§2.4.

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

§2.4. De rechtspraak: (on)afhankelijk?

Planning

0. HW maken (20 min)

1. Lesdoelen

2. introductie

3. §2.4.

4. Volgende les: Rechtszaak

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen dat de rechterlijke macht de bevoegdheid heeft om te berechten; hoe zij dit doet en welke procedures de rechtspraak en het OM volgen.

2. Je kunt beargumenteren op welke wijze onafhankelijke rechtspraak bijdragen aan een eerlijk rechtsproces.

(3. Je kunt een standpunt innemen over de wijze waarom media berichten over strafzaken.)

§2.4. De rechtspraak: (on)afhankelijk?

Intro

Waarom
straffen?

Wat zou jij een passende straf vinden voor een stevige mishandeling? Waarom?

Waarom straffen?

• Zorgen dat iemand zijn criminele gedrag afleert en niet nog een keer hetzelfde gaat doen (resocialisatie/TBS). 
• Zorgen dat andere mensen zien dat je flink wordt gestraft als je iets fout doet. 
• Zorgen dat mensen niet zelf iemand gaan straffen = Eigenrichting
• Zorgen dat iemand niet meer op vrije voeten loopt om te zorgen dat anderen geen gevaar meer lopen. = Veiligheid
• Wraak = Vergelding/genoegdoening

Tip: Kijken in de Ziel

Wat werkt?

verschil effectiviteit en wenselijkheid

Verschil tussen effectiviteit en wenselijkheid?

effectiviteit (recidive) vs. wenselijkheid

Kenmerk: onafhankelijke rechtsspraak

Rechter baseert zich op rechtsbronnen

Rechter is onpartijdig

Wrakingsverzoek

Strafrechtketen (hoger beroep / cassatie)

Rol van de media (trial by media?)
Onschuldpresumptie in gedrang?

trial by media?

Wetboeken

Wetboek van Strafrecht = strafbaar gedrag + straf

Wetboek van Strafvordering = regels opsporing, vervolging en berechting
= rechtszekerheid!

Rol van de officier van justitie

De OvJ beslist op basis van het proces-verbaal wat er met de verdachte gaat gebeuren. Na de dagvaarding zijn er drie mogelijkheden:

1. Seponeren
2. Schikking treffen
3. Vervolgen

Klik op de iconen om de uitleg te openen.

Seponeren houdt in dat de verdachte niet voor de rechter hoeft te komen en er geen straf volgt. De OvJ stopt dus met de strafzaak.

Een schikking is een boete of taakstraf die de OvJ kan opleggen. Wanneer de verdachte deze betaalt, hoeft hij niet voor de rechter te verschijnen.

De OvJ wil dat de verdachte gestraft wordt en brengt deze voor de rechter. Dit noemen we vervolging.

Organisatie rechtspraak

Organisatie rechtspraak

Organisatie rechtspraak

Verloop rechtszaak

1. Opening

2. Aanklacht

3. Verhoor

4. Verklaring

5. Requisitoir

6. Pleidooi

7. Laatste woord

8. Vonnis

Hoe verloopt een rechtszaak? Zet in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

6

7

8

De opening

De aanklacht

Verhoor van getuigen en deskundigen

Het verhoor van verdachten

Het requisitoir

Het pleidooi

Het laatste woord

De uitspraak

Rollenspel mishandeling