pvtt en vd

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

pvtt en vd

Je leert het verschil tussen de persoonsvorm tegenwoordige tijd en het voltooid deelwoord.

Persoonsvorm verleden tijd van sterke werkwoorden

De sterke werkwoorden houden zich dus niet aan regels, zoals de zwakke. Je moet dus leren/weten wat de verleden tijd en het voltooid deelwoord is. Het voordeel is wel dat je ze schrijft, zoals je ze hoort (zo kort en eenvoudig mogelijk) en dat je door het woord langer te maken, weet of je een -d of -t aan het eind moet schrijven!

Persoonsvorm?

pvtt:

- stam

- stam+t

- hele ww

pvvt:

- stam+

de/te

-stam +

den/ten

't ex-kofschip

volt.dw

-langer maken

-d/t

't ex-

kofschip

onv. dw

- hele ww. + d

inf.

- hele

ww.

geb.

wijs

- stam

JA

NEE

bijvoeglijk naamw.

zo kort mogelijk

Zet onderstaande zin in de VERLEDEN TIJD:

Wij willen niet naar het circus gaan, omdat wij de grappende clowns nogal eng vinden.

Zet onderstaande zin in de VERLEDEN TIJD:

Mijn moeder belooft elke keer dat ik langer mag opblijven, want ik ben al 12.

Zet onderstaande zin in de TEGENWOORDIGE TIJD:

Jonathan bestelde water, want hij had enorm veel dorst gekregen door de hardloopwedstrijd die hij had gewonnen.

Zet onderstaande zin in de TEGENWOORDIGE TIJD:

Ik had heel hard gewerkt, maar dat werd niet beloond.

Herkennen van pv en vd

Je herkent de pv dus omdat dit werkwoord verandert als je de tijd verandert. Ook past de pv zich aan aan het onderwerp. Als dat enkelvoud is, is de pv dat ook en als het onderwerp meervoud is, is de pv ook meervoud. (Ik loop. <> Wij lopen.)

Het voltooid deelwoord herken je doordat er een hulpwerkwoord als hebben, worden of zijn in de zin staat. Het voltooid deelwoord begint vaak met ge- (dit wordt meestal toegevoegd), maar ook met voorvoegsels als be-, ver-, ont- enzovoort.

pvtt en vd

De pvtt en vd klinken soms hetzelfde, maar je schrijft ze niet altijd hetzelfde!

(Dit kan gebeuren als er geen 'ge-' aan het voltooid deelwoord wordt toegevoegd en als het voltooid deelwoord op een -d eindigt.)

Kijk maar (alle pv's hieronder zijn dikgedrukt):

De dief berooft (pvtt) iedereen. - De dief heeft iedereen beroofd (vd).

pvtt of vd?
'ontwikkelt' is een:

pvtt of vd?
'verhuisd' is een:

pvtt of vd?
'vernoemd' is een:

pvtt of vd?
'beleeft' is een:

pvtt en vd

De pvtt en vd klinken soms niet alleen hetzelfde, ze zien er soms zelfs precies hetzelfde uit. (Dit kan gebeuren als er geen 'ge-' aan het voltooid deelwoord wordt toegevoegd en als het voltooid deelwoord op een -t eindigt.)

Kijk maar (Alle pv's hieronder zijn dikgedrukt.):

Hij verwacht (pvtt) me. - Hij heeft me verwacht (vd).

Zij ontwaakt (pvtt) vroeg. - Zij is vroeg ontwaakt (vd).

Jij verrast (pvtt) me. - Jij hebt me verrast (vd).

Is het werkwoord in hoofdletters een pvtt of vd?

De gevangenen worden streng BEWAAKT.

1. pvtt
2. vd

Is het werkwoord in hoofdletters een pvtt of vd?

Ik heb dat niet BEDACHT.

1. pvtt
2. vd

Is het werkwoord in hoofdletters een pvtt of vd?

De naam van die persoon ONTSNAPT mij telkens weer.

1. pvtt
2. vd

Is het werkwoord in hoofdletters een pvtt of vd?

De perenboom wordt BEVRUCHT door een andere perenboom.

1. pvtt
2. vd

Is het werkwoord in hoofdletters een pvtt of vd?

Jij VERWACHT dat toch ook?

1. pvtt
2. vd

Is het werkwoord in hoofdletters een pvtt of vd?

Het kindje heeft zich goed VERSTOPT.

1. pvtt
2. vd

En nu?

Hopelijk gingen de vorige opgaven goed?

Leer in ieder geval goed de spellingsregels uit je hoofd en bepaal elke keer voordat je een werkwoord moet vervoegen met welke werkwoordsvorm je te maken hebt!

Op de volgende pagina staat het werkwoordschema nog een keer.

Persoonsvorm verleden tijd van sterke werkwoorden

De sterke werkwoorden houden zich dus niet aan regels, zoals de zwakke. Je moet dus leren/weten wat de verleden tijd en het voltooid deelwoord is. Het voordeel is wel dat je ze schrijft, zoals je ze hoort (zo kort en eenvoudig mogelijk) en dat je door het woord langer te maken, weet of je een -d of -t aan het eind moet schrijven!

Persoonsvorm?

pvtt:

- stam

- stam+t

- hele ww

pvvt:

- stam+

de/te

-stam +

den/ten

't ex-kofschip

volt.dw

-langer maken

-d/t

't ex-

kofschip

onv. dw

- hele ww. + d

inf.

- hele

ww.

geb.

wijs

- stam

JA

NEE

bijvoeglijk naamw.

zo kort mogelijk