Betrekkelijke bijzin G3 LA (+relatieve aansluiting)

• Latijn
• Secundair onderwijs

G3 Latijn: het betrekkelijk voornaamwoord (relativum) en de relatieve aansluiting

'Milites, qui Romanos necaverunt, Galli sunt.'

Het antecedent is

1. Romanos
2. Milites
3. qui
4. Finn

'Milites, qui Romanos necaverunt, Galli sunt.'

De betrekkelijke bijzin is:

1. qui Romanos necaverunt, Galli sunt.
2. Galli sunt.
3. Milites ... Galli sunt.
4. qui Romanos necaverunt

'Milites, qui Romanos necaverunt, Galli sunt.'

Kies de juiste vertaling:

1. De Gallische soldaten hebben de Romeinen gedood.
2. De soldaten, die de Romeinen hebben gedood, zijn Galliërs.
3. De soldaten, die de Romeinen zullen doden, zijn Galliërs?
4. De Romeinen, die de soldaten hebben gedood, zijn Galliërs.

DOORDENKERTJE:
1. 'Milites, qui Romanos necaverunt, Galli sunt.'
2. 'Milites, quos Romani necaverunt, Galli sunt.'
Vertaal je allebei met: 'De soldaten, die de Romeinen hebben gedood, zijn Galliërs.' MAAR WAT IS HET VERSCHIL IN BETEKENIS? Leg hieronder uit:

Perfectum

Futurum

simplex

Imperfectum

Plusquam-

perfectum

clamabo

legam

audiverunt

posuit

erat

credidisti

fuisse

appellabant

audivit

exstruxerant

tacebimus

duxit

Vertaal:
Linna, qui Sophiam videt, valde gaudet.

Vertaal:
Zoë, cui Julia donum dat, ridet.

Bij die vorige zin ("Zoë, cui Julia donum dat, ridet").
Wie geeft daar eigenlijk een geschenk aan wie?

1. Zoë aan Julie
2. Julie aan Zoë

Vertaal:
Pueri, quorum tabula latruncularia (=schaakbord) bella est, Quintus en Jayden sunt.

Nu: nieuwe leerstof

De 'relatieve aansluiting'

Relatieve aansluiting

Pueri, qui in foro ambulant, laeti sunt.

Pueri laeti sunt. Qui in foro ambulant.

Hoe vertaal je qui in de tweede zin?

Claudius duo liberos habebat, quorum Brittanicus pulcherrimus erat.

1. Claudius had twee kinderen, van wie Brittanicus de knapste was.
2. Claudius had twee kinderen en Brittanicus was de knapste.
3. Claudius en Brittanicus zijn twee knappe kinderen.

Claudius duo liberos habebat.
Quorum Brittanicus pulcherrimus erat.
Wat is er veranderd?

1. Niks
2. Die ene lang zin van daarnet, is nu opgesplitst in twee losse zinnen met een punt.
3. Wat was de vraag?
4. Was het maar 15.15u.

Claudius duo liberos habebat.
Quorum Brittanicus pulcherrimus erat.
Vertaling: Claudius had twee kinderen. Van wie Brittanicus de knapste was.
Klinkt deze vertaling goed/als correct Nederlands?

1. Nee
2. Nee
3. Nee
4. Was het maar 15.15u.

"Claudius had twee kinderen. Van wie Brittanicus de knapste was."

... is natuurlijk geen correct Nederlands. Die tweede zin is qua woordvolgorde nog steeds een bijzin en is niet af zonder hoofdzin erbij.

Hoe los je dat op? 

Claudius duo liberos habebat.

QUORUM Brittanicus pulcherrimus erat.

De tweede zin BEGINT met een betrekkelijk vnw. en dat kan NIET in het Nederlands.

Bij voorbeeld:

Quintum en Jaydenum video. QUI tabulam latrunculariam (=schaakbord) habent.

Ik zie Quinten en Jayden. (EN) ZIJ hebben een schaakbord.

Claudius duo liberos habebat.
QUORUM Brittanicus pulcherrimus erat.
Kies nu de juiste vertaling:

1. Claudius had twee kinderen, VAN WIE Brittanicus de knapste was.
2. Claudius had twee kinderen. VAN WIE Brittanicus de knapste was.
3. Claudius had twee kinderen. (MAAR) VAN HEN was Brittanicus de knapste.
4. Claudius had twee kinderen. (EN) VAN HEN was Brittanicus de knapste.

Maak nu oef. 3 p. 40.

Leer/herhaal eerst nog eens het rijtje van het betr. vnw. op de volgende slide.