H3: Hoe werken markten?

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H3: Hoe werken markten?

Boek nog dicht!

Vragen: Hoe werken markten en kun je voorbeelden
van markten noemen?

Planning van vandaag

1. Leerdoelen
2. Uitleg 3.1 (deel 1 van 2)
3. Huiswerk klassikaal

Leerdoelen

Na afloop van deze les ken/kan ik ...

1. ... uitleggen wat het verschil is tussen concrete en abstracte markten
   
2. ... uitleggen dat de betalingsbereidheid en het consumentensurplus verschillend is bij verschillende prijzen

Consumentensurplus

Consumentensurplus is het verschil tussen de betalingsbereidheid en de verkoopprijs (hier €0,40).

Substitutiegoederen en complementaire goederen

Substitutiegoederen zijn goederen die in de ogen van de consumenten door elkaar kunnen worden vervangen.

(vb. vers ijs vervangen door waterijs)

Complementaire goederen  zijn elkaar aanvullende goederen

(vb. Als meer mensen gaan gamen, stijgt ook de vraag naar game computers)

Stappenplan tekenen vraaglijn

1. Opstellen assenstelsel (p,q) => P is verticale as => Q is horizontale as

2. Punt op de P-as bepalen = Q gelijkstellen aan 0 

(de prijs bij Q is 0)

3. Punt Q-as bepalen = P gelijkstellen aan 0

(de gevraagde hoeveelheid bij P is 0)

Planning van vandaag

1. Leerdoelen 3 en 4
2. Uitleg 3.1 (deel 2 van 2)
3. Huiswerk

Leerdoelen

Na afloop van deze les ken/kan ik ...

1. ... de vraaglijn tekenen en de vraagfunctie opstellen.
   
2. ... uitleggen welke factoren invloed hebben op de vraag.

Vraagfunctie: qv = -0,4p + 50. Wat is de gevraagde hoeveelheid als de prijs €100 is?

De vraag naar koelkasten wordt weergegeven door de volgende vraagfunctie: Qv = - 10p + 10.000

Met hoeveel procent neemt het aantal kopers toe als de prijs
daalt van € 400 naar € 350?

Aanbodfunctie

Het aanbod geef je weer met een aanbodfunctie

qa = ap - b
qa = aangeboden hoeveelheid
p = prijs van het product
a en b kunnen per situatie verschillen

Aanbodlijn

• Op de Y-as staat de prijs (P)
  
• Op de X-as de hoeveelheid (Q)
• De grafiek is Qa (aanbodlijn)
• Verkoopbereidheid

3.2 Waar vinden vragers en aanbieders elkaar?

Een verandering in prijs zorgt voor een verschuiving op/langs de aanbodlijn.

evenwicht & verschuiven vraag- en aanbodlijn

evenwichtsprijs

prijs waarbij vraag en aanbod gelijk zijn

evenwichtshoeveelheid

aantal producten dat wordt aangeboden

bij de evenwichtsprijs

Evenwichtsprijs

Wordt er gevraagd naar een evenwichtsprijs
Dan reken je altijd Qa=Qv

Wordt er gevraagd naar een evenwichtshoeveelheid 
Dan vul je altijd de evenwichtsprijs in de Qa en de Qv formule

Qv=-200p + 1000
Qa=400p-500
Teken de lijnen en
bereken de prijs in het marktevenwicht

Marktevenwicht

  Qa = 400P - 500  én Qv = -200P + 1.000

wordt

Qa=Qv

400P - 500 = -200P + 1.000

600P = 1.500

P = 1.500 / 600

P = 2,50

Marktevenwicht

Aanbodoverschot

Prijs ligt boven het evenwicht:

Aanbod stijgt

Vraag daalt

Gevolg: Aanbodoverschot

producent komt niet van product af: Prijs gaat weer dalen

Vraagoverschot

Prijs lager dan het evenwicht:

Vraag stijgt

Aanbod daalt

Gevolg: Vraagoverschot

Uitverkocht! Niet iedereen kan product kopen