2.3 & 2.4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Thema 2: Cellen en organen

Basisstof 5 en 6

Vandaag

• Herhaling vorige week (basisstof 1 en 2)
• Uitleg basisstof 3 
•  Uitleg basisstof 4
• werktijd
• afsluiting

Een groepje organen met dezelfde functie noem je een

Het wortelstelsel van de plant bestaat uit

1. De hoofdwortel
2. De zijwortels
3. Haarwortels
4. Alle drie

Welk orgaan zie je op de afbeelding?

Welke is GEEN functie van het wortelstelsel?

1. Stevig vastzetten
2. Opslag reserve stoffen
3. Fotosynthese
4. Water opnemen

Een deel van een organisme met een bepaalde taak noem je orgaan

1. Waar
2. Niet waar

Welk orgaan zie je op deze afbeelding?

Basisstof 3: Cellen

Leerdoelen

• Je weet dat een organisme bestaat uit cellen.
• Je kunt de delen van dierlijke cellen benoemen met hun kenmerken en functies.
• Je kunt de delen van plantaardige cellen benoemen met hun kenmerken en functies.

Cellen

zijn de bouwstenen van organismen, deze zijn zo klein dat je ze alleen kunt bekijken via de microscoop.

Cellen lijken plat maar dat zijn ze niet, ze hebben allerlei vormen. Er bestaan heel veel verschillende soorten cellen.

Dierlijke cellen

Cellen van dieren zijn gevuld met een dikke vloeistof, cytoplasma, deze bestaat uit water en opgeloste stoffen.  Daarom heen ligt de celmembraan, een vliesje. Dit vliesje scheidt de inhoud van de cel van zijn omgeving. Sommige stoffen kunnen door het celmembraan. 

Dierlijke cellen

In het cytoplasma ligt de celkern, deze stuur de cel aan. De celkern bestaan uit de kernplasma en het kernmembraan.

Plantaardige cel

Plantaardige cellen hebben dezelfde onderdelen als dierlijke cellen, maar plantaardige cellen hebben paar extra delen. 

Plantaardige cellen

Zo hebben ze een stevige laag om de cel heen, de celwand. In het midden ligt een blaasje gevuld met vocht, de vacuole. Ook hebben ze plastiden in het cytoplasma, korrels met een specifieke functie.  

Plastiden

Bladgroenkorrel - geven groene kleur en hierin vindt fotosynthese plaats. Liggen in alle groene delen van een plant (bladeren!).

Kleurstofkorrel - geven kleur aan bloemen en vruchten.

Zetmeelkorrel - opslag voor zetmeel.

Verschil tussen plant en dier

Basisstof 4:

De celkern

Leerdoelen

• Je kunt de kenmerken van chromosomen noemen.
  
• Je kunt de bouw en functie van DNA beschrijven. 

Chromosomen

In de celkern liggen lange dunne draden, chromosomen, deze sturen de cel aan. 

De mens heeft 46 chromosomen.

Lichaamscellen

De cellen waaruit je lichaam is opgebouwd heten lichaamscellen, bijvoorbeeld levercellen, spiercellen, huidcellen, ect.

In de celkern van elke lichaamscel van de mens liggen 46 chromosomen. Andere organismen hebben een ander aantal chromosomen. 

DNA

Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA. DNA bevat alle informatie voor je erfelijke eigenschappen. De helft van je vader, de helft van je moeder. 

(Receptenboekje voor jou!)

DNA 

DNA ziet er uit als een wenteltrap, elke trede bestaat uit twee stukjes, basen. Deze basen komen altijd per twee voor, een basenpaar. 

Je hebt A-T of C-G.

Erfelijke eigenschappen

Je DNA is een soort receptenboekje, hierin staat hoe jij gemaakt wordt. De helft van deze informatie is van je vader en de helft van je moeder. (Denk aan haarkleur, oogkleur, ect.) Elke cel bevat alle erfelijke eigenschappen, maar gebruikt alleen de informatie die hij nodig heeft. Een cel in je ogen zal dus niet de informatie voor je haarkleur gebruiken, maar wel de informatie voor je oogkleur. 

Werktijd opties:

• Maken basisstof 3 en 4, dit is ook huiswerk
• Stel je vragen
• Maak een samenvatting
• oefen de organen van de mens met het torso

                                   

Stoplicht

Groen - zachtjes praten

Oranje - fluister niveau

rood - stilte