Samengestelde zinnen, hoofdzinnen en bijzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

 hoofdzinnen en bijzinnen

Welke theorie heb je vandaag nodig?

- Je vindt een persoonsvorm door een zin van tijd te veranderen. Het woord dat verandert, is de persoonsvorm.

- Alles voor de persoonsvorm is één zinsdeel, dit betekent dat in normale (niet vragende) zinnen de persoonsvorm op de tweede plek staat.

Vandaag ben ik blij, want het is mooi weer.
Hoeveel persoonsvormen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Eén persoonsvorm -> enkelvoudige zin

Twee persoonsvormen of meer -> samengestelde zin

Pak pen en papier!

Schrijf van de volgende zinnen  de persoonsvorm(en) op en schrijf op of de zin een enkelvoudige zin ( of een samengestelde zin is.

1. Vandaag ben ik blij, want ik heb chocolade.

2. Ga je vanavond voetballen of blijf je liever thuis?

3. Wanneer zou je met je vrienden willen gaan zeilen?

4. Om half één ging het alarm dat om twaalf uur had moeten gaan.

5. Die film vind ik vreselijk saai!

1. Vandaag ben ik blij, want ik heb chocolade.   S

2. Ga je vanavond voetballen of blijf je liever thuis? s

3. Wanneer zou je met je vrienden willen gaan zeilen? e

4. Om half één ging het alarm dat om twaalf uur had moeten gaan. s

Dus

- er bestaan hoofdzinnen en bijzinnen;

- een zin kan een combinatie HZ + HZ , HZ + BZ en BZ + HZ bevatten;

- Bij een hoofdzin kan geen woord geplaatst tussen pv en o.

- Bij een bijzin kunnen er zinsdelen voorkomen tussen pv en o.

Toen het meisje twee was, kon ze al lezen.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ
4. BZ + BZ

Ben je bang voor spinnen of hou je wel van die griezels?

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + BZ
4. BZ + HZ

Wie als eerste over de finish is, wint het toernooi.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ
4. BZ + BZ

Hoe heet het als een zin bestaat uit een hoofdzin en een hoofdzin?

En een hoofdzin en een bijzin?

opdracht

Maak aantekeningen van de behandelde theorie en vul deze aan met een rijtje (zoek maar op!) nevenschikkende voegwoorden en onderschikkende voegwoorden .

Opdracht (kies * of **)

In de Elo vind je twee teksten. Kies één.

Werk in het document. Je mag in tweetallen werken.

Markeer de enkelvoudige zinnen met geel.

Markeer de samengestelde zinnen met groen.

Onderstreep de nevenschikte zinnen.

Maak ondergeschikte zinnen cursief.

(let op: je kunt waarschijnlijk niet alle zinnen markeren en dat is oké)