H5.1 Verbranding

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H5.1 Verbranding

Leerdoelen: Je kunt nu

• Uitleggen wat een verbrandingsreactie is en de drie voorwaarden voor verbranden noemen.
• Uitleggen op welke manier je een brand kunt blussen.
• Uitleggen wat een oxide is.
• De reactievergelijking geven van de verbranding van een aantal elementen en verbindingen.
• Uitleggen wat een reagens is.
• Toelichten met welke reagentia je de verbrandingsproducten water, koolstofdioxide en zwaveloxide kunt aantonen en welke waarnemingen je daarbij doet.

Stil lezen

10 Min Stil lezen H5.1 en/of opdrachten maken

HAVO: §4.2: 29

§5.1: 2 + 6 + 7 + 10 of 11(N) + 13(M) of 15(N)

VWO: §4.2: 25

§5.1: 2 + 4 + 6(N) of 9(M) + 8 + 10 of 13(N)

Instructie

We gaan samen kijken naar:

• Verbranden van elementen => oxiden
• On-/Volledige verbranding
• Reagentia
• Explosie

Zelf:

Zelf doen:

• Branddriehoek
  
• Brand blussen
• Voorwaarden Explosie

Verbranding elementen

Metaaloxiden:

Een verbranding is een reactie met zuurstof.

Bij de verbranding van een element ontstaat het oxide van dat element.

Verbranding van:

Cu -> Koperoxide = CuO           

Al -> Aluminiumoxide = Al₂O₃

Mg->Magnesiumoxide  = MgO

N.B. Dit zijn allemaal oxiden met een metaal.
De naam is dan de naamvan het metaal + Oxide.

N.B.

Verbranding elementen

NIET-metaaloxiden

S -> Zwaveldioxide = SO2

H2 -> Diwaterstofoxide = H2O = Water

Alleen bij een niet-metaaloxide gebruik je deze voorvoegsels.

Komt het eerste element 1 keer voor dan gebruik je géén mono.

Als het element zuurstof maar één keer voorkomt, gebruik je wel het voorvoegsel mono.

N.B.

Oxiden (Tabel 5.4b(H) of 5.6(V) boek)

Wat is de juiste naam ?

P₂O₃

1. difosfortrioxide
2. fosfortrioxide
3. fosforoxide
4. fosfortrioxide

Wat is de juiste naam?

Al₂O₃

1. dialuminiumtrioxide
2. aluminiumtrioxide
3. dialuminiumoxide
4. aluminiumoxide

Volledige verbranding

Volledige verbranding: een verbranding met voldoende zuurstof, het is een schone verbranding

Kenmerken: geen rook, blauwe of kleurloze vlam, alle brandstof verbrandt, er ontstaat water en koolstofdioxide.

Een verbranding is een chemische reactie met zuurstof, er verdwijnen stoffen en er ontstaan andere stoffen.

Volledige verbranding

Onvolledige verbranding

Onvolledige verbranding: een verbranding met te weinig zuurstof. Het is geen schone verbranding.

Kenmerken: wel rook zichtbaar, gele vlam = brandende roetdeeltjes, niet alle brandstof verbrandt, er ontstaat water, roet en koolstofmonoxide.

Onvolledige verbranding

Volledige verbranding

• voldoende zuurstof
  

Onvolledige verbranding

• Onvoldoende zuurstof
• Andere reactieproducten

Zeer giftig gas!

Ontstane oxiden bij verbranding

Aantonen verbrandingsproducten

Producten zijn niet altijd te zien (denk aan waterdamp en koolstofdioxide).
Je kunt ze wel aantonen met een reagens. 

Wit kopersulfaat

Helder kalkwater

Broomwater

Opstelling

Geef de reactievergelijking voor de onvolledige verbranding van propaan (C3H8). Bij deze onvolledige verbranding ontstaat naast water ook koolstofmono-oxide.

In een slecht geventileerde ruimte staat een butaan (C4H10) kachel. In eerste instantie vindt er volledige verbranding plaats. Na een tijdje gaat de volledige verbranding over in een onvolledige verbranding. De verhouding waarin koolstofdioxide en koolstofmono-oxide ontstaan blijkt 1 : 1 te zijn. Het andere reactieproduct is water.

Geef de reactievergelijking van deze verbranding.

