Les 1 P1 Onbekende woorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom

Jas aan de kapstok

Telefoon in de koffer

Op tafel: Leesboek

Vandaag:

• Stil lezen
• boekgesprek
• Instructie
• Zelfstandig werken
• Evaluatie

Boekgesprek

Lesdoel

Aan het eind van de les kan ik vier woordstrategieën gebruiken om de betekenis van een onbekend woord te ontdekken. (synoniem, omschrijving, tegenstelling en voorbeeld. 

Instructie

Soms, tijdens het lezen, kom je weleens een woord tegen dat je niet kent. Wat doe jij, wanneer je een woord niet begrijpt?

Instructie

Jullie hebben nu een aantal mogelijkheden opgenoemd. Deze noem je een 'woordstrategie'. Om erachter te komen wat een woord betekent, kun je dus verschillende woordstrategieën gebruiken. We gaan er drie bekijken. 

Instructie

1. Zoeken naar een synoniem

Sommige woorden hebben ongeveer dezelfde betekenis. Deze woorden noem je synoniemen. Zo is trottoir een synoniem van stoep.

Zo zoek je een synoniem: 

Kijk of in dezelfde zin een synoniem staat. Zo niet, lees dan ook de zin voor het moeilijke woord en de zin erna. Bij een synoniem gaat het om één woord dat dezelfde betekenis heeft als het onbekende woord.

- Amin transpireert in de zon. Hij rent over het voetbalveld en zweet enorm.

Instructie

2. Een omschrijving zoeken

In een tekst kan ook een omschrijving van een moeilijk woord staan. Een omschrijving is een uitleg van een onbekend woord. Let op: bij een omschrijving worden meer woorden gebruikt en bij een synoniem wordt maar één woord gebruikt.

- Lotte houdt de waarheid hardnekkig vol, ze houdt vast aan wat ze gezegd heeft.

Instructie

Zo zoek je een omschrijving

Omschrijvingen staan vaak tussen haakjes of tussen komma’s in dezelfde zin of in de zin ervoor of erna:

- Hidde werkt in de akkerbouw, een vorm van landbouw, waar hij mais en suikerbieten kweekt.

Instructie

3 Een voorbeeld zoeken

Soms kun je moeilijke woorden begrijpen door de voorbeelden die genoemd worden:

- Yoesra verzamelt haar tekengerei (potloden, wasco en stiften) om verder te werken aan haar kunstwerk.

Instructie

Zo zoek je een voorbeeld

• Er komt vaak een voorbeeld na de volgende woorden: zoals, bijvoorbeeld, een voorbeeld van.

- In het ziekenhuis werken veel specialisten, bijvoorbeeld een oogarts en een chirurg.

• Voorbeelden staan vaak na een dubbele punt, tussen haakjes of tussen komma’s. - Tijdens biologie hadden we het over het gebruik van onze zintuigen: zien, horen, proeven, voelen en ruiken.

TOEPASSEN

Zoeken naar een synoniem:

- Jasper heeft individueel pianoles, omdat hij het best presteert als hij alleen les krijgt en zelfgekozen muziek kan spelen.

Zoeken naar een omschrijving:

- Hardloopster Dafne Schippers is een vedette, een beroemd persoon, die altijd voor de winst gaat.

TOEPASSEN

Zoeken naar een voorbeeld:

De meeste zuivelproducten, bijvoorbeeld melk, kaas en kwark, bewaar je in de koelkast.

TOEPASSEN

Ben je nu heel snel met je opdrachten en begrijp je het heel erg goed, dan is er nog een vierde woordstrategie die je kan helpen om de betekenis van een onbekend woord te vinden. Na de volgende woorden volgt vaak een tegenstelling: maar, echter, toch, daarentegen.

4 Zoeken naar een tegenstelling:

De oud-voetballer Arjen Robben woont nu in een riante villa, maar hij groeide op in een veel kleiner huis.

Het woord riant is een tegenstelling van klein. Riant betekent dus groot.

Zelfstandig werken

Jullie gaan naar Nieuw Nederlands, Cursus 1 lezen, paragraaf 1 'Onbekende woorden'.

Deze les maak je opdracht 1 en 2 helemaal af. 

Zelfstandig werken

Wat was het lesdoel?

Heb je dit doel behaald?

Wat ging er goed? Wat ging nog niet zo goed?

Wat heb je nodig, wanneer het nog niet zo goed ging, zodat het de volgende les wel goed gaat?

TOT WOENSDAG!!