hoofdstuk 9

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

hoofdstuk 9 

Vragen?

Hoofdstuk 7 en 8?

Wat weten we al?

Risico en verzekeren?

Risicoavers gedrag en polisvoorwaarden

Moral hazard en averechtse selectie

Particuliere verzekeringen

Sociale zekerheid in Nederland 

Sociale verzekeringen en voorzieningen 

Verzekeren

• Verzekeren = verzekeraar neemt financiële gevolgen risico over van verzekerde
• Polis = verzekeringscontract
• Uitkering = geldbedrag dat de verzekerde ontvangt van de verzekeraar bij schade
• Premie =  bedrag wat je maandelijks betaald voor de verzekering 

Risicoaversie

Mensen hebben een natuurlijke 

afkeer van risico's.  

Dit noemen we risicoaversie.

Solidariteit

het gezamenlijk dragen van risico’s ongeacht de omvang van het persoonlijke risico.

Verzekeringen

Vrijwillige verzekering <-----------> Verplichte verzekering

                                                                          - autoschade aan anderen

                                                 - ziektekosten

Verzekeringen

Afwegingen vrijwillige verzekeringen:

- Kans op schade

- Hoogte schade

- Hoogte premie

Verzekeringen

Uitsluitingen:

Verzekering keert niet uit in het geval van:

- Opzet: het opzettelijk veroorzaken van schade

- Nalatigheid: niet ( voldoende ) doen om de schade te voorkomen

Asymmetrische informatie

De verzekerde weet meer over de kans op schade dan de verzekeringsmaatschappij, er is hier sprake van informatie asymmetrie tussen de verzekerde en verzekeraar.

Een ander voorbeeld waarbij sprake is
van asymmetrische informatie: 

Moral Hazard

Er is sprake van Moral Hazard wanneer mensen zich riscovoller gaan gedragen, omdat de financiële gevolgen daarvan voor een ander zijn

oplossingen moral hazard

- Invoeren van bonus malus ladder/premiedifferentiatie (bij schadevrije jaren krijgt de verzekerde korting op de premie)

- Verplicht eigen risico invoeren waardoor de verzekerde eerste gedeelte van de schade zelf laten betalen.

- Onderdelen uitsluiten

Averechtse selectie

• Goede vs slechte risico's
• Goede risico's: mensen die weinig schade claimen
• Slechte risico's: mensen die veel schade claimen
• 
  
• Slechte risico's verhogen de premie, goede risico's verlagen de premie. 

Averechste selectie

• De goede risico's vinden de premie te hoog worden en stoppen met de verzekering.
• Wat is het gevolg voor de premie?
• De premie gaat nog verder omhoog, want minder mensen die alleen premie betalen en geen schade claimen. 
• Wat is het gevolg?
• Steeds meer mensen vinden de premie niet meer opwegen te het risico en gaan ook weg. 

oplossingen averechtse selectie

1. premiedifferentiatie 

goede risico's lagere premie, slechte risico's hogere premie

2. eigen risico 

eerste deel zelf betalen 

3. collectieve dwang

iedereen moet zich verplicht verzekeren

Samen maken

9.10

Maken in de les

9.6/9.7/9.8/9.9

Particuliere verzekeringen

1. aansprakelijksverzekering particulieren

2.motorrijtuigenverzekering

3. woonverzekeringen (is opstalverzekering en inboedelverzekering)

4.reis- en annuleringsverzekeringen

5. zorgverzekering

6. enz enz

Bonus-malusladder

Let op!

Vragen ze om premie of korting?

Na elk schadevrije jaar klim je een trede op de bonus-malusladder. Dat is een tabel waarmee verzekeraars vaststellen hoeveel korting (bonus) of toeslag (malus) je op je premie krijgt. Als je schade claimt (schadevergoeding vraagt) bij de verzekeraar, daal je op de bonus-malusladder. Je verliest dan een deel van je korting. Of je moet zelfs een toeslag op je premie betalen. De premie zonder korting of toeslag = brutopremie. De premie die je uiteindelijk betaalt, dus met korting of toeslag = nettopremie.

Sociale zekerheid

Sociale zekerheid 

• Moral hazard
• minder veilig doen want je krijgt bij ongeluk toch wel uitkering
•  geen moeite doen om baan te vinden want je krijgt toch uitkering

• Fraude/a-symmetrische informatie
• - zwart werken als je uitkering hebt
• - stiekem samenwonen

Waardevast of welvaartsvast

Een uitkering is waardevast of welvaartsvast. 

Waardevast --> Uitkeringen die aangepast worden aan de inflatie

Welvaartsvast --> Uitkeringen die de loonontwikkeling volgen 

Omslagstelsel

 Dit wordt gefinancierd door het omslagstelsel. D.w.z. de huidige uitkeringen worden gefinancierd door de huidige premiebetalers (werkende 

Nederlander).

Samen maken

9.28

Klaslokaal experiment gevangenisdilemma 

Verplicht volgen:

Zaandam:

maandag 16 december 9.00 (D3.12)

dinsdag 17 december 12.30 (D3.10)

dinsdag 17 december 15.30 (D3.10)

Alkmaar:

maandag 16 december 15.30 (A2.04

Maken in de les

9.26/9.27