H2.4 Cellen en 2.5 celkern

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

2.3/2.4 Cellen en 2.4 / 2.5 Celkern

Boek, planner, laptop en etui op tafel. 

Leerdoel voor deze les noteren

• Je kunt de delen van dierlijke cellen benoemen met hun kenmerken en functies.
• Je kunt de delen van plantaardige cellen benoemen met hun kenmerken en functies.
• Je kunt de kenmerken van chromosomen noemen. 
• Je kunt de bouw en functie van DNA beschrijven.

Aan de slag -> fluisterend overleg

Instructie

Aan de slag -> fluisterend overleg

Afsluiten van de les

Tussencelstof

Door welk gedeelte van de microscoop kijk je?

1. diafragma
2. objectief
3. oculair
4. revolver

Wat is de functie van het 'diafragma' van de microscoop?

1. het preparaat vergroten
2. hoeveelheid licht regelen
3. microscoop aan vastpakken
4. microscoop aan/uit zetten

Waarvoor zijn de objectieven van de microscoop?

1. beeld vergroten
2. hoeveelheid licht regelen
3. scherp beeld
4. stevigheid

Een groep cellen met dezelfde vorm en functie

1. Organen
2. Orgaanstelsels
3. Weefsels
4. Cellen

Wat is een orgaan?

1. Een deel van een organisme met een of meer functies
2. Een deel van het menselijk lichaam met een of meer functies
3. Groep weefsels met dezelfde functie
4. Alle antwoorden zijn goed

De functie van wortels is:

1. voedingstoffen en water opnemen
2. stevigheid
3. opslag reservevoedsel
4. a, b en c

Welk orgaan is dit?

1. Maag
2. Long
3. Darmen
4. Lever

De maag hoort bij het...

1. Ademhalingsstelsel
2. Bloedvatenstelsel
3. Verteringsstelsel
4. Spierstelsel

Het hart hoort bij het...

1. Ademhalingsstelsel
2. Bloedvatenstelsel
3. Verteringsstelsel
4. Spierstelsel

4. Wat is de functie van de bloem?

1. Stevigheid
2. Vastzitten in de grond, voedsel opnemen
3. Lokken van insekten, nageslacht maken
4. Fotosynthese

5. Wat is de functie van de stengel?

1. Stevigheid
2. Vervoer van voedingsmiddelen en water
3. Het opnemen van zonlicht
4. Het aantrekken van insecten

Dierlijke cel

• Cyto = cel
  
• Celorganel = deel van   cel met eigen functie
• Géén celwand

Wat heeft een plantencel wel
wat een dierlijke cel niet heeft?

1. celkern
2. cytoplasma
3. celmembraan
4. bladgroenkorrels

Bladgroenkorrels zijn een voorbeeld van plastiden

1. Juist
2. Onjuist

Wat zit er in de celkern?

1. Vacuole
2. bladgroenkorrels
3. DNA
4. een celwand

Tussen de cellen in weefsel

Tussencelstof

Soort tussencelstof afhankelijk van functie van weefsel

kalkzout/collageenvezels

Plantaardige cel

• Cyto = cel
  
• Celorganel = deel van cel met eigen functie
• Wél een celwand

1. Wat is een vacuole bij een plantaardige cel?

1. Een stevige rand om de cel
2. De buitenste rand van het celplasma
3. Een blaasje gevuld met vocht
4. De groene kleur van een plant

Wat is waar?

1. Cel 1: plantaardige cel Cel 2: dierlijke cel
2. Cel 1: Bacterie Cel 2: dierlijke cel
3. Cel 1: dierlijke cel Cel 2: plantaardige cel
4. Cel 1: Schimmelcel Cel 2: plantaardige cel

Welke van de vier is de dierlijke cel?

1. 
2. 
3. 
4. 

Dierlijke cel

Plantaardige cel

Celkern

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrels

Cytoplasma

Cytoplasma

Celwand

Celmembraan

Celmembraan

Hoe heet het groene weefsel in een plant?

