Criminaliteit H1 - H2 en H3

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Criminaliteit

Criminaliteit = alle misdrijven die in de wet staan omschreven.

Als je een wet overtreedt, pleeg je een strafbaar feit (delict). Deze staan in het Wetboek van Strafrecht.

Daarnaast heb je nog de wegenverkeerswet, wet op economische delicten en de opiumwet.

Ongeschreven regels: regels voor goed gedrag die nergens op papier staan.

Geschreven regels: regels die in regelementen of wetten staan.

Normen en waarden

Waarde: een principe of uitgangspunt dat je belangrijk vindt in het leven.

Normen: Afspraken  over hoe mensen zich moeten gedragen.

Tijd en plaatsgebonden

Crimineel gedrag is tijdsgebonden en plaatsgebonden. 

Noem een voorbeeld van beide.

Soorten misdrijven

De ernstige vormen van criminaliteit noemen we zware criminaliteit.

Voorbeelden zijn: moord, inbraak, verkrachting, gewapende overvallen en de verkoop van harddrugs.

Met veelvoorkomende criminaliteit bedoelen we minder ernstige misdrijven, zoals winkeldiefstal, zakkenrollerij, voetbalvandalisme en fietsendiefstal.

Wordt vaak gepleegd door jongeren tussen de 16 en 23 jaar.

Criminaliteit is een maatschappelijk probleem

1. Veel burgers hebben last van criminaliteit
2. Er bestaan veel verschillende  meningen
3. Massamedia publiceert veel over criminaliteit en beïnvloeden de publieke opinie .
4. De overheid moet de openbare orde handhaven.

Hoe meet je criminaliteit

• Politiestatistieken 
• Slachtofferenquetes
• Daderenquetes

Extra begrippen

Morele verontwaardiging: heeft te maken met je rechtsgevoel en de vraag of je iets eerlijk of oneerlijk vindt.

Normvervaging: verdwijnen van het besef dat regels nageleefd moeten worden.

Eigenrichting: mensen gaan voor eigen rechter spelen door zelf iemand te straffen.

Oorzaken van criminaliteit

• Maatschappelijke positie
• Etnische afkomst
• Geslacht
• Leeftijd 

Individuele oorzaken

• Gebrekkige opvoeding
• Gedrags- en psychische problemen
• Sterke groepsdruk
• Problematisch drugsgebruik
• Persoonlijkheidskenmerken 

Maatschappelijke oorzaken

• Slechte levensomstandigheden
• Anonieme samenleving ; sociale controle
• Gelegenheid
• Minder besef van waarden en normen; normsvervaging
• Gebrek aan maatschappelijke bindingen
• Eens een dief, altijd een dief