14-1 Blok 5 Grammatica Vr aanw betr onbep vnw

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands!

Heb je je pen, boek & schrift erbij?

Vandaag

• Info
• Uitleg Blok 5 Grammatica
• Werken
  
• Vragen?
• Afsluiting

• 
  

Info

Vandaag geef ik uitleg over Grammatica van Blok 5.

Dit keer gaat het om woordsoorten.

Ik splits de uitleg omdat het over heel verschillende onderwerpen gaat.

Havo/vwo gaat zelfstandig aan de slag.

Huiswerk = Blok 5, Gram, opdr. 1, 2, 3 (alleen vr. 1 & 2), 5, 6, 7, 9 & 10.

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Werken
  
• Afsluiting

• 
  

Aan de slag!

Vmbo-t kan lekker zelf verder werken.

Vragen? Ik hoor het graag!

Havo/vwo krijgt nu uitleg.

Huiswerk: 

vmbo-t: Blok 5, Grammatica, pag. 216, opdr. 1, 4, 6, 7 & 8

Succes!

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Werken
• Afsluiting

Doel vmbo-t

- Je kunt uitleggen wat het aanwijzend, vragend, betrekkelijk en onbepaald voornaamwoord is.

- Je kunt verschillende woordsoorten in de zin benoemen.

Aanwijzend voornaamwoord

- wijst een mens, dier of ding aan

- deze, die, dit, dat, zulke, zo'n, dergelijke, zelf, hetzelfde, dezelfde

- kan voor een zelfstandig naamwoord staan, maar ook alleen

Voorbeeld:

Ik hou niet van die grapjes.

Weet jij wie zo'n prachtige foto aan de muur heeft hangen?

Zulke opmerkingen ben ik niet van je gewend.

Vragend voornaamwoord

- staan meestal aan het begin van een vraag

- wie, wat, welke, wat voor (een)

- let op: wie en wat zijn geen vragend voornaamwoord als ze terugwijzen naar een eerdergenoemd woord

- waar, waarheen, wanneer, hoe zijn geen vragende voornaamwoorden

Voorbeeld:

Wie van jullie wil even boodschappen doen?

Wat heb jij gisteren gedaan?

Naar welke film heb je gisteren gekeken?

Even oefenen

30 seconden per vraag!

Welke woordsoort is het?

Deze fiets vind ik mooier.

Deze = ?

1. Vragend voornaamwoord
2. Aanwijzend voornaamwoord
3. Ander voornaamwoord

Wie is daar aan de deur?

Wie = ?

1. Vragend voornaamwoord
2. Aanwijzend voornaamwoord
3. Ander voornaamwoord

Dat is dat meisje met wie ik ga trouwen.
wie = ?

1. Vragend voornaamwoord
2. Aanwijzend voornaamwoord
3. Ander voornaamwoord

Die lieve oma ook altijd!

Die = ?

1. Vragend voornaamwoord
2. Aanwijzend voornaamwoord
3. Ander voornaamwoord

Wanneer ga jij je toets Duits maken?

Wanneer = ?

1. Vragend voornaamwoord
2. Aanwijzend voornaamwoord
3. Ander voornaamwoord

Betrekkelijk voornaamwoord (betr. vnw.)

Onbepaald voornaamwoord (onbep. vnw.)

Even oefenen

Schrijf alle woorden op die bij de woordsoort horen die erboven staat.

Zit er geen in? Dan schrijf je 'geen'.

Betrekkelijk vnw:
De man, die daar loopt, is mijn leraar.

Onbepaald vnw:
De man, die daar loopt, is mijn leraar.

Onbepaald vnw:
Het vriest buiten twintig graden.

Aanwijzend vnw:
Het vriest buiten twintig graden.

Betrekkelijk vnw:
Het huis dat je daar ziet, is van een miljonair.

Wat vind je nog het lastigste?

1. aanwijzend voornaamwoord
2. vragend voornaamwoord
3. onbepaald voornaamwoord
4. betrekkelijk voornaamwoord

• 
  

Aan de slag!