1. bladmoes
2. bladschijf
3. steel
4. oksel

In welk orgaan van de plant vindt fotosynthese plaats?

1. In de bladeren
2. In de stengel
3. In alle groene delen van de plant
4. Weet ik niet

Planten maken hun eigen voedingsstoffen. In welk orgaan doen ze dit vooral?

1. In de bloemen
2. In de bladeren
3. In de stengels
4. In de wortels

B5  De celkern

Wat staat in de juiste volgorde van groot naar klein

1. celkern, chromosoom, DNA
2. celkern, DNA, chromosoom
3. DNA, chromosoom, celkern

Wat is juist?

1. 1 celkern 2 genen
2. 1 cel 2 chromosomen
3. 3 DNA 4 gen
4. 3 Chromosomen 4 DNA

In het DNA vormt base A een paar met base G

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de functie
van de celkern?

1. Stevigheid bieden
2. Vocht vasthouden
3. Opslag van DNA
4. die heeft geen functie

Chromosomen bestaan voor een groot deel uit de stof DNA

1. waar
2. nietwaar

Chromosomen

Lees op blz. 116 het stukje over chromsomen. Markeer de belangrijkste zinnen. Beantwoord in je schrift de volgende vragen: 

1. Wat is de functie van chromosomen?
2. Waar vind je de chromosomen?
3. Hoe zien chromosomen er uit? 

De bouw van DNA

Lees nu het stukje over de bouw van DNA. Markeer de belangrijkste zinnen.

Chromosomen bestaan voor een groot gedeelte uit DNA. 

Geef in je schrift antwoord op de volgende vraag: 

4. Hoe noem je de twee stukjes waaruit een trede van de wenteltrap van       DNA is gemaakt?

Bouw DNA

Eerst nog even een 

Animatie Bouw DNA 

https://www.bioplek.org/animaties/moleculaire_genetica/dnax.html (volgende dia)

Bouw DNA

• Nucleotide=bouwsteen
• 4 stikstofbasen: A,T,C,G
• Dubbele helix
• Gen = info eigenschap = code eiwit
  

De functie van DNA

Lees het stukje over de functie van het DNA. Markeer de belangrijkste zinnen. Bekijk daarna het filmpje op de volgende dia.

De functie van DNA

5. Wat de functie van DNA? Schrijf dit in eigen woorden in je schrift.

Functie DNA

• DNA= code voor al je erfelijke eigenschappen 
• Bijvoorbeeld oogkleur
• De code voor één erfelijke eigenschap = Gen
  

Erfelijke eigenschappen

• In de celkern is informatie voor erfelijke eigenschappen opgeslagen, bijvoorbeeld de bloemkleur.
• Bij bevruchting komen de erfelijke eigenschappen bij elkaar.
• Hierdoor kunnen er nieuwe erfelijke eigenschappen ontstaan.
• De nakomelingen kunnen er dan anders uitzien dan de ouders.

Erfelijke eigenschappen

Voordat je het stukje over erfelijke eigenschappen leest, beantwoord je eerst de volgende vraag: 

6. Wat zijn erfelijke eigenschappen? 

Lees nu de tekst. Markeer de belangrijkste zinnen. Klopte je antwoord? Zo niet, verbeter je antwoord dan.

Genen

Lees nu het stukje tekst over genen. Markeer de belangrijkste zinnen. Kijk dan naar het plaatje hiernaast. 

7. Leg in je schrift uit wat je hier ziet. 

Gebruik daarbij dat wat je hebt gelezen. 

Maak eventueel een kleine tekening om 

je antwoord duidelijker te maken.

Aan de slag

Leerdoel voor deze les noteren

• Je kunt de delen van dierlijke cellen benoemen met hun kenmerken en functies.
• Je kunt de delen van plantaardige cellen benoemen met hun kenmerken en functies.
• Je kunt de kenmerken van chromosomen noemen. 
• Je kunt de bouw en functie van DNA beschrijven.

Aan de slag -> fluisterend overleg

Afsluiten van de les

Tussencelstof

Preparaat maken

www.bioplek.org