Herhaling H3 Grieken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

De Grieken: Herhaling

Onafhankelijke staten

• Griekenland was niet één staat, maar bestond uit verschillende stadstaten, in het Grieks wordt dit een poleis genoemd
  
  
• Veel steden waren rondom een akropolis gebouwd, een vesting op een heuvel of een rots
  

Landbouw en kolnisatie

De Grieken leefden van de landbouw.
Veel goede landbouwgrond was er helaas niet in Griekenland, slechts 20% van het land was geschikt voor landbouw..

Daarom stichten zij kolonies in andere gebieden.

Kaart

Nijverheid

Het commerciële hart van de stad was de agora.

Op de agora was de markt met daaromheen tempels en overheidsgebouwen
In de loop der tijd zijn er steeds meer ambachten ontstaan: bakker, metselaar, wever, schilder, scheepsbouwer. 

Al deze ambachten worden samen wel nijverheid genoemd.

Internationale handel

Dankzij de Griekse kolonisatie groeide ook de handel rond de Middenlandse zee. 

De Grieken kwamen ook in contact met Aziatische culturen waar ze in specerijen handelden.

Ontmoeting van culturen

De Grieken leerden schrijven van de feniciërs en ontwikkelden een eigen schrift.

Via Turkije kwamen de Grieken in contact met geld, en namen dit systeem over, er ontstond een geldeconomie in de Griekse wereld

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.
• Dat was niet altijd zo geweest...

Democratie?!

• Niet helemaal...
• ...alleen mannelijke burgers (ongeveer 16% van de bevolking) 
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

Monarchie 

• \

• Koning en erfopvolging
• Alleenheerschappij

Tirannie

• Alle macht bij een persoon
• Verkregen door gebruik geweld (staatsgreep)
• Zowel goede als slechte tirannen

Aristocratie

• Kleine groep machthebbers
• bevoorrecht door afkomst en aanzien
• Uit adelijke families

Gemeenschappelijke cultuur

• culturele eenheid
• gemeenschappelijke beschaving (cultuur)

taal, schrift, godsdienst

Godsdienst

Goden veroorzaakten natuurverschijnselen.

Via een orakel vroegen ze goden om raad. 

Verdediging tegen de Perzen

• De Grieken voerden vaak oorlog met elkaar, maar toen de Perzen kwamen moesten ze samen Griekenland verdedigen
  
  
• Doordat Athene een opstand in het Perzische Rijk steunde, had Perzië een motief om Athene aan te vallen
  
  
• De Grieken wisten in 490v.Chr. de Perzen bij de stad Marathon te verslaan

Met een groot leger trekken de Perzen door Griekenland. Bij het plaatsje Marathon worden de Perzen uiteindelijk verslagen. Om dit goede nieuws naar Athene te brengen, werd Philippides naar Athene gestuurd. Volgens de legende rende hij in één keer naar Athene. Hij rende daarmee de eerste marathon.

Grieken tegen Grieken

• Na de Perzische oorlogen kwam er een Griekse burgeroorlog
  
  
• De buitenlandse politiek van Athene was brutaal. Ze drongen andere stadstaten geld te betalen en militaire steun te verlenen
  
  
• Sparta kon de houding van Athene niet waarderen. Ze kwamen in oorlog met elkaar en elkaars bondgenoten
  
  
• De aanleiding (directe oorzaak) voor de oorlog was een handelsconflict

In het rood Athene en zijn bondgenoten.

In het blauw Sparta en zijn bondgenoten

fronton

Fries

Zuilen

Zuilen

De Grieken ondersteunden de daken van tempels met zuilen

Er waren drie zuilen met drie soorten kapitelen (DIK):

Dorische zuilen

Eenvoudig met rechte lijnen

D

Ionische zuilen

Twee krullen bovenaan

I

Korintische zuilen

Versierd met gekrulde bladeren

K

D

I

K