Geef de reactievergelijking voor de volledige verbranding van

C₅H₁₀S

Samenvatting

• Bij een verbrandingsreactie moet er een brandbare stof zijn, moet er voldoende zuurstof aanwezig zijn en de ontbrandingstemperatuur moet bereikt zijn.
• Je kunt een brand blussen door een of meerdere van de drie voorwaarden van een brand weg te nemen.
• Een oxide bestaat uit twee atoomsoorten waarvan de tweede zuurstof (de oxide) is.
• In de naamgeving gebruik je voorvoegsels wanneer het eerste atoom een niet-metaal is.
• Een reagens is een stof waarmee je heel specifiek één andere stof kunt aantonen.
• Een explosie is een exotherme reactie waarbij de brandstof en zuurstof in de juiste verhoudingen zijn gemengd. Bij de reactie ontstaan gassen die snel en sterk uitzetten.

Huiswerk

HAVO: §4.2: 29

§5.1: 2 + 6 + 7 + 10 of 11(N) + 13(M) of 15(N)

VWO: §4.2: 25

§5.1: 2 + 4 + 6(N) of 9(M) + 8 + 10 of 13(N)

Leerdoelen deze les

• Je kunt nu uitleggen wat een verbrandingsreactie is.
• Je kunt nu de drie voorwaarden voor verbranden noemen.
• Je kunt nu aangeven hoe je een brand kunt blussen.
• Je kunt aangeven welke verbrandingsproducten ontstaan.
• Je kunt nu aangeven met welk reagens je de verbrandingsprodukten kunt aantonen.

Stoffen

Voorwaarden verbranding

Een
brand ontstaat alleen
wanneer
alle

drie
de voorwaarden aanwezig
zijn.

Wanneer
1 van de voorwaarden
wordt

weggehaald,
dooft het vuur.

Een
verbrandingsreactie is altijd een reactie met zuurstof.

Bij
een
verbrandingsreactie komt altijd warmte vrij: Exotherm.

Explosies

Explosies

Bij een explosieve verbrandingsreactie moeten de fijn verdeelde brandstof en de zuurstof in de juiste verhouding gemengd zijn.

Er moet ook een sterke exotherme reactie optreden waarbij gasvormige producten ontstaan.

Fase: Gasvormig

0

1. vormingsreactie
2. verbrandingsreactie
3. ontledingsreactie

Een verbrandingsreactie is

1. Endotherm
2. Exotherm

benzine + zuurstof --> water + koolstofdioxide

1. ontledingsreactie
2. verbrandingsreactie

Welk getal komt op de plek van x te staan?

4Al(s)+3O​2​​(g)→xAl​2​​O​3​​(s)

1. 6
2. 4
3. 2
4. 1

Is proces 2 een volledige of een onvolledige verbranding?

1. Volledige verbranding
2. Onvolledige verbranding

Wat is waar over volledige verbranding?

1. Een gele vlam betekent volledige verbranding
2. Bij volledige verbranding kan koolstofmonoxide vrijkomen
3. Een vlam met volledige verbranding maakt geen roet
4. Volledige verbranding bestaat helemaal niet

1. Verbranding
2. Ontleding
3. Vorming
4. Onvolledige verbranding

Wat is waar over onvolledige verbranding?

1. Een gele vlam betekent onvolledige verbranding
2. Bij onvolledige verbranding kan koolstofmonoxide vrijkomen
3. Een vlam met onvolledige verbranding maakt veel roet
4. Onvolledige verbranding bestaat helemaal niet

Met welk reagens kun je water aantonen

1. joodwater
2. kalkwater
3. wit kopersulfaat

Met welk reagens kun je aantonen of een gas koolstofdioxide is?

1. wit kopersulfaat
2. helder kalkwater
3. joodwater
4. zetmeel

Vul de uitspraak aan:
Een reagens moet ... en ... zijn.

1. Kleurloos en gevoelig
2. Goedkoop en kleurloos
3. Specifiek en goedkoop
4. Specifiek en gevoelig

Custard wordt gebruikt om vla van te maken. Custard is een wit poeder. Zodra custard met water in aanraking komt, wordt zij geel.
Er is nog een reagens op water. Hoe heet dat reagens?

1. helder kalkwater
2. blauw kopersulfaat
3. jodiumoplossing
4. wit kopersulfaat

Stel: Er is een brand gaande bij een gaskraan. Wat doe je om het vuur te doven?

1. De temperatuur verlagen (water erop)
2. De brandstof weghalen (de gaskraan dicht)
3. De zuurstoftoevoer stoppen (branddeken erover)
4. Niets (de brand dooft vanzelf)

Stel: je bent aan het koken en ineens slaat de vlam in je pan met groente. Wat doe je om het vuur te doven?

1. De temperatuur verlagen (water erop)
2. De brandstof weghalen (de pan leeggooien)
3. De zuurstoftoevoer stoppen (deksel erop)
4. Niets (de brand dooft vanzelf)