De huid en temperatuurregulatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

De huid

leerdoelen

De student 

• heeft kennis van de functie van de huid is
  
• weet uit welke lagen de huid is opgebouwd
• heeft kennis verkregen van haren, nagels talg borst en zweetklieren
• heeft kennis opgedaan over de doorbloeding van de huid

Functies van de huid?

De huid

• Bescherming
  
• Handhaving lichaamstemp
  
• Uitscheiding
  
• Waarneming
  
• Aanmaak vit D
  

Bescherming

• Bescherming is een belangrijke functie
  
• Tegen schadelijke invloeden van buitenaf, maar ook water- en warmteverlies uit lichaam zelf
  

Temperatuurregulatie

• Huid en onderhuidse bindweefsel vormen een warmte-isolerende laag
  
• Lichaamstemperatuur omhoog => via huid afkoeling
  

Uitscheiding

• Uitscheiding van water en bepaalde zouten
  
• Transpireren staat i.v.m. warmteregulatie
  

Waarneming

• Verschillende zintuigcellen in de huid
  
• Ondersteunt beschermende functie
  

vitaminen D

• Onder invloed van ultraviolette straling wordt voorstadium vit D gemaakt
  
• Wordt in de lever omgezet in vit D
  

Wat is de huid?

1. orgaan
2. weefsel
3. orgaanstelsel
4. cel

Opbouw van de huid

•  Epidermis = Opperhuid
  
•  Dermis = Lederhuid
  
•  Subcutis = Onderhuids bindweefsel
  

Hoornlaag

Kiemlaag

Opperhuid

Lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Opperhuid (epidermis)

Functie:

• weerstand bieden aan invloeden van buitenaf
  
• Slijtfunctie (afgestorven cellen)
• Binnenuit nieuwe cellen
• 28 dagen
• Geen doorbloeding/lymfevaten
• Lederhuid voorziet opperhuid van O2 + voedingsstoffen

Opperhuid (epidermis)

Bestaat uit 5 lagen: 

• kiemlaag 
  
• stekelcellenlaag
  
• korrellaag
  
• helder laag
  
• hoornlaag (huid die je ziet)
  

Waar bevinden de lagen zich in de huid 

(van boven naar beneden)

1. Hoornlaag
   
2. heldere laag
   
3. korrellaag
   
4. stekelcellenlaag
   
5. kiemlaag
   

Kiemlaag

• diep gelegen in de opperhuid
  
• bevat veel stamcellen
  
• worden steeds nieuwe cellen gevormd
  
• pigmentcellen = melanocyten vormen melanine
  

Hoornlaag

• platte dode cellen vol hoornstof
• slijt door aanraking, druk en  wrijving
• eelt verdikking ontstaat door wrijving 

Lederhuid (dermis)

• reticulaire laag
• papilaire laag

Welke laag van de huid word aangegeven met de oranje pijl

1. Kiemlaag
2. Dermis
3. Epidermis
4. Subcutis

Onderhuidsbindweefsel (subcutis)

• bloedvaten
  
• lymfevaten
  
• zenuwen
  
• huidzintuigcellen
  

• opslag vet
  
• isolatie regeling lichaamstemperatuur, kippenvel:  haartjes gaan rechtop, de lucht tussen de haartjes geeft isolatie

In welke laag van de huid vind je de meeste vetcellen?

1. onderhuids bindweefsel
2. lederhuid
3. hoornlaag
4. kiemlaag

Huidstructuren

• haren
  
• nagels
  
• zweetklieren
  
• borstklieren
  

Haren

• Lederhuid/Onderhuids bindweefsel
  
• haarwortel
  
• haarschacht
  
• haarzakje
  
• Opperhuid
• Aansluiting lederhuid

Nagel

bestaat uit opperhuidcellen

bescherming vingertoppen

vingernagels 2-3 mm per maand 

teennagels 0.5 mm tot 1 mm pm

Talgklieren

-trosvormig

-wordt gevormd door de opperhuid

-produceren talg

-mondt uit in haarzakje

Functie: 

- huid en haar soepel en vettig, 

- gaat uitdroging tegen

- beschermd tegen binnendringen micro-organismen

Zweetklieren

In lederhuid, gevormd door opperhuid

2-3.000.000 zweetklieren per lichaam

750 ml vocht per etmaal

Warmte wordt aan het lichaam onttrokken

Uitscheiding van zweet = transpiratie

Bestaat voor 99% uit water. 1% zouten en zuren

Externe secretie, dus exocriene klier

Borstklieren

• klierweefsel
  
• onderhuids bindweefsel en vetweefsel
  
• melkklieren zwangerschap 
• tepel/tepelhof

Doorbloeding van de huid

1. subpapilaire vaatnetwerk
   
2. middelste vaatnetwerk
   
3. fasciale vaatnetwerk
4. arteriele anastomose
   
5. veneuze anastomose
   
6. opperhuid
   
7. lederhuid en onderhuids bindweefsel
   
8. onderliggende spierlaag
   

Doorbloeding

• In opperhuid geen bloedvaten
  
• 3 lagen vaatnetwerken die met elkaar verbonden zijn.
  

Wat doet de hoornlaag?

1. Beschermt de huid tegen uitdrogen
2. Maakt nieuwe cellen aan
3. Bevat waarnemingszintuigen
4. Beschermt de huid tegen beschadiging

Schrijf 3, voor jou, belangrijke zaken op die je over de huid hebt geleerd

Als er een bloedende schaafwond is welke lagen zijn er dan beschadigd?

Wat is eelt?

Wat is het verschil tussen sproeten en moedervlekken?

Leerdoelen huid 

De student:

- kennis van de functie van de huid is

- weet uit welke lagen de huid is opgebouwd

- heeft kennis verkregen van haren, nagels talg borst en zweetklieren.

Temperatuurregulatie door de huid

Kerntemperatuur is gemiddeld 37 graden, werken enzymen en eiwitten het beste, daardoor betere stofwisseling.

Schiltemperatuur = 33 gr

Warmte productie

Warmteproductie is op celniveau

Hogere activiteit celstofwisseling, meer warmte vrij

Lever is de kachel van het lichaam

Bloed verdeeld de warmte over het lichaam

Bloedvaten kunnen vernauwen of verwijden om meer of minder bloed door te voeren en zo meer of minder warmte af te geven

Warmte overdracht

Warmte-uitstraling : van warm naar koud door omgeving

Warmtegeleiding : direct contact

Verdamping : van zweet voor afkoeling

Luchtstroming : luchtstroming neemt warme lucht vlakbij de huid mee

Regulatie warmte afgifte

• Nodig bij verandering lichaamstemperatuur en bij verandering omgevingstemperatuur.
  
• Belangrijke rol voor de hersenen. Temperatuursensoren meten continue de temperatuur van het bloed.
  
• Zintuigcellen in lederhuid geven informatie door aan de hersenen over de omgevingstemperatuur
  

huiswerk volgende week 16 november

Voeding en vertering

lees hoofdstuk 18 uit je anatomie boek