3.3 Vraag en aanbod

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

H3 Ben jij ondernemend?

§ 3.1 Wat zijn de kosten?

§ 3.2 Wat levert het op?

§ 3.3 Vraag en aanbod

§ 3.4 Macht op de markt?

Huiswerk: vragen?

In deze les leer je:

- het verschil tussen een concrete en abstracte markt;

- over de grafiek met de evenwichtsprijs en de 

   evenwichtshoeveelheid (vrije marktwerking);

- waardoor de vraag- en aanbodlijn in de grafiek kunnen 

   verschuiven;

- over de maximum- en minimumprijs;

- wat een transparante markt is. 

GOAL!

Waar denk je aan bij
het begrip 'markt'?

Concrete markt

kun je bezoeken 

(bijv. weekmarkt, winkel)

Abstracte markt

alle vraag naar en alle aanbod 

van een product (bijv. de arbeidsmarkt, oliemarkt)

Vraag en aanbod (marktwerking)

* Vraag naar producten ↓ → prijs ↓

* Vraag naar producten ↑ → prijs ↑

* Aanbod van producten ↓ → prijs ↑

* Aanbod van producten ↑ → prijs ↓

Vraag

Prijs (€)           Vraag (x1000)

25                      1

22,50                2

20                     3

Aanbod

Prijs (€)         Aanbod (x1000)

25                   3

22,50             2

20                   1

Evenwichtshoeveelheid

Het aantal producten dat gevraagd en aangeboden wordt bij de evenwichtsprijs 

(= 2000 T-shirts)

Evenwichtsprijs

De prijs waarbij vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn (= € 22,50)

Evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid?

Waarom heeft de vraaglijn een dalend verloop?

Waarom heeft de aanbodlijn een stijgend verloop?

Verschuiving van de vraag- en aanbodlijn

Vraag en aanbod kunnen veranderen om andere redenen dan de prijs!!!

Verandering van het aanbod

- tekort aan grondstoffen

- meer aanbieders op de markt

Verandering van de vraag

- het inkomen van de consumenten stijgt

- consumenten stappen over op een ander product

Verschuiving van de vraag- en aanbodlijn om andere redenen dan de prijs!!!

Hoe beïnvloedt de overheid de markt?

Nadeel vrije markt: 

evenwichtsprijs is voor sommige mensen te hoog

Hoe beïnvloedt de overheid de markt?

Nadeel vrije markt: 

evenwichtsprijs is voor sommige mensen te hoog

Overheid kan consumenten bescherming geven tegen hoge prijzen door:

• maximumprijs instellen
  
• subsidies of toeslagen geven aan mensen met lage inkomens

bijv. huurtoeslag, energietoeslag

Hoe beïnvloedt de overheid de markt?

Nadeel vrije markt: 

evenwichtsprijs is voor sommige mensen te hoog

Overheid kan consumenten bescherming geven tegen hoge prijzen door:

• maximumprijs instellen
  
• subsidies of toeslagen geven aan mensen met lage inkomens

Soms stelt de overheid een minimumprijs in. Waarom?

Om aanbieders te beschermen tegen té lage prijzen

Transparante markt:

een markt waarin je de aangeboden producten en de prijzen goed met elkaar kunt vergelijken 

oftewel: de markt is 'doorzichtig'.

Wat heb je geleerd?

Wat heb je geleerd?

De arbeidsmarkt is een voorbeeld
van een ...

1. een abstracte markt
2. een concrete markt

Hoe hoger de prijs, hoe ...
(Er zijn meerdere antwoorden mogelijk)

1. lager de vraag
2. hoger de vraag
3. lager het aanbod
4. hoger het aanbod

Als het aanbod hoger wordt en de vraag blijft gelijk, dan ...

1. blijft de prijs ook gelijk
2. stijgt de prijs
3. daalt de prijs

Hiernaast zie je een grafiek van ...

1. de vraag
2. het aanbod

Waarom heeft de vraaglijn een dalend verloop?

1. Hoe hoger de prijs, hoe meer vraag
2. Hoe hoger de prijs, hoe minder vraag
3. Omdat de aanbodlijn stijgt
4. Omdat er altijd sprake is van evenwicht

Wat bepaalt de evenwichtsprijs?

1. Dat is afhankelijk van de inflatie
2. Dat wordt door de overheid bepaald
3. Dat wordt door vraag en aanbod bepaald
4. Dat is afhankelijk van de transparantie

Als het aantal producenten afneemt, dan ...

1. verschuift de vraaglijn naar links
2. verschuift de vraaglijn naar rechts
3. verschuift de aanbodlijn naar links
4. verschuift de aanbodlijn naar rechts

Wat wordt bedoeld met een transparante markt?

1. De markt is in compleet evenwicht
2. De markt is oververhit, dus hoge prijzen
3. Het aanbod en prijzen zijn goed te vergelijken
4. Een volkomen ondoorzichtige markt

Juist of onjuist?
Een maximumprijs is hoger dan
de evenwichtsprijs!

1. Juist
2. Onjuist

Aan het werk

Maken: § 3.3

opg. 1 t/m 10 (blz. 82)

Zelf nakijken via Magister ELO Studiewijzers

Verschuiving van de vraag- en aanbodlijn