Vmbo-t kan lekker zelf verder werken.

Vragen? Ik hoor het graag!

Havo/vwo krijgt nu uitleg.

Huiswerk: 

vmbo-t: Blok 5, Grammatica, pag. 216, opdr. 1, 4, 6, 7 & 8

Succes!

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Werken
• Afsluiting

Doel havo/vwo

- Je kunt uitleggen wat een samengestelde zin is.

- Je kunt in een samengestelde zin de hoofdzin en de bijzin benoemen.

Voegwoorden

VOEGWOORDEN

Een voegwoord verbindt zinnen aan elkaar. 

2 soorten voegwoorden

1. Nevenschikkende voegwoorden                                                   --> dus, en, maar, of, want              
2. Onderschikkende voegwoorden                                                   --> als, aangezien, dat, doordat, hoewel, mits, nadat, of, ofschoon, omdat, opdat, terewijl, toen, voordat, zodat

Nevenschikkend voegwoord

--> verbindt twee zinnen

• óf twee hoofdzinnen; 
  
• óf twee bijzinnen.      

Als je het nevenschikkende voegwoord weg zou laten, blijven er nog twee goedlopende zinnen over.

Nevenschikkend voegwoord

• óf twee hoofdzinnen; --> Job trekt een pak aan, want hij gaat naar een bruiloft
• óf twee bijzinnen.  --> (Elianne rekent erop) dat jij haar helpt met schilderen en dat ik haar help verhuizen. 

Nevenschikkend voegwoord

Nevenschikkende voegwoorden kun je uit je hoofd leren!

dus, en, maar, of, want

VOORBEELD

1. Wij gaan met de fiets.

2. Het is mooi weer.

--> Wij gaan met de fiets, want het is mooi weer.

Onderschikkend voegwoord

Een onderschikkend voegwoord verbindt twee ongelijke zinnen:

• een hoofdzin & een bijzin
• Weet Max al dat je naar de sportschool gaat?

Onderschikkend voegwoord

Kun je niet uit je hoofd leren, omdat er heel veel van zijn!

als, aangezien, als, dat, doordat, hoewel, mits, nadat, of, ofschoon, omdat, opdat, terwijl, toen, voordat, zodat, zodra 

Onderschikkend voegwoord

Als je het onderschikkende voegwoord weg zou laten, kun je niet meer twee goedlopende zinnen maken.

VOORBEELD

Lenn kwam te laat, doordat de brug open stond. 

1. Lenn kwam te laat.
2. De brug open stond. 

VOORBEELD

Lenn kwam te laat, doordat de brug open stond. 

1. Lenn kwam te laat.
2. De brug open stond. 

Let op!

of  kan zowel een nevenschikkend als onderschikkend voegwoord zijn!

• Zullen we eerst lunchen of zullen we meteen vertrekken?     --> nevensch.vw
• Ik wist niet of hij thuis was.  --> ondersch. vw

Jimmy gaat straks naar het feest, maar hij is niet uitgenodigd.

1. nevensch. vw
2. ondersch. vw

De leraar vond het niet zo erg, want hij ging de les nog een keer herhalen.

1. nevensch. vw
2. ondersch. vw

Je vraagt of ik zin heb in een sigaret.

1. nevensch. vw
2. ondersch. vw

Doel vmbo-t

- Je kunt uitleggen wat het aanwijzend, vragend, betrekkelijk en onbepaald voornaamwoord is.

- Je kunt verschillende woordsoorten in de zin benoemen.

Doel havo/vwo

- Je kunt uitleggen wat een samengestelde zin is.

- Je kunt in een samengestelde zin de hoofdzin en de bijzin benoemen.

• 
  

Huiswerk

vmbo-t: Blok 5, Grammatica, opdr. 1, 4, 6, 7 & 8 (pag. 216).

havo/vwo = Blok 5, Gram, opdr. 1, 2, 3 (alleen vr. 1 & 2), 5, 6, 7, 9 & 10 (pag. 220)

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Werken
  
• Afsluiting