Laagland cursus 15 les 6

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Laagland cursus 15

de jaren negentig tot heden, les 6 Jeroen Brouwers, Het hout

Programma

• bespreken opdracht Oorlog en terpentijn
• Jeroen Brouwers
• achtergrond Het hout
• aan de slag: opdracht Het hout (syllabus)

Opdracht Oorlog en terpentijn

a Meervoudige ik-vertelinstantie.

b De Eerste Wereldoorlog.

c (1) De ik-vertelinstantie ‘vreest’ een afrekening met zijn eigen jeugd; (2) het is een van de vele boeken over de oorlog; (3) hij heeft een soort faalangst omdat het om belangrijk materiaal gaat.

d De helmen van de Duitse soldaten in de Eerste Wereldoorlog werden ‘pinhelm’ genoemd. De ik-figuur vreest dus de Duitse soldaten.

e Chronologisch.

Opdracht Oorlog en terpentijn

f Zondagochtend vroeg (rond negen uur) op het Vlaamse platteland, eerst bij een schuur, daarna op een aardappelveld.

g (1) De ik-figuur wordt als hij koffie wil drinken, als door een wonder niet geraakt (de kogels vliegen tussen mond en mok door); (2) de Duitse officier mist van dichtbij (tien meter); (3) als hij naar een ander veld rent, vliegen de kogels hem om de oren, maar hij overleeft terwijl zijn rugzak doorschoten is.

Opdracht Oorlog en terpentijn

h Je kunt je afvragen of in een onoverzichtelijke oorlogssituatie een teken geven met een blanke sabel wel zo geschikt is. Verder hebben de soldaten veel te weinig munitie.

j De kleinzoon komt niet als actief persoon over, hij doet niets met grootvaders memoires en heeft daar al dan niet serieuze bedenkingen bij. Er is geen handeling: in het fragment met de kleinzoon als verteller staan zijn gedachten en overpeinzingen centraal. In het tweede fragment draait het vooral om de chronologische gebeurtenissen waarin de ik-figuur (de grootvader als soldaat) zeer actief is.

Vind jij de ik-figuur in het tweede fragment een held, of niet? Waarom?

In het eerste fragment worden de memoires van de grootvader ‘sprekende getuigenis’ (r. 21) die ‘openbaar domein had moeten zijn’ (r. 21) genoemd. Ben je het op basis van het tweede fragment daarmee eens? Beargumenteer je oordeel.

Jeroen Brouwers (1940-)

- Geboren in Nederlands-Indië

- 'Jappenkamp' 1943-1945

- 1948 naar Nederland

- Sterk autobiografisch oeuvre

1981: Bezonken rood (verhouding van de ik-persoon met zijn moeder in het kamp; ervaringen)

Kreeg ook kritiek (overdreven)

Nieuwste boek: "Jeroen Brouwers’ slotakkoord is groots en fenomenaal vurig" (NRC)

'Een vastgegespte bejaarde man in een rusthuis legt zich allerminst neer bij zijn aftakeling. Hij lééft, in het doods-verachtende proza in de daverende nieuwe roman Cliënt E. Busken.'

DWDD (volgende dia, vanaf 8:05-10:47)

https:

Aan de slag

Maak uit je syllabus de vragen bij de opdracht over Het hout.