Pionier- en climaxecosysteem
Kaal stuk zand: barre omstandigheden, weinig soorten kunnen groeien
Pionierecosysteem = ecosysteem met soorten die als eerste op een nog niet bewoond gebied kunnen leven
Bv: biestarwegras, helm, springstaartjes
--> nadien betere omstandigheden: humus ontstaat, kruidachtige planten, meer schaduw door planten