OV2

• Bedrijfseconomie
• HBO
• Studiejaar 1

Onderzoekend Vermogen 2

Hoe herken je nepnieuws/desinformatie?

Wat is nepnieuws?

Wat is nepnieuws?

-Misleidende koppen (clickbait)

-Verkeerde context (misinterpretatie)

-Geselecteerde feiten (statenstieken)

-Satire of parodie (bewustwording-Nabootsing)

-Deepfakes (media)

-Verkeerde citaten of valse bronnen

-Valse afbeeldingen en video's

-Hoaxes (gerucht)

-Conspiracy theories

-Emotionele manipulatie

-Valse sociale media-accounts

-Valse wetenschappelijke claims

-Geruchten en speculatie

Hoe kan je nepnieuws/desinformatie herkennen?

Controleer de bron/ het artikel.

-Betrouwbare bronnen

-Domeinnaam (bijv. “.co” in plaats van “.com”)

-Auteur

-Clickbait

-Emotionele reactie

-Verouderde informatie

-Onjuiste of gebrekkige grammatica

-Overdrijving en generalisaties

-Bronnen

-Citeren van betrouwbare experts

-Consistentie

-Diverse perspectieven

-Manipulatie van beelden of video’s

-Klikbare afbeeldingen

-Onrealistische claims

-Teveel veralgemeningen

Gebruik fact-checking websites:

-Snopes

-FactCheck.org

-PolitiFact

-Klopt het?

Meest voorkomende nepnieuws verspreiders

-Sociale media: Platformen zoals Facebook, Twitter, Instagram en TikTok.

-Nepwebsites: Websites die betrouwbaar lijken door opmaak.

-Valse video's: Video's kunnen eenvoudig gemanipuleerd worden door middel van deepfakes.

-Clickbait: Sensationele koppen die niet overeenkomen met de inhoud van het artikel kunnen ook een vorm van nepnieuws zijn.

-WhatsApp en andere berichtendiensten: Nepnieuws wordt vaak verspreid via berichtenapps zoals WhatsApp.

-Geruchten en complottheorieën: Complottheorieën kunnen de grens tussen feit en fictie vervagen.

Wat is het gevaar van nepnieuws?

Artikelen

Wat is de definitie van nepnieuws?

1. Nieuws dat volledig waar is
2. Nieuws dat opzettelijk onjuiste informatie verspreidt
3. Nieuws dat altijd grappig bedoeld is

Wat is clickbait?

1. Een aantrekkelijke titel of afbeelding om te klikken, vaak misleidend
2. Een vorm van satire
3. Een technische fout op een website

Welke van de volgende opties is een betrouwbare bron?

1. Een blog zonder bronvermelding
2. Een nieuwssite met duidelijke bronvermelding
3. Een anoniem social media account
4. Een onbekende website met bronvermelding

Wat kun je doen om te zien of een foto gefotoshopt is?

1. De resolutie van een foto checken
2. Kijken of de schaduwen kloppen
3. Hoeveel likes de foto heeft

Wat is deepfake?

1. Een video of afbeelding die is gegenereerd om iemand na te bootsen
2. Een onschuldige vorm van entertainment
3. Een fout in een live-uitzending
4. Een foto die digitaal wordt bewerkt met een filter om het uiterlijk van een persoon te verbeteren of te veranderen

Hoe herken je satire zonder context?

1. Door de bron te onderzoeken en te kijken of satire hun specialiteit is
2. Door te checken of de tekst grappig is
3. Door te kijken naar het aantal keren dat het gedeeld is
4. Het bericht roept emoties op door een serieuze, alarmistische toon te gebruiken zonder humor of sarcasme.

Wat betekent fact-checking?

1. Controleren of feiten kloppen door meerdere betrouwbare bronnen raadplegen
2. Alleen kijken naar de datum van het artikel
3. De inhoud van een artikel samenvatten

Waarom is de datum van een artikel belangrijk?

1. Omdat oude artikelen altijd onwaar zijn
2. Omdat nieuwe artikelen nooit betrouwbaar zijn
3. De datum is alleen belangrijk voor het bepalen van het publicatietijdstip en heeft verder geen invloed op de nauwkeurigheid van de informatie.
4. Om te zien of het artikel nog relevant is

Welke vraag stel je jezelf bij het analyseren van een bron?

1. Is deze bron populair?
2. Heeft deze bron veel advertenties?
3. Wat is de kleur en het ontwerp van de website waar de bron vandaan komt?
4. Kan ik deze bron vertrouwen en heeft het een goede reputatie?

Wat betekent 'misinformatie'?

1. Onjuiste informatie die met opzet wordt verspreid
2. Grappige informatie zonder context
3. Onjuiste informatie die per ongeluk wordt verspreid

Hoe kun je zien of een afbeelding uit zijn context is gehaald?

1. Door te kijken naar hoe mooi de afbeelding is
2. Door reverse image research te gebruiken om te controleren waar de afbeelding nog meer is gebruikt
3. Door het aantal reacties op de afbeelding te tellen
4. Beoordeel de kwaliteit van de afbeelding; hoe scherper en duidelijker de afbeelding is, hoe waarschijnlijker het is dat deze in de juiste context is geplaatst

Vragen? Tips en Tops.