Rechtsstaat §5 Is een staat met recht een rechtsstaat?

§2.5
Is een staat met recht een rechtstaat?
1 / 33
suivant
Slide 1: Diapositive
MaatschappijleerMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 33 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 4 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

§2.5
Is een staat met recht een rechtstaat?

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

In deze les
     Je kunt beargumenteren welke keuze een regering maakt in het dilemma van de rechtsstaat,  als ze een noodtoestand afkondigt.

       Je kunt beredeneren waarom het lastig is om te bepalen of een staat een rechtsstaat is en waarom landen elkaars kritiek kunnen negeren.

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is een rechtsstaat ook alweer? (geef de vier kenmerken)

Slide 3 - Question ouverte

4 grondbeginselen
- aanwezigheid grondrechten
- machtenscheiding
- legaliteitsbeginsel
- onafhankelijke rechtspraak
Kenmerken rechtsstaat
De aanwezigheid van grondrechten.
Grondrechten zijn niet absoluut. Beperking hiervan is dus mogelijk
De machtenscheiding of Trias Politica.
De macht is verdeeld in drie verschillende machten die elkaar controleren. In Nederland is van volledige machtenscheiding echter geen sprake.
Het legaliteitsbeginsel.
1) de overheid moet zich aan de rechtsregels houden
2) je kunt alleen gestraft worden voor iets dat in de wet strafbaar gesteld is ten tijde van de overtreding
Onafhankelijke rechtspraak. Rechters worden voor het leven benoemt. Ze baseren hun uitspraak onder andere op de vier rechtsbronnen (zie volgende slide).

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 5 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Noodtoestand
De overheid krijgt tijdelijk de bevoegdheid om slagvaardiger te handelen. Er hoeft dan minder rekening te worden gehouden met een aantal grondrechten.
Ook mag de regering zelf mensen berechten, zonder uitleg huiszoekingen doen, en mensen eerder afluisteren. 

Zoals vrijheid van godsdienst, vrijheid van meningsuiting en het betogingsrecht

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke van de drie machten krijgt meer macht in de noodtoestand?
A
uitvoerende
B
wetgevende
C
rechterlijke

Slide 7 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Noodtoestand in Turkije
Mislukte staatsgreep 2016
een deel van het leger wilde de president afzetten en de macht overnemen. De noodtoestand was noodzakelijk om een nieuwe coup te voorkomen en de orde te handhaven
Gevolgen voor mensenrechten
Ruim 160.000 mensen werden opgepakt en circa 150.000 ambtenaren ontslagen. Journalisten belandden in de gevangenis en kranten verboden

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Raad van Europa
Turkije is lid van EU (evenals Rusland) en heeft dus het Europees Verdrag voor de rechten van de Mens moeten ondertekenen. 

Toch is er veel kritiek op naleving van de mensenrechten in deze landen. Burgers kunnen hun rechten afdwingen bij het Europees Hof voor de rechten van de Mens.


Oprichting van Raad van Europa
Na WOII was er behoefte aan een organisatie die zich zou bezighouden met het beschermen van de rechten van de mens en van de democratie

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Vind jij dat de EU meer moet doen om mensenrechten in Turkije en Rusland te beschermen? Licht je antwoord toe.

Slide 10 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Censuur en zelfcensuur
censuur
Hierbij controleert en corrigeert de overheid van te voren de berichten die gepubliceerd gaan worden
zelfcensuur
Journalisten schrappen zélf voor publicatie de meest kritische zinnen

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions


We zien hier een spotprent over president Duterte
(Filipijnen) die de oorlog tegen drugscriminelen heeft geopend.
''ga je gang en vermoord hen maar''
Bijnaam: The punisher.

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 13 - Vidéo

Duterte maakt een einde aan de rechtsstaat in de Fillipijnen.
waarom past dit gedrag niet in een rechtsstaat?

Slide 14 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 15 - Lien

Filmpje over de avondklok in Antwerpen.

mooie uitspraak: "het is de eerste keer sinds WOII"

Misschien nog even uitleggen wat een avondklok precies inhoudt en wat de regering ermee wil bereiken
Zou de Nederlandse regering over kunnen gaan tot het instellen van een avondklok
A
ja want de overheid moet in noodsituaties kunnen optreden
B
nee het is tegen de grondwet
C
nee dat is iets voor het buitenland
D
alleen in zeer uitzonderlijke gevallen

Slide 16 - Quiz

sinds 1996 zijn allerlei noodwetten verzameld in de wet
Coördinatiewet Uitzonderingstoestanden

ze kunnen een avondklok instellen, steden of provincies verboden gebied maken voor burgers. burgers te controleren, het instellen van een avondklok of het creëren van verboden gebieden,  voedseldistributie instellen,  het invoeren van dienstplicht
Ik vind de doodstraf een goed idee
A
eens
B
oneens

Slide 17 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

In de VS is de doodstraf in sommige staten nog gebruikelijk. Er worden zo'n 10 tot 99 executies per jaar. In 31 staten is de doodstraf nog toegestaan. In Texas zijn de meeste executies geweest. In Californië zitten op dit moment de meeste mensen in de dodencel.

