1aha §6 Deelonderwerpen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

• Pak per groepje een pen/stift en lijm.
• Laat je iPad in de tas.

§6 Deelonderwerpen

Voordat we beginnen:

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

P L A N N I N G

Cursus 1 - Meer dan lezen

1. Lesdoelen.
2. Planning doornemen.

3. Herhalingsvragen paragraaf 4 en 5.

4. Uitleg: deelonderwerpen.

5. Samen oefenen.

6. Zelfstandig aan het werk.

7. Afsluiting.

• Je weet wat deelonderwerpen zijn.
  
• Je kunt deelonderwerpen in een tekst herkennen.
  

Lesdoelen

De indeling
van een tekst

Om een tekst te begrijpen, is het handig om te weten hoe een tekst in elkaar zit. Een goede tekst bestaat (meestal) uit

drie delen.

 - Een inleiding;

- een middenstuk;

- een slot.

is het eerste deel van een tekst

Een inleiding heeft twee functies:

• De lezer nieuwsgierig maken naar de rest van de tekst; vaak gebeurt dat met een voorbeeld of een bijzondere vorm daarvan: een anekdote, een meestal grappig (waargebeurd) verhaaltje;
  
• duidelijk maken wat het onderwerp van de tekst is; er worden bijvoorbeeld één of meer vragen gesteld, die verderop in de tekst beantwoord worden.

De inleiding

• In het middenstuk staat de meeste informatie over het onderwerp. Dit tekstgedeelte bestaat vaak uit meerdere alinea's (losse stukjes tekst). Elke alinea behandelt een ander deel van het onderwerp (deelonderwerp).

Het middenstuk

is het grootste gedeelte van de tekst

Het laatste deel van een tekst is het slot. Ook dit kan uit één of meer alinea’s bestaan. In een slot vind je meestal een conclusie (de hoofdgedachte), vaak herkenbaar aan signaalwoorden als dus en daarom of een korte samenvatting, vaak herkenbaar aan signaalwoorden als kortom en al met al.

• Daarnaast vind je soms een aanbeveling (een advies),

een aansluiting bij de inleiding, zodat het verhaal mooi ‘rond’ is of een toekomstverwachting.

Het slot

is het laatste stuk van de tekst

Inleiding

Middenstuk

Slot

Dit tekstgedeelte is het grootste deel van een tekst.

In dit deel van de tekst wordt de lezer nieuwsgierig gemaakt naar de rest van de tekst.

Dit is het laatste tekstdeel van een tekst.

In dit deel van de tekst wordt duidelijk gemaakt waar de tekst over gaat.

In dit tekstgedeelte vind je bijvoorbeeld een conclusie of een korte samenvatting. 

In dit tekstgedeelte worden deelonderwerpen behandeld.

Deelonderwerpen

Cursus 1, §6. Bladzijde 42-43.

• In het middenstuk – het grootste tekstdeel – staat de meeste informatie over het onderwerp. In dit deel van de tekst worden meestal verschillende aspecten (kanten, delen) van het onderwerp besproken. Dit zijn de deelonderwerpen. Bij het onderwerp muziek passen bijvoorbeeld de deelonderwerpen klassieke muziek, jazzmuziek en popmuziek, maar een tekst over muziek kan ook gaan over de deelonderwerpen componisten, dirigenten en musici.
  

Deelonderwerpen

Wat betekent het?

• Soms wordt een deelonderwerp in één alinea uitgewerkt, soms in meerdere alinea’s. In dat laatste geval staat er weleens een tussenkopje boven het tekstgedeelte. Let op: een tussenkopje geeft niet altijd het deelonderwerp aan: het is ook vaak bedoeld om de aandacht van de lezer te trekken.
  
  
• Ga na welke alinea’s over hetzelfde aspect van het onderwerp gaan. Lees daarvoor de tekst globaal.

Deelonderwerpen

Hoe kun je ze vinden?

Onderwerp (en deelonderwerpen)

Elke tekst gaat ergens over. Het heeft een bepaald onderwerp. Het onderwerp schrijf je zo kort mogelijk.

Als er veel over een onderwerp te vertellen is, kan het onderverdeeld zijn in deelonderwerpen.

Onderwerp + deelonderwerpen

Drie alinea's in het middenstuk.

Drie deelonderwerpen in het middenstuk.

onderwerp

deelonderwerp

deelonderwerp

deelonderwerp

inleiding

slot

middenstuk

Onderwerp: 

Black Friday 

Deelonderwerp:

Ontstaan van Black Friday 

Deelonderwerp:

Drukte in de stad

Deelonderwerp:

Goede aanbiedingen of onzin aanbiedingen

Middenstuk: 

Alinea 3

Alinea 4

Alinea 2

Onderwerp: Nationaal schoolontbijt

Deelonderwerp:

Hoe kan een school meedoen?

Deelonderwerp:

Afhankelijk van subsidies.

Deelonderwerp:

Gevolgen van armoede.

Wat is een deelonderwerp?

1. Het onderwerp van een tekst
2. Het onderwerp van een alinea
3. aspecten van het onderwerp

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over school?

1. De dierenwinkel
2. De geschiedenis van voetbal
3. Pauzes in de kantine
4. Zakgeld

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over politiek?

1. Voetbal
2. Verkiezingen
3. Vakantiereizen
4. Examens

Wat is het deelonderwerp alinea 2?

Wat is het deelonderwerp van alinea 2?

1. artiestennaam
2. bedriegers
3. onveilig
4. praktisch

Havo: tekst 1 lezen (blz. 43).

Vwo: tekst 1 lezen (blz. 43-44).

ZELFSTANDIG WERKEN

Wat?	Havo: opdracht 1, 2 en 3 (blz. 42-45). Vwo: opdracht 1 en 2 (blz. 42-44).
Hoe?	Zet de antwoorden uitgebreid in schrift.
Klaa r :	Als we de opdrachten klaar hebben, kun je aan de slag gaan met: opdracht 4 en 5 . Daarna kun je nakijken.

• Je weet wat deelonderwerpen zijn.
  
• Je kunt deelonderwerpen in een tekst herkennen.
  

Lesdoelen

Hoe kom je achter het onderwerp van een tekst?

Hoe herken je deelonderwerpen?