HAVO 3 - Schrijfvaardigheid - nieuwsbericht

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Boekopdracht - het artikel

Welke eigenschappen van een krantenartikel
kun je bedenken? Noteer ze.

Lees de nieuwsberichten op de volgende slides. 

Let op de 5w+h-vragen

Acht jaar cel voor poging tot moord in ziekenhuis Gouda

13 april 2021

Een 48-jarige man uit Haastrecht is veroordeeld tot een gevangenisstraf van acht jaar en tbs met dwangverpleging voor poging tot moord op zijn echtgenote.

De man stak in 2019 zijn vrouw in het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda met twee messen twaalf keer. Het stel had al langer relatieproblemen. 

De vrouw had in augustus een afspraak in het ziekenhuis. De man wachtte haar op en trok haar in een toilet. Daar stak hij op haar in.

De messen had hij kort daarvoor gekocht. Volgens de rechtbank is er sprake van voor-bedachte rade. De man had het voornemen de vrouw om het leven te brengen. Hij had eerder al gedreigd de vrouw te vermoorden.

Uit onderzoek van het Pieter Baan Centrum blijkt dat de man verminderd toerekenings-vatbaar is. De kans op herhaling wordt hoog ingeschat. Daarom is een intensieve en langdurige behandeling nodig.

Bespreek hier dat het wanneer niet heel duidelijk staat aangegeven. Doordat je weet dat het kabinet demissionair is, kun je weten dat dit recent moet zijn gebeurd. Verder is oktober natuurlijk wel een duidelijke tijdsaanduiding.

Waren de 5w+h-vragen aanwezig?

1. Ja
2. Nee

Italiaanse agenten stuiten bij toeval op gestolen Romeins beeld in Brussel

14 april 2021

Twee agenten van de Italiaanse politie hebben in Brussel bij toeval een Romeins beeld teruggevonden dat in 2011 van een archeologische vindplaats in Rome verdween.

De agenten horen bij een eenheid die belast is met de bescherming van cultureel erfgoed en waren voor een opdracht in Brussel. Na hun werk maakten ze een wandeling door de wijk Zavel, waar veel antiekwinkels te vinden zijn.

In een van de winkels zagen ze een manshoog marmeren beeld, waarvan ze dachten dat het uit Italië afkomstig was. Ze maakten er foto's van en terug in Italië vergeleken ze die met foto's in een databank voor gestolen kunst.

Eerste eeuw na Christus

Het was een voltreffer. Het beeld in Brussel bleek het kunstvoorwerp te zijn dat tien jaar geleden in Rome werd gestolen. Het dateert uit de 1e eeuw na Christus en de waarde wordt geschat op 100.000 euro.

Naar aanleiding van de vondst stelt het Italiaanse Openbaar Ministerie een onderzoek in naar een Italiaanse zakenman die een Spaans klinkende valse naam gebruikte. Hij wordt verdacht van heling en export van het beeld. Het kunstwerk is naar Italië teruggebracht.

Waren de 5w+h-vragen aanwezig?

1. Ja
2. Nee

Grote brand verwoest meubelmakerij in Gaanderen, brandweerman gewond

14 april 2021

In Gaanderen heeft een grote brand gewoed in een meubelmakerij. Volgens de brandweer is het pand zo goed als uitgebrand en kan het als verloren worden beschouwd. Rond 18.30 uur was de brand onder controle, de brandweer is nog bezig met nablussen.

Hoe de brand is ontstaan, is nog onduidelijk. Door een explosie van een gasfles raakte een brandweerman gewond. Een woordvoerder van de brandweer laat aan Omroep Gelderland weten dat het slachtoffer het goed maakt. Voor zover bekend raakte behalve de brandweerman niemand gewond.

Voor de omgeving was een NL-Alert afgegeven vanwege de zwarte rook die vrijkomt. Mensen kregen het advies ramen en deuren dicht te houden als ze last kregen van de rook. "Het bedrijf ligt namelijk midden in een woonwijk, dus er is sprake van rookoverlast", aldus de woordvoerder.

