Economisch Burgerschap - Les 4 De rol van de overheid

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

De rol van de Overheid

Programma

- Leerdoelen van deze week

- Theorie over Overheidshandelen

- Praktijkopdrachten maken

- Afsluiting

Leerdoelen deze week

- je ontdekt wat economische groei bevordert en wat economische groei belemmert.  

- je weet wat privatisering is en wat de gevolgen ervan zijn.

- je krijgt inzicht in de financiën van de overheid.  

Kan je een economisch gevolg van de coronacrisis noemen?

Kan je redenen noemen voor de stijging van de energie kosten?

1. Aantrekkende economie na de coronacrisis
2. Oorlog in Oekraïne
3. Opwarming van de aarde

Wat heeft de Nederlandse overheid gedaan om de gevolgen van de coronacrisis en/ of de energie kosten stijging te beperken?

Zoek op google een nieuwsbericht, maak er een foto van en plaats hem hier.

Onderwerp: Hoe gaat het nu met de Nederlandse Economie?

                                              

                                             Link naar artikel

Economie en de rol van de overheid 

Economie: gaat over keuzes maken, hoe besteed je je geld, hoe besteed je je tijd.. 

-vlees of milieu

-nieuwe spullen of gerecyclede

Dit geldt ook voor de overheid. Het ministerie van Economische zaken en klimaat heeft een belangrijke taak als het gaat om het maken van de economische keuzes die de overheid maakt. 

Conjunctuur -groei en recessie afgewisseld

1922 - Beurskrach/ Grote Depressie 

1973 - Oliecrisis 

1979 - Tweede Oliecirsis

2001 - Internet zeepbel / Dot com bubble

2008 - Kredietcrisis

2022 - Corona en Oekraïne crisis

Indicatoren voor het ontstaan van een recessie / crisis

- meer vraag dan aanbod (prijzen stijgen = inflatie --> lonen omhoog, prijzen stijgen, etc.)

- kostprijs van producten stijgt 

- verlies van vertrouwen in voortuitgang/ recessie (sparen = minder geld in de economie, die krimpt)

Groei

Economische groei = de economie wordt groter, er gaat meer geld in om, het gaat goed met de economie = mensen hebben meer te besteden.

Recessie = de economie wordt kleiner, er gaat minder geld in om, het gaat slecht met de economie, mensen hebben minder te besteden. Mensen worden ontslagen, die kunnen minder besteden en dat leidt dan weer tot nog meer ontslagen.

Overheidshandelen in tijden van crisis

Als er minder geld wordt uitgegeven, gaat de economie verder achteruit. Gaan banen verloren, etc. 

Dus in tijden van crisis is investeren verstandig. 

Bijvoorbeeld in infrastructuur, toerisme (meer werk, meer uitgaven). 

ECB/ DNB - maken lenen goedkoper (rente laag) --> meer investeringen. 

De overheid heeft dus een belangrijke rol in het bijsturen van de economie. 

Overheidsinvloed op de economie

Bevorderen van investeringen: 

- zelf meer geld uitgeven door bijvoorbeeld de lonen van ambtenaren (en politie) te verhogen of te investeren in wegen, etc. 

- stabiliteit van de economie (en daardoor vertrouwen in de economie)

- bescherming van eigendom (onroerend goed/ intellectueel eigendom) (zodat mensen willen investeren)

- goed vestigingsklimaat. 

- zorgen voor vrije mededinging/ concurrentie (kartelafspraken bestraffen/ monopolies voorkomen)

Inkomsten en uitgaven van het Rijk 2023

Begroting 2023

Begroting 2023

Obligaties

In 2023 een tekort van bijna 30 miljard (volgens de begroting)

Hiervoor sluit de overheid leningen. Die noemen we obligaties. 

Hoe stabieler een land en hoe beter de economie, hoe goedkoper een land geld kan lenen (lagere rente). 

Alle leningen bij elkaar opgeteld noemen we: de staatschuld

Hoe hoog is de Nederlandse Staatsschuld in 2023

1. 50 miljard
2. 5000 miljard
3. 500 mijlard
4. 1000 miljard

Privatisering

Bedrijven die van de overheid waren worden overgedragen aan burgers. 

Gedachte is: ondernemers zijn gericht op winst maken, dan de overheid en efficiënter werken. 

Winst versus kwaliteit/ beschikbaarheid

VB PTT, Zwembaden, Bibliotheek, Ziekenhuizen, etc.

Nederland heeft deels een vrije markt en er zijn markten waar de overheid ingrijpt. Ter bescherming van kwaliteit en beschikbaarheid. 

Publieke sector - ambtenaren - noodzakelijke producten

Private sector - ondernemers/ werknemers - marktwerking

 

Nationalisatie: bedrijf wordt door de overheid overgenomen (ABN AMRO/ Fortis, nu medicijnfabriek?)

Schema Zelf werken!

Wat moet je doen?	Opdrachten Gen 24/7: De rol van de overheid
Hoe moet je het doen?	Online inleveren, overleg met je buur mag!
Hoeveel tijd heb je ervoor?	tot 5 minuten voor het einde van de les of thuis tot maandag 22 mei a.s.
Hulp vragen aan?	Docent, google, AI, buurman/ vrouw
Wat als je eerder klaar bent?	Extra: Portfolio- opdracht 1 (De Nederlandse Economie)

Zelf werken: 

Leerdoelen: 

Leerdoelen behaald?

- je ontdekt wat economische groei bevordert en wat economische groei belemmert.

- je weet wat privatisering is en wat de gevolgen ervan zijn.

- je krijgt inzicht in de financiën van de overheid

Wat vonden jullie van deze les?
Interessant of leerzaam?

😒🙁😐🙂😃

Tot de volgende keer! 

Dan hebben we het over: 

Werken en Ondernemen  

Als je de opdrachten nog niet af heb! Maak ze thuis en lever ze voor de volgende les in!