§ 4 Internationale vredesinspanningen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De Eerste en de Derde Wereldoorlog

§4 Internationale vredesinspanningen 

Leerdoel

Hebben internationale organisaties de kans op oorlog in 1914 en 1962 verkleind? Of maakte het eigenlijk niet uit?

oorlogen vóór 1914

• vernietigingskracht nieuwe wapens
• Krimoorlog  1853-1856
• Amerikaanse burgeroorlog 1861 - 1865
• Tijdgenoten maken zich zorgen: organisaties opgericht 

vredesorganisaties in 1914

• Rode Kruis (oorlogsgewonden)
• Conventie van Genève (regels voor menswaardige behandeling gewonden en krijgsgevangenen)
• Vredesconferenties Den Haag (belofte: geen gifgas, geen luchtbombardementen)
• Permanent hof van Arbitrage (scheidsrechter bij internationale conflicten)

Vredespaleis Den Haag

• 1907 
  
• reglement voor eerlijke oorlogvoering
  
• burgerslachtoffers vermijden
  
• geen gifgas
  
• krijgsgevangenen goed behandelen
  
• geen luchtbombardementen

Gifgas WOI

• Gif- of strijdgassen moesten ervoor zorgen dat de vijand, in paniek, de loopgraven zouden verlaten
• De meeste gasaanvallen waren door het gebruik van gasmaskers steeds minder dodelijk voor de soldaten, maar zorgde voor brandwonden, tijdelijke blindheid en angst

Luchtschepen 1914  - 1918

• Om het slagveld beter te kunnen observeren, gebruikte men luchtschepen om de ligging van de vijandelijke loopgraven te achterhalen.
• Behalve voor observatie werden Zeppelins (type Duitse luchtschepen) ook gebruikt voor bombardementen (op Antwerpen en Londen)

Vliegtuigen WOI

• Om voor een echte doorbraak in de oorlog te zorgen, zijn de eerste vliegtuigen nog te primitief.
• Toch beleeft de wereld de eerste luchtgevechten en bombardementen.

Vlammenwerpers WOI

• Net als gifgas moet de vlammenwerper voor paniek bij de vijand zorgen.
• Brandende benzine wordt, soms over afstanden van honderden meters, over het slagveld gespoten

Duikboten WOI

• Duikboten bestonden al sinds de 19e eeuw, maar in de Eerste Wereldoorlog werden ze voor het eerst (met name door Duitsland) massaal ingezet.
• De Duitsers probeerden met de Onbeperkte Duikbotenoorlog (1915/1917) alle schepen (oorlogs-, koopvaardij- en passagiersschepen) tot zinken te brengen

conclusie

Internationale afspraken hadden in WOI geen effect

 Oprichting Verenigde Naties

• Het idee komt voort uit de Volkenbond die na de Eerste Wereldoorlog werd opgericht door de Amerikaanse president Wilson
  
• De VN werd in 1945 opgericht na de Tweede Wereldoorlog

Wat weet je van de VN?

01:12

Waarvan was de VN een opvolger?

1. De Volkenbond
2. De NAVO
3. De Gestapo
4. Het Gemenebest

Organisatie

• Alle lidstaten hebben één stem in de Algemene Vergadering
• De Veiligheidsraad is het belangrijkste orgaan van de VN
• Deze bestaat uit vijf vaste leden en tien wisselende leden
• De vijf vaste leden (CH, VS, RUS, GB, FA) hebben vetorecht 

Oorlogstribunalen

• Het Internationaal Gerechtshof kan oorlogsmisdadigers bestraffen
• Deze is gevestigd in Den Haag
• In Nederland is het gerechtshof heel bekend vanwege het Joegoslaviëtribunaal waarin misdadigers van Srebrenica werden bestraft

Met verbijstering heeft de wereld woensdag kunnen toezien hoe de oorlogsmisdadiger Slobodan Praljak in de rechtszaal van het Joegaslaviëtribunaal na het horen van zijn veroordeling tot twintig jaar celstraf gif innam. De 72-jarige Bosnische Kroaat stierf kort daarna in een Haags ziekenhuis.

VN

VN kan:

• Besluit nemen (resolutie). Is weinig anders dan je mening geven.
• Sanctie opleggen: straf geven.
• Militairen sturen: doel: vrede bewaren en mensen beschermen.

0

Welke landen zitten permanent in de VN Veiligheidsraad?

Hoeveel landen zitten er in totaal in de VN Veiligheidsraad?

Wat doet de VN als eerste als er een conflict is?

Wat zijn sancties?

0

Volgende les

• Bondgenootschappen

Picasso's versie van de 'ontvoering van de Sabines', een thema uit de klassieke Romeinse tijd. Geschilderd op het hoogtepunt van de Cubacrisis. 

Oost en West bevechten elkaar en worden vergroot afgebeeld, symbool voor de macht van staat en leger over individu. Moeder en kind worden vertrappeld en hun gezichten zijn vervormd weergegeven om pijn uit te beelden.