Na het nablussen moet het pand gesloopt worden. Volgens de brandweer kan de rookoverlast hierdoor tijdelijk verergeren. "De komende uren kunnen omwonenden nog hinder hiervan ondervinden."

De Ribesweg en een deel van de Bloemenweg in Gaanderen zijn afgesloten, meldt de brandweer. Dat blijft de komende uren ook nog zo.

Bespreek hier dat het wanneer niet heel duidelijk staat aangegeven. Doordat je weet dat het kabinet demissionair is, kun je weten dat dit recent moet zijn gebeurd. Verder is oktober natuurlijk wel een duidelijke tijdsaanduiding.

Waren de 5w+h-vragen aanwezig?

1. Ja
2. Nee

Kop die de lading dekt

De KOP bestaat uit het belangrijkste nieuws 

en dus tenminste twee w’s. Ook moet de 

KOP aansluiten op de eerste regel van het artikel. Vaak is de eerste regel van de lead de KOP met een aantal werkwoorden.

Welke kop?

De volgende nieuwsberichten 

hebben geen kop. Lees ze goed. Je krijgt daarna de vraag een kop te verzinnen.

9 april 2021

De politie heeft vanochtend in Volendam een 80-jarige vrouw aangehouden. Zij wordt verdacht van brandstichting in een woning. Twee mensen raakten gewond.

De brand brak rond 07.00 uur vanochtend uit in een woning aan de rand van het centrum van Volendam. De brandweer had het vuur snel onder controle, maar de twee bewoners hadden zoveel rook ingeademd dat ze naar het ziekenhuis moesten.

Even later werd de 80-jarige vrouw aangehouden. Zij was bij de woning gezien en een buurtbewoner vond dat verdacht, zegt een woordvoerder van de politie tegen NH Nieuws. "Dat gaan we verder uitzoeken.

Volgens de politie zijn de twee gewonden ongeveer even oud als de opgepakte vrouw. Het motief voor de brandstichting is onduidelijk, maar buurtbewoners spreken van een burenruzie.

Bespreek hier dat het wanneer niet heel duidelijk staat aangegeven. Doordat je weet dat het kabinet demissionair is, kun je weten dat dit recent moet zijn gebeurd. Verder is oktober natuurlijk wel een duidelijke tijdsaanduiding.

Welke kop hoort volgens jou boven de tekst die je net gelezen hebt?

7 april 2021

Een van de weinige uitgaven van het stripboek waarin de wereld voor het eerst kennismaakte met Superman, is voor een recordbedrag verkocht. De editie van Action Comics #1 is van eigenaar gewisseld voor 3,25 miljoen dollar, meldt online veilinghuis ComicConnect.

De verkoopbemiddelaar van het veilinghuis noemt de strip, die in 1938 uitkwam, "het begin van het superheldengenre". Het verhaal gaat over hoe Superman is ontstaan en hoe hij van een andere planeet op aarde kwam. Ook wordt verteld hoe Superman als zijn alter ego Clark Kent op aarde leefde.

"Er is geen enkele strip die een hogere waarde heeft dan Action Comics #1", zegt de verkoopbemiddelaar van het veilinghuis. De eerste druk van het stripboek liep in de honderdduizenden. Tegenwoordig zijn er wereldwijd nog zo'n honderd stuks over, maar niet allemaal in een beste staat. "Dit boek is een van de best bewaarde exemplaren."

De vorige eigenaar kocht de strip in 2018 voor iets meer dan 2 miljoen dollar (1,68 miljoen euro). En in 2014 werd een andere versie van hetzelfde boek voor 3,2 miljoen dollar (2,70 miljoen euro) geveild. Ook dat was destijds een record.

Bespreek hier dat het wanneer niet heel duidelijk staat aangegeven. Doordat je weet dat het kabinet demissionair is, kun je weten dat dit recent moet zijn gebeurd. Verder is oktober natuurlijk wel een duidelijke tijdsaanduiding.

Welke kop hoort volgens jou boven de tekst die je net gelezen hebt?

