komt tot stand door spieren en klieren 

Heeft meestal een doel

Prikkels 

Inwendige prikkels

Uitwendige prikkels

Zoals honger, dorst en hormonen

Licht, geluid en temperatuur

Onderzoek

Kijken 

Schrijven 

Verwerken 

Herhalen 

Onderzoek gedrag

Kijken : Je gaat eerst kijken welk gedrag voorkomt en welke gedragselementen (Zoals het zitten van een hond)

Schrijven: Je maakt van de gedragselementen een ethogram 

verwerken: Je maakt een protocol, wat betekend het 

Herhalen: kan iemand anders dezelfde proef doen met hetzelfde resultaat?

Ethogram

• Lijst
• Objectieve omschrijving
• Gedragselementen
• Afkortingen

Protocol

• Welk mens/dier
  
• Waar
• wanneer
• Hoelang

Examen vraag!

Onderzoekers observeren het gedrag van chimpansees en komen erachter dat verschillende gebaren voor communicatie worden gebruikt. Een deel van de resultaten:

Hoe wordt deze tabel genoemd?

Hoe wordt de tabel hierboven genoemd?

1. Protocol
2. Handleiding
3. Infogram
4. Ethogram

het andere deel van het ethogram

Wat betekend dit gedrag volgens het ethogram?

Het gedrag dat werd afgebeeld betekend?

1. "ga weg!"
2. "stop daarmee!"
3. "Spring op mijn rug."
4. "vlooi mij"

Vragen?

Heb jij nog vragen aan mij over de les of iets anders?

Hoe vond je het gaan?

Wat wil je de volgende keer meer zien?

Wat wil je de volgende keer minder zien? 

Op een schaal van 1-10 hoe vond je de les?