hoofdstuk 1 wat is maatschappijleer

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Kader 3

Hoofdstuk 1: Wat is Maatschappijleer?

Paragraaf 1: De samenleving

Jullie kunnen vertellen wat je bij Maatschappijleer leert

Jullie kunnen een beeld schetsenvan samenleven 

Weinig regels nodig

Meer regels nodig

Veel regels nodig

Maatschappij

Gezin

Vrienden

Gedragsregels

Geschreven regels
Ongeschreven regels
Rechtsregels

Geen telefoons toegestaan is een geschreven regel op school. Het staat in de schoolreglementen

Het opblazen van een pinautomaat (plofkraak) is een overtreding van een rechtsregel. Deze worden ook wel wetsregels genoemd. Dit is een geschreven regel in de wet

Elkaar aankijken als je met elkaar praat is een ongeschreven regel

Opstaan voor een oud vrouwtje in de bus

1. Ongeschreven regel
2. Geschreven regel
3. Rechtsregel

Een fiets stelen

1. Ongeschreven regel
2. Geschreven regel
3. Rechtsregel

Op straat spugen

1. Ongeschreven regel
2. Geschreven regel
3. Rechtsregel

Gericht óp iemand spugen

1. Ongeschreven regel
2. Geschreven regel
3. Rechtsregel

Jullie kunnen de kernbegrippen waarden, normen, macht en belangen gebruiken

Jullie kunnen voorbeelden van waarden en normen opschrijven 

Oefenen bij filmpje

We gaan kijken naar een fragment van een motorrace
Let op de linker rijder

Bekijk het filmpje en schrijf daarna op welke waarde en welke norm bij het filmpje passen.

Welke norm heeft met dit filmpje te maken?

Belangen

Belang: het voordeel dat je ergens van hebt

Jongeren die belang hebben bij:
- leuke uitgaansgelegenheden zoals een discotheek
- gratis wifi
- veilige omgeving

Bejaarden die belang hebben bij
- verlaagde stoep
- rustige omgeving
- veilige omgeving

Belangentegenstelling

Wanneer twee of meer belangen botsen noem je dit een belangentegenstelling. Voorbeeld: rust en discotheek in dezelfde omgeving

Machtsmiddelen

Middelen waarmee je het gedrag van anderen kunt beïnvloeden

Beroep                                                                           Overtuigingskracht     Kennis                                                                            Geld
Vaardigheden                                                             Aantal mensen
Status                                                                             Geweld
 

Macht

Macht: de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beinvloeden.

Voorbeeld

Docent heeft macht over de leerling door beroep. De docent kan daardoor bepalen of en wat het huiswerk is maar kan ook een leerling uit de klas verwijderen.

Waar of niet waar: bij een waarde hoort altijd maar 1 norm

1. waar
2. niet waar

Welke waarde past het beste bij de norm: Je moet twee stuks fruit per dag eten

1. Vrijheid
2. Gelijkheid
3. Gezondheid
4. Rijkdom

Welke waarde hoort bij school?

1. Gezondheid
2. Kennis
3. Effectiviteit
4. Rijkdom

Welk machtsmiddel past het best bij hooligans?

1. Kennis
2. Beroep
3. Geweld
4. Aantal

Is dit een belangentegenstelling: Automobilisten willen een nieuwe snelweg. Natuurliefhebbers willen de natuur behouden.

1. Ja
2. Nee
3. Dat ligt aan de situatie
4. Misschien

Is dit een belangentegenstelling: Schiphol wil uitbreiden. De overheid wil meer belastingen.

1. Ja
2. Nee
3. Dat ligt aan de situatie
4. Misschien

Sleepvraag

Welke norm hoort bij welke waarde?

- Waarden = principes die je belangrijk vindt in het leven

- Normen zijn regels hoe jij en anderen zich moeten gedragen

Je gooit je lege verpakking in de prullenbak

Je liegt niet tegen je docent Maatschappijleer

Je ontbijt altijd met fruit

Je wacht netjes op je beurt

Eerlijkheid

Gezondheid

Netheid

Geduld

Jullie kunnen de 

kenmerken van een 

Maatschappelijk probleem

begrijpen en onthouden

!

En nu jij. Kies een Maatschappelijk probleem en beantwoord de vragen...

1. Stikstofcrisis

2. Oekraïne oorlog,

3. Ter Apel vluchtelingen

4. files

5. dierenmishandeling

6. plastic soep 

7. armoede

8. terrorisme,

Meningen zijn gebaseerd op WAARDEN

Argumenten = iets wat je vertelt om uit te leggen waarom je iets vindt. 

Dilemma

Een lastige keuze tussen 2 dingen die allebei voordelen of juist nadelen hebben