Klassieke oudheid

• Art
• Secondary Education

Klassieken
oudheid tot en met de vierde eeuw

Waar denk je aan bij de klassieke oudheid?

Tragedies en Komedies

Het westerse theater ontstond in de 6e eeuw voor Christus in de Griekse cultuur, vanuit religieuze rituelen ter ere van Dionysus. Deze rituelen waren de basis vanzowel tragedies als komedies. Dankzij de werken van Aristoteles werd het Griekse theater in de renaissance herontdekt, en het heeft nog steeds invloed op het hedendaagse theater.

Theatergenres in Athene

In de 5e eeuw v.Chr. werd theater in Athene tweemaal per jaar opgevoerd tijdens festivals voor Dionysus. Het publiek bestond uit burgers en het theater diende zowel voor religieuze als politieke gebeurtenissen. Er werden tragedies en komedies opgevoerd. Tragedies waren serieuze stukken waarin menselijke fouten en ingrepen van de goden centraal stonden, terwijl komedies vaak satirisch waren en actuele gebeurtenissen bespraken.

Tragedies

De drie grote tragische dichters waren Aeschylus, Sophocles en Euripides. In de 5e eeuw v.Chr. stond niet meer het lot, maar menselijke handelingen centraal in tragedies. Verhalen gingen vaak over conflicten zonder duidelijke oplossingen, zoals bij het verhaal van Oedipus van Sophocles, waarin de hoofdpersoon zijn moeder trouwt en zijn vader doodt zonder dit te beseffen.

Aristoteles' analyse van tragedie

Aristoteles analyseerde tragedie in zijn werk Poëtica en stelde dat tragedies zich op één plaats en tijd moesten afspelen. Hij introduceerde het idee van catharsis, waarbij het publiek zuivering en medeleven ervaart door identificatie met de tragische held. Aristoteles' ideeën beïnvloedden niet alleen het klassieke theater, maar ook de latere renaissancetragedies.

Komedies

Griekse komedies waren minder ernstig dan tragedies en bevatten vaak humoristische verwijzingen naar politiek en maatschappelijke thema’s. Een belangrijke schrijver van komedies was Aristophanes. Komedies speelden zich af in een herkenbare setting en maakten gebruik van satire, politiek commentaar en grappige verwikkelingen.

Theater van Epidaurus

Het Griekse theater was gebouwd in een halve cirkel op een helling, met een uitstekend akoestisch ontwerp waardoor toeschouwers op afstand alles goed konden horen. Het theater werd gebruikt voor het opvoeren van tragedies en komedies en is nog steeds in gebruik voor klassieke opvoeringen.

Griekse muziek en mythologie

In de Griekse mythologie heeft muziek een goddelijke oorsprong. Ze werd vaak gebruikt tijdens religieuze ceremonies en was verbonden met goden zoals Apollo en Dionysus. Griekse muziekinstrumenten zoals de lier en de fluit werden beschouwd als geïnspireerd door de goden en hadden een belangrijk symbolisch karakter.

Pythagorese muziektheorie

Pythagoras ontdekte in de 6e eeuw v.Chr. de wiskundige basis van muziekharmonieën, waarbij hij intervallen zoals octaven koppelde aan verhoudingen. Hij stelde vast dat harmonie afhing van wiskundige relaties, en deze theorieën hadden grote invloed op de westerse muziekontwikkeling.

Romeinse muziek

De Romeinen namen veel over van de Grieken, inclusief muziek. Muziek speelde een rol in religieuze en militaire ceremonies, evenals in theateropvoeringen. Ze gebruikten blaasinstrumenten en koperen instrumenten en voerden muziek op tijdens openbare evenementen zoals gladiatorengevechten.

Griekse beeldhouwkunst

Griekse beeldhouwkunst uit de klassieke periode (490-323 v.Chr.) benadrukte de perfecte verhoudingen van het menselijk lichaam. In de Hellenistische periode werd deze stijl realistischer. Beeldhouwwerken portretteerden goden en mythologische figuren, maar ook atleten en helden.

Romeinse beeldhouwkunst

De Romeinen kopieerden veel van de Griekse beeldhouwkunst, maar gaven beelden vaak een meer realistische, menselijke weergave. Ze creëerden beelden van keizers en belangrijke figuren in de samenleving. Een bekend voorbeeld is de Augustus van Prima Porta, die keizer Augustus afbeeldt als een perfecte leider.

Romeinse bouwkunst

De Romeinen voegden nieuwe technieken toe aan de Griekse architectuur, zoals het gebruik van beton en baksteen, en ze introduceerden bogen en gewelven om grotere structuren mogelijk te maken. Amfitheaters zoals het Colosseum in Rome zijn bekende voorbeelden van deze bouwstijl.

Romeinse theaters en amfitheaters

In tegenstelling tot Griekse theaters, die tegen heuvels waren gebouwd, maakten de Romeinen gebruik van gewelven en bogen om vrije theaters te creëren. Romeinse theaters dienden zowel voor toneelvoorstellingen als voor gevechten en sportevenementen. Ze introduceerden ook de eerste amfitheaters, speciaal ontworpen voor gladiatorengevechten.

De invloed van het christendom

Vanaf de 4e eeuw na Christus kreeg het christendom meer invloed in het Romeinse Rijk, wat leidde tot veranderingen in de cultuur en architectuur. Veel Romeinse tradities werden aangepast of samengevoegd met christelijke symboliek, wat ook de bouw van kerken en basilieken beïnvloedde.

Griekse tempelbouw

De Grieken ontwikkelden een indrukwekkende monumentale architectuur, waarvan het Parthenon in Athene een bekend voorbeeld is. Ze gebruikten drie klassieke stijlen: Dorisch, Ionisch en Korinthisch, herkenbaar aan de zuilen en kapitelen. Deze architectuur legde de basis voor latere bouwwerken in de Romeinse en Europese tradities.

Dorische zuil

Ionische zuil

Korintische zuil

Welke klassieke elementen zie jij om je heen?

Deze vragen heb ik nog

Hoe was deze les voor jou?

😒🙁😐🙂😃