Iran heeft de doodstraf maar executeert voornamelijk drugscriminelen
wit rusland is het enige Europese land dat daadwerkelijk de doodstraf uitvoert
in Rusland mag de doodstraf nog wel uitgevoerd worden maar men doet het niet
In China worden waarschijnlijk de meeste doodstraffen uitgevoerd. Maar door het regime wordt hier geen openheid over gegeven.
In Saudi Arabië worden mensen vaak d.m.v. onthoofding ter dood gebracht

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

de doodstraf past bij de rechtsstaat want......
A
rechters moeten hard optreden
B
de samenleving moet beschermd worden
C
het staat omschreven in de wet
D
dat is rechtvaardigheid voor de slachtoffers

Slide 19 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Verjaring in Nederland
Overtreding: 3 jaar
Geld boete of < 3 jaar: 6 jaar
Meer dan 3 jaar: 12 jaar
Meer dan 8 jaar: 20 jaar
Meer dan 12 jaar: geen verjaring







































Delict



Verjaring



Overtreding



3 jaar



Geldboete
of < 3 jaar



6 jaar



Meer dan 3 jaar



12 jaar



Meer dan acht jaar



20 jaar



Meer dan 12 jaar



Geen verjaring













































Delict



Verjaring



Overtreding



3 jaar



Geldboete
of < 3 jaar



6 jaar



Meer dan 3 jaar



12 jaar



Meer dan acht jaar



20 jaar



Meer dan 12 jaar



Geen verjaring


















































Delict



Verjaring



Overtreding



3 jaar



Geldboete
of < 3 jaar



6 jaar



Meer dan 3 jaar



12 jaar



Meer dan acht jaar



20 jaar



Meer dan 12 jaar



Geen verjaring












































Delict



Verjaring



Overtreding



3 jaar



Geldboete
of < 3 jaar



6 jaar



Meer dan 3 jaar



12 jaar



Meer dan acht jaar



20 jaar



Meer dan 12 jaar



Geen verjaring






















































































Delict



Verjaring



Overtreding



3 jaar



Geldboete
of < 3 jaar



6 jaar



Meer dan 3 jaar



12 jaar



Meer dan acht jaar



20 jaar



Meer dan 12 jaar



Geen verjaring








Delict



Verjaring



Overtreding



3 jaar



Geldboete
of < 3 jaar



6 jaar



Meer dan 3 jaar



12 jaar



Meer dan acht jaar



20 jaar



Meer dan 12 jaar



Geen verjaring








Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Oneerlijke rechtspraak
Klassenjustitie

Borgtocht

Verjaring
Burgers kunnen na een aantal jaren niet meer vervolgd worden voor bepaalde misdrijven. Dit draagt bij aan rechtszekerheid maar er kan ook misbruik van gemaakt worden door expres procedures op te rekken.
In de VS kan je op borgtocht vrijkomen in afwachting van de rechtszaak. Rijke mensen kunnen dit betalen, arme mensen niet
Dit is het fenomeen dat mensen met een donkere huidskleur of mensen met een lagere sociaal economische positie een hogere straf opgelegd krijgen door de rechter. Dit is in strijd met het gelijkheidsbeginsel
Nederland borgtocht?
De rechter kan de hoogte van het bedrag aanpassen naar de draagkracht van de verdachte. 

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Dilemma
Grondrechten bieden burgers vrijheden zodat ze hun stem kunnen laten horen. Maar elk land worstelt met de vraag hoeveel vrijheid aan burgers gegeven kan worden zonder dat diezelfde rechtsstaat daaronder te lijden heeft


Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 23 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions

wie beslist of een politieke partij verboden wordt?
A
de regering
B
de koning
C
de tweede kamer
D
de rechter

Slide 24 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 25 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Corruptie
Hierbij worden ambtenaren omgekocht om bijvoorbeeld een bepaalde vergunning af te geven of zelfs vervolging te voorkomen
Corruptie kun je zien als je misbruiken van macht voor persoonlijk gewin

Slide 26 - Diapositive

corruptie is een andere bedreiging voor de rechtsstaat die in alle landen in meer of mindere mate voorkomt.
1

Slide 27 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

00:06
welke vorm van corruptie bedoeld Geert Wilders?
A
de rechters zijn omgekocht
B
de rechter helpt zijn vriendjes uit de politiek
C
de rechter heeft zelf belang bij een veroordeling

Slide 28 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is het minst corrupte land?
A
Nederland
B
Verenigde Staten van Amerika
C
Denemarken
D
Italie

Slide 29 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Denk jij dat er corruptie voorkomt in Nederland?
A
Nee
B
Ja, maar heel sporadisch
C
Ja, regelmatig
D
Weet niet

Slide 30 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Opdracht
Op de volgende slide kun je klikken. Dan kom je op de site van Transparency International.
1) waar staat Nederland?
2) kies een land uit dat lager op de lijst staat
3) zoek concrete bewijzen waarom dit land lager scoort
timer
1:00

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 32 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions

Lezen en maken
Lees de tekst van paragraaf 2.5 en maak de opdrachten erbij volgens je planner

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions