Kansen(on)gelijkheid

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4
• Leerroute 5
• Leerroute 6

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

1. Welke vormen van kansenongelijkheid op de arbeidsmarkt voorkomen
   
2. Wat stigmatisering betekent 
3. Welke rol stigmatisering speelt bij kansenongelijkheid

Discriminatie en ongelijke kansen

We zien dat discriminatie op de arbeidsmarkt zorgt voor onwenselijke kansenongelijkheid. Daarom starten we met dit kleine onderzoek naar jullie ervaringen met discriminatie.

Denk even aan de laatste keer dat jij enige vorm van discriminatie hebt ervaren. Neem deze ervaring als uitgangspunt.

Wat is je geslacht?

Jongen

Meisje

Anders

Ben je (recentelijk) getuige geweest van discriminatie?

Ja

Nee

Wat voor soort discriminatie heb je gezien?

Racisme

Seksisme

Homofobie

Religieuze

Uiterlijk

Sociale uitsluiting

Anders

Geen discriminatie waargenomen

Waar ben je de discriminatie tegen gekomen?

Op school

Op je werk

Bij je sportclub

Op straat

Op sociale media

Elders

Ik ben geen discriminatie tegengekomen

Vind je discriminatie een groot probleem onder jongeren (12 t/m 18 jaar)?

Ja

Nee

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van discriminatie volgens jou?

Gebrek aan kennis

Opvoeding

Invloed media

Groepsdruk

Angst

Anders

Geen idee

Wat zou de school kunnen doen om discriminatie op school te verminderen?

Bedankt voor je medewerking

Joris Luyendijk

Joris Luyendijk is een bekende schrijver en was jarenlang correspondent voor diverse Nederlandse media in het Midden Oosten. Twee van zijn bekendste boeken zijn: 'Het zijn net mensen' uit 2013 en 'De zeven vinkjes ..' uit 2022.

In zijn boek 'Het zijn net mensen' laat hij zien dat de media in hun berichten over het Midden Oosten aantoonbaar stigmatiseren. 

Joris Luyendijk

Stigmatisering is een proces waarin een groep personen negatief wordt gelabeld, veroordeeld en uitgesloten. Dit gebeurt op grond van gemeenschappelijke, afwijkende kenmerken en/of gedragingen die angst of afkeer oproepen. 

Op de arbeidsmarkt komt stigmatisering regelmatig voor. Dat laten twee recente onderzoeken door het AD (17-6-2020) en UvA (11-4-2023) zien.

Wie heeft de meeste kans op een passende baan? Noem 3 of 4 kenmerken van deze personen.

Joris Luyendijk

Stigmatisering leidt tot kansenongelijkheid. In zijn boek over de 7 vinkjes toont Luyendijk aan personen die aan onderstaande 7 kenmerken voldoen, een zeer bevoorrechte positie in onze maatschappij hebben. Deze kenmerken zijn:

1. Minstens één hoogopgeleide of welgestelde ouder (inkomen)
2. Minstens één ouder geboren in Nederland (achtergrond)
3. Man (geslacht)
4. Hetero (seksuele voorkeur)
5. Wit (huidskleur)
6. VWO of Gymnasium afgerond (vooropleiding)
7. Universitaire opleiding afgerond (beroepsopleiding)

Hoeveel van de 7 kenmerken zijn van toepassing op jou?

1

2

3

4

5

Hoofdstuk 6

Het CBS gebruikt bij hun onderzoeken de volgende migratie achtergronden:

1. Nederlanders
2. Westerse migranten (uit Europa of VS)
3. Niet-Westerse migranten (Afrika of Azië)

Er bestaan veel vooroordelen over migranten. Zo is bekend dat sollicitanten met een achternaam die geassocieerd wordt met roots in het Midden Oosten, minder vaak worden uitgenodigd voor sollicitatiegesprekken.

Hoofdstuk 6

Ook vrouwen hebben minder kansen op de arbeidsmarkt dan mannen. M.n. als het gaat om hoogte van het inkomen en het krijgen van carrièrekansen.

Vrouwen in een gelijke functie verdienen minder dan mannen (= loonkloof). Deze kloof wordt kleiner en zal naar verwachting over 22 tot 25 jaar zijn verdwenen.

Zo wordt in de top van beursgenoteerde bedrijven tegenwoordig gewerkt met een vrouwenquotum: minimaal 30% van de topfuncties in deze bedrijven worden vervuld door vrouwen.

Hoofdstuk 6

Soms is het moeilijk om het missen van carrièrekansen aan discriminatie van vrouwen toe te kennen. Dr. Jordan Peterson heeft veel onderzoek gedaan naar vaardigheden en werk.

Hij kwam er achter dat persoonlijke vaardigheden voor een groot deel je werk bepalen.

Hoofdstuk 6

Dr. Jordan Peterson

Personen (mannen en vrouwen) met meer 'vrouwelijke' eigenschappen zoals samenwerken, verbondenheid en relatiegericht kiezen relatief vaak voor beroepen in onderwijs en zorg.

Personen (mannen en vrouwen) met meer 'mannelijke' eigenschappen zoals doel- en resultaatgericht, solistisch werken en het nemen van risico's kiezen relatief vaak voor beroepen in techniek, ICT,  financiën en management.

 

Hoofdstuk 6

Dr. Jordan Peterson

Peterson pleit dan ook voor gelijkheid voor wat betreft 'kansen' en niet voor wat betreft 'output'.

Hiermee bedoelt hij dat iedereen (mannen en vrouwen) dezelfde kansen moet krijgen. En dat we niet moeten streven naar een gelijk aantal mannen en vrouwen per beroep omdat we hiermee voorbij gaan aan de kerkkwaliteiten van personen.

Maak opgave 6.11.