Kop

Lead (inleiding)

Naam journalist + plaats + datum (en evt. tijd)

Foto (optioneel)

Alinea 2

Lead

• verwerk 5 W’s (wie, wat, waar, wanneer, waarom/waardoor) 
• maak de lead niet langer dan vijf à zes regels
• begin met het belangrijkste zin
• probeer het nieuws in heldere en korte zinnen te schrijven
• schrijf in de voltooide tijd
• schrap zinnen die over meerdere regels lopen
• begin NOOIT met een tijdsbepaling, dat is taboe

Alinea 2

 Hier wordt de H (‘hoe’) van het nieuws uitgelegd. Vaak is hier een overlap met het waarom, maar is er simpelweg te weinig ruimte in de lead om alles te vertellen. Het ‘hoe’ van het

nieuws is uiteraard ook nooit het nieuws zelf. Het geeft een belangrijke toelichting/ uitleg weervan datgene wat is gebeurd.

Vanaf alinea 2 schrijf je in de onvoltooid verleden tijd.

Goede lead?

Je krijgt de lead van een nieuwsbericht 

te zien. Lees die goed. Je krijgt daarna 

een vraag.

Rapper DMX (50) overleden aan gevolgen hartaanval

De Amerikaanse rapper DMX is overleden aan de gevolgen van een hartaanval. De 50-jarige hiphopartiest werd vorige week, in de nacht van vrijdag op zaterdag, opgenomen in een ziekenhuis in New York. Sindsdien verkeerde hij volgens The New York Times in een vegetatieve toestand.

De afgelopen dagen hielden fans waken voor het ziekenhuis, maar vandaag stierf hij. Zijn familie maakte zijn overlijden bekend tegen het Amerikaanse tijdschrift People.

Bespreek hier dat het wanneer niet heel duidelijk staat aangegeven. Doordat je weet dat het kabinet demissionair is, kun je weten dat dit recent moet zijn gebeurd. Verder is oktober natuurlijk wel een duidelijke tijdsaanduiding.

Zitten de 5W-vragen in deze lead?
Leg je antwoord uit.

Zijn de werkwoordstijden juist gebruikt? Zie lead èn alinea 2.

Seedorf wil nieuwe regels bij racisme-aanpak: 'Hand voor de mond is geel'

Clarence Seedorf wil dat voetballers die met de hand voor hun mond praten, worden bestraft. In de strijd tegen racisme wil de voormalig Oranje-international meer transparantie op en rond de voetbalvelden, zo zei hij in een hoorzitting van de Europese Raad over racisme op de sportvelden.

"Er vonden de laatste weken en maanden enkele incidenten plaats", aldus Seedorf. "Die kunnen heel gemakkelijk worden bestreden door een aantal regels toe te passen."

Bespreek hier dat het wanneer niet heel duidelijk staat aangegeven. Doordat je weet dat het kabinet demissionair is, kun je weten dat dit recent moet zijn gebeurd. Verder is oktober natuurlijk wel een duidelijke tijdsaanduiding.

Zitten de 5W-vragen in deze lead?
Leg je antwoord uit.

De tegenwoordige tijd wordt ook gebruikt in de lead. Hoe komt dat?

Heb je voldoende een idee wat de eigenschappen van een krantenartikel zijn?

😒🙁😐🙂😃

En nu zelf aan de slag!

De boekopdracht

• individueel   
• een nieuwsbericht    
• over een fragment uit het boek   
• volgens de regels van een nieuwsbericht   
• voor een cijfer   
• weging 3   

Voorbereiding

Je leest het boek dat je hebt doorgegeven.

Je maakt een samenvatting (max. 15 regels).

Je zoek een gebeurtenis in het boek die nieuwswaardig is.

Je vult de 5W+H-vragen van de gebeurtenis in.

Je zoekt een passende afbeelding.

Je bestudeert de details van de opdracht die in magister staat (studiewijzer - schrijfvaardigheid)

De uitvoering

Je krijgt de opdracht via magister.

Tijdens de les werk je het nieuwsbericht uit.

Je hebt één lesuur de tijd.

De afronding

Aan het einde van de les: 

• lever je de opdracht + de samenvatting in
• magister controleert op plagiaat

Geef hier aan wat nog niet
duidelijk voor je is.