Paragraaf 2.1 Het skelet

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

H2 Bewegen

2.1 Het skelet

Leerdoelen 2.1 Het skelet

• Je kunt de functies van het menselijk skelet noemen
  
• Je kunt de botten van het menselijk skelet benoemen
• Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn en uit welke stoffen botten bestaan
• Je kunt uitleggen hoe de samenstelling van je botten tijdens je leven verandert.

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

Het Skelet

-  Je hebt 206 botten / beenderen

- De botten in je hoofd vormen je schedel

- Je schedel staat op je wervelkolom (dubbele s vorm)

- Je borstkas bestaat uit je ribben, een deel van de wervelkolom en je borstbeen.

- De wervelkolom zit aan je heupbeenderen vast. Die horen bij je heupen of bekken.

- Je armen en benen noem je ledematen

De wervelkolom

De wervelkolom:

• Halswervels (rood)
• Borstwervels (geel)
• Lendewervels (blauw)

Steunen op heiligbeen en staartbeen (= stuitje)

De wervelkolom

• Zenuwbanen lopen door de wervelkolom.
• Kraakbeenschijven zorgen voor de beweging van de rug
• Hernia is het bekneld raken van een zenuw.

Het skelet

Leerdoel: Je kunt de functies van het menselijk skelet noemen

Het skelet heeft 4 functies:

- stevigheid geven

- vorm geven

- kwetsbare organen beschermen

- Beweging mogelijk maken

Aan het werk

Maak opdracht 1 t/m 12 van par. 2.1 op blz 68

Les 2

• Je kunt de functies van het menselijk skelet noemen
  
• Je kunt de botten van het menselijk skelet benoemen
  
• Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn en uit welke stoffen botten bestaan
  
• Je kunt uitleggen hoe de samenstelling van je botten tijdens je leven verandert.

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

Met welke delen van het menselijk skelet komt het paardenskelet overeen?

Wat zijn wel taken van het skelet?

Taak skelet

Vorm geven

Beweging

bescherming

stevigheid geven

ademhalen

eten verteren

spreken

stoffen maken

Noem de 4 functies van het skelet

Je kunt de botten van het menselijk skelet noemen. Noem de 3 botten van je onderarm en bovenarm.

Noem de 5 botten van je wervelkolom van boven naar beneden.

Uit welke delen bestaat het skelet?

1. Schedel en ledematen en armen
2. Romp, ledematen en armen en benen
3. Schedel, romp, ledematen
4. Schedel, romp, ledematen en armen en benen

Hoe heten de groen gekleurde botten?

1. Halswervels
2. Borstwervels
3. Lendewervels
4. Heiligbeen

Zet in de goede volgorgde, van boven naar beneden (1 is boven)

1

2

3

4

borstwervel

heiligbeen

halswervel

lendenwervel

Hoe noemen we nummers 1 en 2?

1

2

1. 1 = schouderblad 2 = ribben
2. 1 = sleutelbeen 2 = schouderblad
3. 1 = schouderblad 2 = sleutelbeen
4. 1 = ribben 2 = sleutelbeen

Leerdoel: Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn.

2 soorten beenderen/ botten:

1. Pijpbeenderen: zijn rond Pijpbeenderen zorgen voor stevigheid en houden je lichaam rechtop. Voorbeelden?
2. Platte beenderen: zijn plat.   Platte beenderen beschermen kwetsbare organen. 

Leerdoel: Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn.

• Uiteinden van het bot zit een laagje kraakbeen.  soepel bewegen
• Rondom het bot zit beenvlies. bevat bloedvaten en zenuwen
• Onder het beenvlies zit een harde laag= beenweefsel/bot
• In het midden van pijpbeenderen zit een holte. Geel beenmerg

Bouw botten 

Leerdoel: Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn.

• Mergholte in pijpbeenderen
• Geel beenmerg in mergholte slaat vet op. Alleen in pijpbeenderen
• Rood beenmerg vormt bloedcellen, in koppen pijpbeenderen en platte beenderen

Leerdoel: Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn.

• Kraakbeenweefsel bestaat uit groepjes kraakbeencellen. Tussencelstof met veel lijmstof en weinig kalk. Hierdoor is het buigzaam.
  
  

• Beenweefsel (= botweefsel) bestaat uit beencellen. Groeien in ringen, holtje met bloedvaten. Tussencelstof met veel kalk en weinig lijmstof. Hierdoor is het sterk.

0

Kraakbeen: 

-zorgt ervoor dat de botten niet over elkaar heen schuiven

-ook op plaatsen die stevig en soepel moeten zijn, zoals je neus en je oorschelp

Verandering in botten:

- Baby's:

Meer lijmstof --> dus heel buigzaam

-Ouderen:

Meer kalk --> botten breken sneller

Samenstelling botten:

-kalk

-lijmstof

Veranderingen in botten

       Jong: Veel kraakbeen                           Ouder: Steeds meer kalk

      met lijmstof

Bot en je leeftijd

Leerdoel 4: Botten veranderen

Aan het werk 

Maak opdracht 12 t/m 21 op blz. 76