De Romeinen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

1

De verovering van een groot rijk.

Kijk in je boek naar bron 2
Welke jaartallen horen er bij deze bron?

Leg uit wat een republiek is.
Zoek dit op in je tekstboek.

De senaat is een Romeinse 'uitvinding'.
Wat is de senaat?

1. Een groep mannen die rijk zijn door de handel
2. De senaat is een plein midden in Rome.
3. Een groep mannen met veel politieke macht
4. Een plek om te bidden tot de goden.

Rome als stadstaat

Rome als republiek

Koning

Senaat

Twee consuls

Geen koning

Geen Senaat

Deze twee mannen moeten de consuls voorstellen.
Leg uit waarom zij zo belangrijk waren.
Gebruik je boek voor het antwoord.

Vergadering bestaande uit honderden mannen.

Hadden vetorecht

2 mannen gekozen door de senaat

Stemden over wetsvoorstellen

Taak om oorlog te voeren

SENAAT

CONSUL

Sleep de steden naar de juiste plek

Rome

Carthago

Waarom voerden de Romeinen oorlog met de stad Carthago? Schrijf je antwoord als volgt op:
De Romeinen voerden oorlog met Carthago, omdat … (geef een reden).

Twee filmvragen.
A. Wat gebeurd er met Carthago na de 3e oorlog?
B. Op welke twee manieren worden de Romeinen hierdoor rijker?

1. Caesar moet van de senaat alleen en zonder leger naar Rome komen maar Caesar is bang dat hij daar wordt gearresteerd. Waarom zouden de senatoren dit zo hebben geëist? (zelf verzinnen, denk ook aan de tekst uit Memo).
2. Caesar steekt de.................over en hij wil......................worden en jij wil rode................
3. Wat betekent: 'De teerling is geworpen'?

0

Leg zo duidelijk mogelijk uit wie was Caesar en wie was Augustus was?

Caesar was geen:

1. Dictator
2. Legerleider
3. Romein
4. Keizer

Bekijk de film.
1. Wat gebeurt er als Caesar met zijn leger naar Rome gaat?
2. Caesar werd toen de eerste? Zoek ook op (Google) wat dit betekent
3. Wat wil Cleopatra van Caesar?
4. Met wie was Cleopatra getrouwd?

Welk jaartal past er bij deze afbeelding van Julius Caesar.
Maak een keuze en leg je antwoord uit. Gebruik je boek
A: 509 voor Chr.
B: 1e eeuw voor Chr.
C: 27 voor Chr.

3

De Grieks-Romeinse cultuur

1. Wat is er typisch Romeins aan dit aquaduct?
Zie ook je tekstboek.
2. Wat was hiervan het voordeel?

Wat namen de Romeinen over van de Grieken?

De aquaducten

De bouwkunst

De goden

De paardenrennen

Het maken van beelden

Het vereren van keizers als goden

Tempel

Aquaduct

Badhuis

Huurkazerne

1. Hoe lang was het aquaduct van Berg en Dal naar Nijmegen?
2. Wat is een chorobaat?

1. Hoeveel aquaducten had het oude Rome?
2. Steden en legerplaatsen hadden veel drinkwater nodig. Schrijf de vijf voorbeelden op.
3. Wat is er allemaal gevonden in het Romeinse Nijmegen wat met water te maken heeft?

Wie waren de Germanen?

1. Een groep volken uit het gebied van Nederland en Duitsland
2. Een groep volken uit het gebied van Duitsland en Polen
3. Dat waren alleen de Bataven die woonden bij de rivieren.
4. Dat waren verschillende volken die woonden in de Ardennen.

Ten noorden van de Romeinse grens wonen de Germanen. Wij dus ook, de dorpelingen. De meeste Germanen weten niet dat ze Germanen zijn, want de Romeinen hebben deze naam bedacht. Welke onderstaande woorden horen bij de Romeinen en welke bij ons?

Romeinen

Germanen

verharde wegen

onverharde wegen

keizer en generaals

koningen en hoofdmannen

dorpen

dorpen en steden

een rijk

verschillende groepen

Latijn

gebouwen van steen

gebouwen van hout

Jupiter

Deze opdracht gaat over romanisering. Dat is het overnemen van de Romeinse cultuur.

Wat is GEEN voorbeeld van romanisering?

1. Een Bataafse militair gelegerd in Noord-Engeland schrijft in het Latijn een brief aan zijn vader.
2. Een Frieze handelaar koopt in Noviomagus potten met Romeins muntgeld om deze ten noorden van de grens weer te verkopen.
3. Een Germaanse vrouw gaat wekelijks naar het badhuis in Mosa Traiectum om een middag te ontspannen.
4. Een Keltische bard (een zanger) zingt liederen over de heldendaden van Keltische helden van vroeger.

Welke afbeeldingen passen WEL bij 'romanisering'?

Oorzaak of gevolg van romanisering

De Romeinse munt wordt het betaalmiddel in veroverde gebieden

Romeinse soldaten gaan wonen in veroverde gebieden

De Romeinse cultuur wordt door burgers in veroverde gebieden overgenomen

Oorzaak

Gevolg

Oorzaak

4

Het christendom in het Romeinse Rijk

Wat is het Christendom?

1. Geloof in meerdere goden
2. Geloof in Griekse goden
3. Geloof in de goddelijkheid van de keizer
4. Geloof in 1 God volgens de leer van Jezus Christus

Hoe is het christendom ontstaan?

1. Joden gingen Jezus Christus volgen en zagen hem als de zoon van God die alle mensen zou verlossen.
2. Het christendom is niet ontstaan, het bestond al.
3. Het christendom heeft het Jodendom vervangen, het was een soort verbeterde versie daarvan.
4. Het christendom is bedacht door de Romeinen om het Jodendom tegen te houden.

Onder wie was het christendom populair?

1. Vrouwen en kinderen
2. Slaven en rijke inwoners
3. Vrouwen, armen en slaven
4. Het leger

Gevolg

Oorzaak

Keizer Constantijn besluit tot het het toestaan van het christendom.

Het christendom verspreid zich verder

Zet op de juiste volgorde, van vroeger naar later

Vervolgens

Tenslotte

Als eerste

Daarna

Het christendom ontstaat

Het christendom wordt verboden

Het christendom wordt de staatsgodsdienst

Alleen het christendom wordt toegestaan

Romeinen en christendom

Bekijk de bron goed
Geef nu een goede reden waarom deze munt
niet uit het jaar 54 tot 68 na Chr. kan komen.