Les 22 - 4H - 22/23 - Strafrecht en onafhankelijke rechtspraak (§2.4)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Programma

1. Presentatie 

2. Uitleg § 2.4 / LessonUp

3. Huiswerkopdrachten 

4. Klassikaal bespreken HW-opdrachten

Hoe verloopt een rechtszaak? Zet in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

6

7

8

De opening

De aanklacht

Verhoor van getuigen en deskundigen

Het verhoor van verdachten

Het requisitoir

Het pleidooi

Het laatste woord

De uitspraak

Wat is het nut van
straffen?

Hoe wordt ervoor gezorgd dat een strafproces eerlijk verloopt? Noem zoveel mogelijk zaken.

Onafhankelijkheid

• Rechter baseert zich op rechtsbronnen
• Rechter is voor het leven benoemd
• Rol van de media (trial by media?) --> Onschuldpresumptie in gedrang? Rechter kan hier rekening mee houden
• Wrakingsverzoek
• Strafrechtketen (hoger beroep / cassatie)
• Rechtszaken zijn openbaar

Kenmerken rechtsstaat

De aanwezigheid van grondrechten.
Grondrechten zijn niet absoluut. Beperking hiervan is dus mogelijk

De machtenscheiding of Trias Politica.
De macht is verdeeld in drie verschillende machten die elkaar controleren. In Nederland is van volledige machtenscheiding echter geen sprake.

Het legaliteitsbeginsel.
1) de overheid moet zich aan de rechtsregels houden
2) je kunt alleen gestraft worden voor iets dat in de wet strafbaar gesteld is ten tijde van de overtreding

Onafhankelijke rechtspraak. Rechters worden voor het leven benoemt. Ze baseren hun uitspraak onder andere op de vier rechtsbronnen (zie volgende slide).

Maak een printscreen van een voorbeeld van 'trial by media'.

Zwaar straffen (meer rekening houden met slachtoffer)

Licht straffen 

(meer rekening houden met verdachte)

Dilemma

Organisatie rechtspraak

Organisatie rechtspraak

Organisatie rechtspraak

Nu maken: opdr. 10 en 11 (§2.4). Deze gaan we zo bespreken!

Wetboeken:

v. Strafrecht

v. Strafvordering

Opdracht

• Zoek van de zes grootste partijen in de Tweede Kamer op of zij voorstander zijn van preventie of repressie. 
• VVD - D66 - PVV - CDA - SP - PvdA
• Valt iets op?

Wat werkt?

verschil effectiviteit en wenselijkheid

Verschil tussen effectiviteit en wenselijkheid?

effectiviteit (recidive) vs. wenselijkheid