2.1 Botten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Botten

Doelen van de les:

- Je kunt 26 botten van je skelet benoemen.

- Je kunt de 4 functies van je skelet benoemen.

- Je herkent het type bot aan de bouw en
   samenstelling ervan.

- Je geeft aan waardoor de soepelheid van je
   botten veranderen in je leven.

- Je geeft aan hoe je wervelkolom schokken
    opvangt en je kunt de onderdelen van een
    wervel aangeven. 
   

Hoeveel botten denk je dat een volwassen mens heeft?

En een baby?

Hoe kan dat?

Wat denk je dat het grootste bot is?

En wat het kleinste?

Skelet

- Baby 305 botten

- Volwassene: 206 botten

- Leer het skelet!

- Grootste bot: dijbeen
- Kleinste bot: stijgbeugel (oor)

botten van de voet

botten van de hand

Wat zou de functie van het skelet zijn?

Functies skelet

1. Bescherming organen
2. stevigheid geven
3. vorm geven
4. beweging mogelijk maken

(met je spieren)

andere functies:
- aanmaken van bloedcellen
   (rode beenmerg in platte beenderen)

- opslag van vet
   (gele beenmerg in pijpbeenderen)

Proefje opbouw van botten

- 1 botje, 20-30 minuten op 220' graden Ovenstand laten bakken. NB, gebruik straks ovenhandschoen om schaal eruit te halen! 

- 1 botje in glazen potje (anders plastic bakje). Giet er zoveel
(schoonmaak)azijn in dat het botje helemaal in de vloeistof is. 

- 1 botje doe je niks mee (bewaar met gebakken botje in een bakje in de koelkast)

Is bot een dood iets?

Uit welke onderdelen bestaat een bot?

In een bot zit

• beenweefsel met  beencellen
• bloedvaten en zenuwen
• beenmerg (geel of rood)
  

Waar zijn botten van gemaakt?

Grootste deel van het bot bestaat uit been
met beencellen en die maken: :
-kalk = onbuigzaam/breekbaar
-lijmstof = buigzaam
   Samen is het supersterk en stevig.

Een deel van je skelet bestaat uit Kraakbeen:

Kraakbeencellen maken alleen lijmstof.
Lijmstof = buigzaam waardoor het bewegelijk is.

Zijn botten van een oud en een jong mens hetzelfde?

Verbening en groeischijven tijdens de groei

Botten bestaan uit harde kalk en flexibele lijmstof. 

• Als je jong bent zijn botten nog zacht en flexibel. 
• Tijdens je groei zijn er aan de uiteinden van
  pijpbeenderen groeischijven van kraakbeen die later
  verbenen
  
• Oude mensen hebben juist broze breekbare botten
  met weinig lijmstof. 
• Wat verandert er aan de bouw van de botten als je ouder wordt?
  

 

wervelkolom

Check de les

Wat weet je nog?

-Twee typen bot
-Samenstelling bot

-Verschil botten baby - bejaarde

-26 Namen van de botten

-4 Functies skelet

- Schokken opvangen van de wervelkolom
-Verzin zelf eens een vraag!  

Het skelet is een ...

1. organisme
2. orgaan
3. orgaanstelsel
4. cel

Skelet
Uit hoeveel botten bestaat jouw skelet?

1. 106
2. 206
3. 176
4. 350

Hoe komt het dat het skelet van baby nog zo flexibel is?
Het skelet bestaat voornamelijk uit

1. Kraakbeenweefsel
2. Botweefsel

welk weefsel bevat kalk en lijmstof?

1. kraakbeen
2. spier
3. gewricht
4. been

Wat is geen functie van het skelet?

1. Stevigheid
2. Bescherming tegen bacteriën
3. Maken van rode bloedcellen
4. Zorgen voor de vorm van het lichaam

Welke functie van het skelet wordt hier omschreven: Zonder skelet zou je in elkaar zakken.

1. Stevigheid
2. Vorm
3. Beschermen
4. Bewegen

Wat zorgt ervoor dat jou wervelkolom schokken op kan vangen?

1. Door de lijmstof
2. Door de tussenwervelschijven
3. Door de dubbele S-vorm
4. Door B en C!

Aan het werk

ga naar: https://maken.wikiwijs.nl/53096/Skelet#!page-914396