WEBB - Verdienen en uitgeven t/m 1.15

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

5 HAVO ECONOMIE  ||  2024-2025

Programma

• Vorige les
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Wat zijn de productiefactoren en de bijbehorende beloning?

Op welke twee manieren kun je de toegevoegde waarde berekenen?

Wat is geen overdrachtsinkomen?

1. Huurtoeslag
2. Studiefinanciering
3. Rente
4. WW uitkering

Vorige les: Inkomen uit arbeid en inkomen uit bezit

Inkomen uit arbeid

• Loon

Inkomen uit bezit

• Winst

Hoe zit dat nu met de zelfstandigen? --> Toegerekend loon zelfstandigen. 

Lesdoelen

• De koopkrachtverandering berekenen. 
  
  
• Toelichten waarom de omvang van het bruto binnenlands product een beperkte maatstaf is voor het meten van de welvaart. 

Waar is een verandering van de koopkracht binnen een land van afhankelijk?

1. Verandering inkomen
2. Verandering van de sterke van je munt
3. Hoe duur producten zijn.
4. Verandering inkomen en verandering prijzen

Nominale BBP

--> BBP gemeten in geld. 

2015: 765,30 miljard USD

2019: 907,1 miljard USD

Met hoeveel procent is het bbp gestegen?

Betekent dit ook dat Nederlanders zoveel procent meer hebben kunnen kopen?

Van nominaal naar reëel inkomen

→ stijging van het inkomen in geld. 

Reëel → Afhankelijk van de hoogte van inflatie. 

Als je nominaal inkomen stijgt met 10% en de inflatie is 10%. Dan blijft je reële inkomen gelijk. Ofwel je koopkracht blijft gelijk. 

Opdrachten maken

1.5 t/m 1.10

Rekenen met indexcijfers

Het inkomen stijgt met 5%. De algemene prijsstijging is 3%. 

Snel uitgerekend kun je dan 5% - 3% = 2% meer kopen → 2 procentpunten. 

Juiste berekening --> Ric = Nic : pic x 100

105 : 103 x 100 = 101,9 → ofwel 1,9%

Het indexcijfer 100 → basis

Een stijging geeft een indexcijfer boven de 100. 

Wat wordt het indexcijfer als we deflatie hebben van 4%?

Mo krijgt een loonsverhoging van 2%. De inflatie in het land is 3%. Met hoeveel procent veranderd de koopkracht?

Wat betekent welvaart?

Welvaart meten

De mate waarin mensen in hun behoeften kunnen voorzien.

--> Inkomen/bbp per hoofd vergelijken.

India heeft een BBP van 3 biljoen USD. Nederland van 907,1 miljard USD. Waarom kunnen we niet zeggen dat India welvarender is?

De deflatie is 2%. Kira haar inkomen stijgt met 3%. Met hoeveel procent verandert haar koopkracht?

Bespreken 1.9 en 1.10

1.9 Het is een daling van 1,1% bovenop de daling van 1,6%. Dus ze kunnen 2,7% minder kopen. 

1.10 a. Nominale stijging van het inkomen = 24/120 x 100% = 20%

b. (2,00 - 1,70) : 1,70 x 100% = 17,6%. De prijs van benzine is gestegen met 17,6%. (antwoord staat fout in het antwoorden boekje).

Bespreken 1.11

1.11

a. 4% - 2,6%= 1,4% --> Het reële inkomen van Jael stijgt met 1,4%

b. 4% + 1,4% = 5,4% --> je wilt 4% meer inkomen en de inflatie is 1,4% ook deze moet worden gecorrigeerd. 

Lesdoelen

Aan het einde van de les

Toelichten waarom de omvang van het bruto binnenlands product een beperkte maatstaf is voor het meten van de welvaart. 

Toelichten waarom het groene bbp en de HDI volgens sommigen een betere manier is om welvaart te meten dan het bbp.

Uitleggen waarom een economische activiteit tot het formele of informele circuit behoord. 

Jay verdiende eerst 1.600 euro per maand. Nu gaat hij 1.800 euro verdienen. De inflatie is 3%. Met hoeveel procent verandert zijn koopkracht?

Naast het bbp. Waar zou je nog meer naar kunnen kijken als je welvaart wilt meten?

Nadelen reëel inkomen per hoofd als maatstaf voor welvaart

• Zegt weinig over de verdeling.
•  Informele productie wordt niet meegeteld -->  vrijwilligerswerk, huishoudelijk werk en zwart werk.
•  Er wordt ook productie meegeteld wat niet zorgt voor welvaart. Bijvoorbeeld; ongeluk.
• Externe effecten worden niet meegenomen.
• Uitputting van hulpbronnen niet meegenomen. 

HDI 

Human Development Index

• Bbp
• Volksgezondheid (levensverwachting)
• Niveau van scholing

Groene bbp

Rekening houden met natuur, milieu en duurzaamheid. 

Index voor geluk

Samengesteld door de Verenigde Naties. 

Inwoners van landen geven punten voor welvaart:

• hoogte van het bbp per hoofd
• De mate van sociale voorzieningen (uitkeringen bijvoorbeeld).
• Levensverwachting en keuzevrijheid van burgers.

Vergelijken met een fictief land me de meest gelukkige inwoners(Dystopia)

Huiswerk maken

Auto fabriek

Vrijwilligerswerk

Oppassen en je loon contant krijgen

Ijsverkoop bij Nelis Ijssalon

Formele circuit

Informele circuit

Aan de slag

Maken t/m 1.15

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd

De deflatie is 2%. Kira haar inkomen stijgt met 3%. Met hoeveel procent verandert haar koopkracht?