Hoofdstuk 8 - Ecosysteem en evenwicht

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H8 Ecosysteem en evenwicht

• VT in plaats van SET 
• In de week van 15/6
• Stof wordt getoetst in de 5e in een SET

8.1: Energiestromen

Lesdoel: Je kunt op elk niveau van de voedselketen energieverlies verklaren.

Duurzaamheid

Primaire productie

Voedselconversie

Piramides van ecosystemen

Herhaling 'Soorten en relaties'

Lees het volgende verhaaltje:

Mosselen zijn om meerdere redenen belangrijk in hun ecosysteem. Het voedsel van mosselen bestaat voornamelijk uit plantaardig plankton wat rondzweeft in het water. Mosselen dienen op hun beurt weer als voesel voor bijvoorbeeld eenden, scholeksters, zilvermeeuwen, zeesterren en krabben.

Welke rol hebben mosselen in dit ecosysteem?

1. Producenten
2. Consumenten
3. Reducenten
4. Recensenten

Krabben eten dode mosselen. Krabben zijn..

1. Afvaleters
2. Reducenten

Noem drie abiotische factoren uit de leefomgeving van de mosselen.

Algen behoren tot de planten en maken glucose en andere organische stoffen door fotosynthese. Algen zijn..

1. Reducenten
2. Consumenten
3. Afvaleters
4. Producenten

De fotosynthese van de algen is een voorbeeld van een..

1. dissimilatieproces
2. assimilatieproces

Productie

• Bruto primaire productie (BPP)
• Netto primaire productie (NPP)
• NPP = BPP - dissimilatie
• Secundaire productie

Reducenten

En nu..

Het eerste deel van 8.1 is besproken.

• Maken tot en met opdracht 4
• Er na: lees de rest van de paragraaf (voorbereiding voor morgen)
• Maak de rest van de opdrachten
• Je blijft in de les totdat je kan aantonen dat je het af hebt.

Vandaag: de rest van 8.1

Lesdoel: Je kunt op elk niveau van de voedselketen energieverlies verklaren.

Hoe zou je de term bruto kunnen beschrijven?

1. Gemeten hoeveelheid met aftrek van wat nuttig is.
2. Gemeten hoeveelheid
3. Gemeten hoeveelheid zonder extra's.
4. Gemeten hoeveelheid van iets zonder de aftrek van wat niet nuttig is.

Hoe zou je netto dan kunnen omschrijven?

1. Gemeten hoeveelheid van iets met de aftrek van dat wat niet nuttig is
2. Gemeten hoeveelheid van iets zonder aftrek van nuttige dingen.
3. Totale gemeten hoeveelheid.
4. Gemeten hoeveelheid op een bepaald punt.

Wat is de juiste formule om de netto primaire productie te berekenen?

1. NPP=BPP-dissimilatie
2. NPP=assimilatie-BPP
3. BPP=NPP-dissimilatie
4. BPP=assimilatie-NPP

Energiestromen

8.2

Koolstofkringloop

Broeikaseffect

1-I. Juist of onjuist? De bruto primaire productie bij algen is gelijk aan de netto primaire productie min de dissimilatie van de algen.

1. Juist
2. Onjuist

1-II. Juist of onjuist? De secundaire productie bij garnalen is altijd kleiner dan de primaire productie van de algen.

1. Juist
2. Onjuist

5. De piramide gaat over vier soorten organismen. Wat stelt deze piramide voor?

1. Aantallen slaplanten, slakken, lijsters en een sperwer
2. Biomassa boom, veel rupsen, aantal spinnen en een koolmees
3. Biomassa wortels, regenwormen, mollen en een reiger

Organisch en anorganisch

• Anorganische stoffen: moleculen met één of nul C-atomen (H2O, CO2, mineralen)
• Organische stoffen: moleculen met twee of meer C-atomen (koolhydraten, eiwitten, vetten)

Snelle koolstofkringloop

Langzame koolstofkringloop

Versterkt broeikaseffect

Koolstofkringloop maken

Pijlen in goede richting tussen verschillende onderdelen

Gebruiken de termen: fotosynthese, verbranding, fossilisatie

Laat je kringloop checken door docent

8.3

Eutrofiëring

Stikstofkringloop

Rotting

Ammonificatie, nitrificatie, denitrificatie

6-I. Juist of onjuist? Zonder broeikasgassen in de atmosfeer was de aarde 30 graden kouder.

1. Juist
2. Onjuist

6-II. Juist of onjuist? Het versterkt broeikaseffect ontstaat onder andere door meer CO2 in de atmosfeer.

1. Juist
2. Onjuist

(An)aeroob

• Afbraak door reducenten -anaeroob
• Ammonificatie - anaeroob
• Denitrificatie - anaeroob
• Nitrificatie - aeroob (chemosynthese)

8.4

Populatiegrootte bepalen

Variatie populatiegrootte

Successie

8. Denitrificerende bacteriën maken...

1. N2
2. NO3-

8. Stikstofbindende bacteriën gebruiken...

1. N2
2. NO3-

Steekproef

Vangen-merken-terugzetten

• N = populatiegrootte
• M = aantal individuen eerste keer vangen
• Nv = aantal individuen tweede keer vangen
• Mv = aantal gemerkte dieren tweede keer vangen
• N = (Nv/Mv)xM

8.5

Duurzaamheid

Ecologisch evenwicht

Draagkracht

Accumulatie

11. Welk diagram geeft successie juist weer?

1. A
2. B
3. C
4. D

Draagkracht

Accumulatie

• Bruto en netto primaire productie, voedselconversie
• Piramides van ecosystemen
• Koolstofkringloop, versterkt broeikaseffect
• Stikstofkringloop, ammonificatie, nitrificatie, uitspoeling, denitrificatie, eutrofiëring
• Populatiegrootte
• Successie
• Ecologisch evenwicht, draagkracht
• Accumulatie
• Duurzaamheid